Thơ » Việt Nam » Khuyết danh Việt Nam » Thơ dân gian » Ca dao » Ca dao về tình yêu, đôi lứa » Hôm qua tát nước đầu đình
Thơ » Việt Nam » Khuyết danh Việt Nam » Thơ dân gian » Ca dao » Ca dao về lao động, sản xuất » Hôm qua tát nước đầu đình
Thơ » Việt Nam » Khuyết danh Việt Nam » Thơ dân gian » Ca dao » Ca dao về hôn nhân, vợ chồng » Hôm qua tát nước đầu đình
Bỏ quên cái áo trên cành hoa sen.Đáng suy nghĩ lắm chứ. Vật bỏ quên là chiếc áo mặc trong người. Đối với suy nghĩ chung, chiếc áo thật có nhiều ý nghĩa. Ca dao từng nói:
Người về bỏ áo lại đâyLại nói:
Đêm khuya em đắp (kẻo ngọn) gió tây lạnh lùng
Yêu nhau cởi áo cho nhau.Thế mà ở đây, người con trai lại bỏ quên. Bỏ quên ở đâu? ở trên cành hoa sen. Bỏ quên mà nhớ cả chỗ bỏ quên. Nhớ thật chính xác, cụ thể. Chỗ bỏ quên chiếc áo cũng thật thơ mộng, trữ tình: cành hoa sen.
Em được thì cho anh xin.Chưa biết chắc ai nhặt được chiếc áo bỏ quên kia những cứ tin chắc: Em được. Em được thì cho anh xin. Hoá ra, chuyện quên áo chỉ là cái cớ. Một cái cớ rất trữ tình, rất thông minh, nhằm tạo tình huống gặp gỡ và thổ lộ tâm tình.
Áo anh sứt chị đường tàChàng trai đã bộc lộ gia cảnh thật tế nhị và chính đáng. Cái chính là vợ anh chưa có và mẹ đã già. Thật táo bạo, người vờ quên chiếc áo nói rõ ý đồ:
Vợ anh chưa có, mẹ già chưa khâu
Áo anh sứt chỉ đã lâu
Mai mượn cô ấy về khâu cho cùng.
Mai mượn cô ấy về khâu cho cùng.Nói bài ca dao là cả một nghệ thuật tỏ tình đầy màu sắc của người bình dân chính là nói chỗ này. Nghệ thuật đó khi bóng gió, xa xôi, khi táo bạo, mãnh liệt, thiết tha.
Cô kia cắt cỏ một mìnhLúc thì:
Cho anh cắt với chung tình làm đôi…
Người về ta chẳng cho vềĐọc câu tiếp của bài ca dao, ý tình càng tỏ tường:
Ta nắm vạt áo ta đề câu thơ.
Khâu rồi anh sẽ trả côngToàn bộ đoạn sau của bài là những vật phẩm cưới hỏi, lễ lạt. Lúc này, nhân vật trữ tình nói hẳn lòng dạ, ý muốn của mình một cách sâu sắc, gián tiếp. Nếu cô nàng ưng thuận cho anh một nghĩa cử thật nhỏ: khâu giúp chiếc áo sứt chỉ đường tà thì công của cô sẽ là: một thúng xôi vò, quan năm tiền cưới, buồng cau, đôi chiếu em nằm…
Đến khi lấy chồng anh sẽ giúp cho
Giúp em một thúng xôi vò.