Đêm biển hồ

phía Uđôn một vầng trăng lửa đã nhô lên
giữa khoang thuyền chúng tôi chúng tôi đều khóc
bên Lưu Đăng Trung, người chỉ huy trinh sát
anh đã đưa sáu ngàn dân về lại biển Hồ
con thuyền tròng trành sau mỗi lần sóng giạt
đàn cá bay lên trăng vỡ rào rào
ba cô gái Camphuchia ngồi tựa vào nhau
như khóm tượng của ba người mẹ
biển hãy thức cùng ta, biển nhé!
mùa mưa sắp đến rồi l òng biển sẽ dâng lên
biển sẽ đến những vùng đất goá
nói với khô cằn lời bà mẹ mất con
lời của biển chim bồ nông đo bằng cánh
ta đo bằng lòng mẹ của ta
biển ghi mãi những khuôn mặt này lên mặt biển
đêm xóm chài còn thức những ai ?
đây là lúc con người tự sự
đừng bắt bẻ tôi vài câu nói sai vần
vài lời nói bâng quơ lạc điệu
chính là khi lòng tôi lắng dịu
những tôm tép đặc ngầu trên mặt biển đã mất đi
con cá linh cắt mặt biển màu chì
nước triều dâng đưa bạn nhích thêm về phía
những vì tính tú
chim bồ nông không còn cắm đôi giò lam lũ
xuống những bãi lầy
lông óng mượt chờ cơn mưa tắm gội
chúng kết bầy làm thức giấc trời xanh
đó là lúc biển Hồ cất cánh
đem lòng mình thuần khiết đất đai
Lưu Đăng Trung ơi! những người đi
hôm ấy còn ai?
bạn hãy kể cho biển trời nghe với
vầng trăng đã soi lên biên giới
gió se se mát rượi
thổi qua mặt những cánh đồng
thổi qua mặt dòng sông
thổi qua mặt biển
thổi đến mặt người
những khuôn mặt đầy mồ hôi và bụi
những khuôn mặt thường nhoà vào bóng tối
gọi bình minh lên bằng những kíp nụ xoè1
những khuôn mặt ấy bây giờ đi đâu?
ánh sáng đã kết thành sông trên vũ trụ
những tin yêu đã thốt lời nhắn nhủ
bạn nói ngàn lần trước cỏ nghĩa trang
những lời thơ dù có thiếp chữ vàng
đâu thấm thía bằng lời của máu
đâu sáng chói bằng lời quý báu
mà bạn kể tôi nghe dưới ánh trăng này
chúng tôi đi năm này
tìm đến kiệt rừng sâu khe đá
sào huyệt quân thù tan rã
nhưng cơn mưa còn nấp mặt ở trên kia
chúng tôi liếm những giọt sương khuya
trên mặt những loài cây cỏ
chúng tôi nhai từng ngọn gió
vô hình mang hơi hám dòng sông
chúng tôi dốc bình toong
uống khô khốc giấc mơ người lính
1. Kíp nổ
ở Ốtđamiênchây
ở Oran
bảy mươi sáu ngọn núi nơi nào cũng khát
Ờ... có một lần được nghe em hát
một lần cuối cùng thôi
đưa anh đến quê nhà
nơi trước cửa dòng sông đi qua
trong đến thế, mát lành đến thế ?
hỡi con sông rì rầm trẻ trung như thế hệ
nói điều gì cơn khát nhận ra ngay!
con sông thì ở xa
mẹ ở thì xa
đồng đội làm con sông, làm mẹ
làm con sông thì quá trẻ
làm mẹ thì chẳng biết ru
cơn khát vốn ít lời
lại hay hờn dỗi
và mặc cảm tôi là người có tội
đứng trước cơn khát này
tôi khóc anh ơi!
hai mắt tôi đào lên tận chân trời
tìm hướng ngôi sao về miền sông nước
trăm họng súng quân thù chúng tôi đã vượt
nhưng cơn khát này chỉ có dòng sông!
ờ... em có hát cho tôi nghe một lần
ở Xixôphôn
Xiêmriệp
quần áo chúng tôi rách trụi trần da thịt
chúng tôi nấp vào những lùm cây
nghe tiếng hát của em
những lùm cây rối rít vẫy người quen
tiếng hát đi qua lùm cây còn run rẩy
em biết không những màu lá ấy
tôi mang theo trọn đời trong quân phục của tôi...
Trung lặng im, mím chặt làn môi
hai chân mày nhíu lại
anh bứt tung áo vải
chiếc áo màu nâu đương mặc trong mình
anh ơi! Phiên ngã xuống
mới mười tám tuổi đầu
một quả mìn bay...
Phiên ơi! em còn muốn nói gì?
cứ nói anh hay?
em còn nhắn nhủ gì?
em còn mắc nợ ai?
Phiên lắc đầu
em chẳng mắc nợ ai
mười tám tuổi em có gì để trả
mười tám tuổi em cần gì mà vay?
đừng khóc nữa XôRiLa
ta vượt qua khỏi nơi này
tôi dắt XôRiLa và cõng Phiền xuống núi
theo lộ tiêu bằng máu của Phiên
những binh đoàn xông lên như cơn lũ
ở Ăm
ở Lếch
ở Oran...
lộ tiêu của người linh chúng tôi
trong cuộc chiến tranh
bằng giọt máu, tượng đài không dựng nổi
mùa thu đến ì ào cơn gió thổi
mang bè trầm 76 ngọn Oran
đó là bài hát gởi về Tổ quốc xa xăm
mẹ hãy nhận giùm con
có đôi chỗ con sai nhịp điệu
nhưng bài hát này không thể thiếu mẹ ơi!
XôRiLa! Sao lại nhìn tôi như vậy ?
Nhìn mắt em
Anh biết em thương anh nhiều đấy!
cảm ơn em
cảm ơn nghìn lần Tổ quốc của em
cảm ơn Angkor Vát, Angkor Thơm
cảm ơn những người tạc kỳ quan này
                       không cần địa chỉ
cũng như anh làm người chiến sĩ
như lúa mọc trên đồng
tôi còn yêu mẹ tôi ngàn lần
và yêu những dòng sông
Chảy mải miết giữa những vùng châu thổ
bây giờ, Phiên ơi! hãy ngủ ngon
                  cánh đồng đang chín rộ
những lời nào Phiên chưa nói với đất đai!
những người đi hôm ấy là ai ?
tôi đà gặp hay chưa hề gặp
những chiến sĩ điệp trùng
đã qua đầu trăm ngọn núi T'rường Sơn
bàn chân ấy chưa một lần
                  hơ bên bếp lửa nhà em!
chưa được khêu những cây gai
                  còn buốt trong da thịt
và lời thơ ngọt ngào tôi chưa kịp viết về anh...
anh ở nơi nào sau cuộc chiến tranh ?
làn khói thuốc như đám mây xứ sở
các anh mang theo rải dọc chiến hào
phảng phất tuổi hai mươi
soi mặt mình trên Mekong buổi sớm
thấp thỏm một tình yêu rộng lớn
chưa dám nói một lần: yêu em
chừ có ai về miền Đông
nghe tiếng hát của người con gái ấy
nhớ nghe giùm tiếng hát thuở mình yêu
ngọn lửa cứ bập bùng cháy mãi
hăng gô canh sôi sục dưới trời chiều
bát canh lính chan đầy mây ngũ sắc
cứ tràn trề sức vóc tuổi đang yêu!
hỡi người mẹ từng nhai miếng trầu trong cổ tích
hỡi những em từ trái thị bước ra
cuộc hồi sinh của người và của đất
của đá và lửa
của gỗ và sắt
hỡi người đội nước từ dòng lệ Mekong
những chiếc vò tròn và sâu thẳm
hỡi Oan người che giấu những vực sâu
                  bằng những chiều cao
hỡi Angkor cánh buồm nhân loại thuở hoang sơ
chiến thuyền đá nằm im trên ốc đảo
Tônglê Xắp! ta yêu người với những ngón tay xoè
những ngọn nước hết mình hăm hở
XôRiLa! mắt em sâu như những
                cánh rừng Tổ quốc của em
đất đai này như có lời nguyền
khi em ngồi bên tôi
ngoài kia bóng tối tan dần
bên biển Hồ ngôi sao lên xanh biếc...