Những người không có địa chỉ

Đội trinh sát Việt Nam có chín người chiến sĩ
lớn nhất là Trung hăm bảy tuổi đời
nhỏ nhất là Phiên mười tám tuổi
họ mang theo một điện đài
mỗi người một túi lương khô
súng đạn bên mình nặng trĩu
áo quần bay loang lổ những đốm nắng rừng
họ lục hết áo quần
bỏ ra hết những tờ chứng chi
kể cả thư người yêu vừa mới nhận
từ nay họ không còn lận đận
công việc của đời riêng
họ không cần qua một vọng gác nào
tín hiệu họ vẳng lên từ những tầng cao
báo đến một căn lều che kín
người mật mã viên dịch lời họ ra bằng điện tín
hình bóng họ đương đi lững thững phía chân đồi
hay luồng lách qua những tai mèo núi đá
chân họ bước lên những vùng đất lạ
đầy bom mìn rắn rết hố chông
họ làm giật mình đàn rái cá lúc sang sông
làm ngơ ngác bày nai trên đồi cỏ
họ nhanh hơn luồng gió
lúc vượt đường chân họ giống chân chim
đoàn xe giặc đi qua họ lại nằm im
xe đi khỏi họ biến vào hoang vắng
phân đội cắt một đường như tia nắng
họ xuyên rừng về quân khu Đông
nghĩa quân đương mở cuộc phản công
nhưng lực lượng giữa rừng quá ít
quân thù đương đông nghịt
ngày một ngày hai chúng sẽ siết vòng vây
làm sao giữ được ngọn lửa này.
trước ngọn gió bạo tàn đang thổi rốc
lửa đã nhen từ làng Iapốc
từ miền Đông nối Iộ Đông Dương
đây là mệnh lệnh của chiến trường
phải bảo vệ chiến khu lớn mạnh
quả đấm của chiến tranh thần thánh
cũng đã bay về từ biên giới Thái Lan
người trinh sát mặc quần áo bay đi vào đại ngàn
tiếng maníp vang lên tìm kiếm
một tiếng nói từ lâu lặng nín
ỗng vang lên từ đáy rừng sâu
Mekong đây Mekong đây!
người chiến sĩ vội vàng trèo lên cây
với vòng ăngten kéo vòm trời xuống thấp
ruột gan Trung cồn cào như lửa bốc
Mekong đâu rồi Mekong đâu!
Mekong hãy cố lên!
Mekong đâu?
rừng tà beng mông mênh
chỉ có tiếng chim rừng trêu chọc
trên cành cây vài ba con sóc
đuổi nhau làm rụng trái gắm tươi
mấy con chim két chây lười
nằm đợi chín trái chua trên miệng
Mekong đương bước vào tử chiến
số phận của sư đoàn là số phận của nhân dân
những người trinh sát lại hành quân
mùa khô cạn đường rừng vất vả
họ tìm rong rêu trên từng phiến đá
để áp làn môi mứt nẻ cháy khô
đâu nước Mekong đâu nước biển Hồ?
hai vùng nước gợi lòng ta thêm khát
sỏi đá cắn bàn chân rách nát
nhìn tấm bản đồ mắt đã hoa
trèo lên cây nhìn phía xa xa
vài cột khói dựng lên lặng lẽ
lòng anh bỗng nhớ về quê mẹ
sông Hồng một dải êm ru
ôi con sông đã chảy tự mùa thu
Hà Nội đó lòng ta thương nhớ quá
những con đường rung rinh bóng lá
những con đường hoa sữa về khuya
tấm áo chưa lành mẹ vẫn đem chia
nửa vạt áo che ra ngoài biên giới
còn em bên sông Thương chờ đợi
hoa gạo cuối trời rụng đỏ chân đê
chín con người ở chín miền quê
ai cũng có một người hò hẹn
chỉ có Phiên là e thẹn
khi nghe Trung đùa chuyện vợ con
ngày hành quân tạm biệt Sài Gòn
Phiên có quen thân cô bạn
mười tám tuổi một vầng trăng sáng
một vầng trăng chưa khuyết bao giờ
trong sổ tay ghi những câu thơ
người con gái tặng anh làm kỷ niệm
người con gái ấy thường mặc áo màu hoa tím
thường hát về miền Đông đôi mắt mở tròn
Phiên đã trả quyển sổ tay và nói hết nỗi lòng
là trinh sát tôi không thể giữ quyển sổ tay của bạn
những lời thơ trong sáng
tôi đã thuộc hết rồi
khi nào bạn đến với núi đồi
gió cũng thuộc những lời của bạn
mà tôi đã đọc nhiều lần cho những lá thông nghe
nếu vào rừng bạn hỏi suối khe
suối cũng nói những lời như vậy
mẹ tôi vốn quanh năm cày cấy
người đợi tôi về như đợi lúa đơm bông
có khi nào bạn đến một dòng sông
bên trong bên đục
làng tôi tên là Xuân Dục
trước sân trường tôi học có cây đa
nơi đó mẹ sinh tôi ra
con chà chiện thường kêu trong giấc ngủ
quê hương tôi bốn mùa lam lũ
bạn có về chịu khó qua sông
bạn xắn quần cao để lội cánh đồng
nơi đó tôi chăn trâu và cất vó
nơi tôi đã chạy thi cùng ngọn gió
bạn cứ về hỏi mẹ tôi xem
khi nào lớn cao tôi sẽ gọi bạn bằng em...
chúng tôi đi đi mãi giữa rừng
tín hiệu vang lên rồi tắt ngấm
đêm lửa không còn sưởi ấm
lửa làm bia cho đạn quân thù
chúng tôi cõng nhau đi, cơn sốt rét dập vùi
chúng tôi ôm trong lòng cái đói
rừng toàn gỗ không cho cây trái
chỗ nào chúng tôi cũng gặp quân thù giết hại bà con chúng chặt đầu người già, moi ruột trẻ em
các thiếu nữ chúng thay phiên hãm hiếp
thoả mãn xong chúng đem cắt tiết
để các em thân xác loã lồ
chúng tôi đi qua nhũng cánh đồng khô
nuốt nước mắt vào lòng căm giận
chúng tôi luôn tiếp cận
với cảnh này đau đớn lắm em ơi!
người chỉ huy vuốt mái tóc rối bời
cắn chặt hàm răng suy nghĩ
chúng ta là những người chiến sĩ
phải cứu giúp dân
dù lần lượt chúng ta ngã xuống cũng không cần
nhưng nhiệm vụ trên giao rất nặng
chúng tôi đã qua bao nhiêu cay đắng
những cánh rừng không tên
và người chết không tên
mấy triệu người cây cỏ sẽ lãng quên
Campuchia ơi! tôi yêu người, yêu lắm!
trên thân thể người máu tắm
mẹ quê nhà có nhớ con không?
đất đai này cũng có dòng sông
có bà mẹ cũng hiền như mẹ
cũng có con chim sẻ
tiếng kêu làm võng lúa trên đồng
trong rừng sâu cũng có con công
xoè cánh múa suốt đêm không mỏi
cũng có những mái nhà bốc khói
êm đềm như khói mọi làng quê
cũng lốc cốc mõ trâu những buổi chiều về
hạt lúa củ khoai giọt mồ hôi to mặn
mặt trời mọc phương đông
phương tây mặt trời lặn
nước mắt chảy tràn bán đảo Đông Dương