Thơ » Nga » Olga Berggoltz » Ký ức » Chùm thơ về sông Volga - sông Đông
Đăng bởi Hoa Xuyên Tuyết vào 02/04/2007 09:03, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Hoa Xuyên Tuyết vào 27/04/2007 00:12
...И вновь одна, совсем одна — в дорогу.
Желанный путь неведом и далек,
и сердце жжет свобода и тревога,
а в тамбуре — свистящий холодок.
Как будто еду юности навстречу...
Где встретимся? Узнаю ли? Когда?
Таким ли синим будет этот вечер?
Такой ли нежной первая звезда?
Она т о г д а была такой. Несмело,
тихонько зажигалась в вышине,
и разгоралась, и потом летела
все время рядом с поездом — в окне.
А полустанок, где всегда хотелось
вдруг соскочить
и по крутой дорожке
уйти в лесок, сквозной, зелено-белый,
и жить вон в той бревенчатой сторожке?
А пристань незнакомая, ночная,
огни в воде, огни на берегу...
Там кто-то ждет, и я его не знаю,
но даже издали узнать смогу.
Еще минута—подойдет и скажет:
«Ну, наконец ты здесь! А я — к тебе».
И я сначала не отвечу даже,
я только руки протяну судьбе.
Пусть этого не будет, пусть,
но может,
ведь может быть?!
И, сердце веселя,
все обещает счастье, все тревожит
в пути к труду, большому, как Земля.
Мне встретится ль такой же полустанок,
такая ж пристань, с той же ворожбой,
мне, знающей давно, что не расстанусь
ни с городом, ни с домом, ни с тобой?..
-----
...И все-таки я юность повстречала —
мою, прекрасную, но ставшую иной:
мы встретились у черных свай причала,
в донской степи, завьюженной, ночной;
там, где до звезд белы снега лежали,
там, где рыдал бубенчик-чародей,
где ямщики под песню замерзали,
под ту, что нет печальней и светлей.
Не в той юнгштурмовке темно-зеленой,
в другой одежде, с поступью иной,—
как рядовой строитель Волго-Дона,
так повстречалась молодость со мной.
. . . . . . . . . . . . . . .
И долго буду жить я этой встречей,
суровой встречей, гордой и простой.
Нет, был не ласков тот февральский вечер —
он был железным трепетом отмечен
и высшей — трагедийной — красотой.
-----
Нас было трое около причала,
друг друга мы не знали до сих пор.
Мы молча грелись у костра сначала,
не сразу завязался разговор.
Но были мы ровесники — все трое,
всю жизнь свою мечтали об одном.
Один, в тридцатом Тракторный построив,
оборонял его в сорок втором.
Другой, надвинув шапку на седины,
сказал, что ровно десять лет назад
в такие ж вьюги он водил машины
по Ладоге в голодный Ленинград.
Мы даже детство вспомнили — все трое:
гражданскую, воззвания Помго'ла
и первый свет — он хлынул с Волховстроя
и прямо в юность,
прямо в зданье школы!
Потом, оставив младшим братьям парты,
мы вышли в жизнь, к труду,
и перед нами
родной земли распахнутая карта
сверкнула разноцветными огнями.
Потом страна, от взрослых до ребенка,
с волнением следила за рожденьем
бетонной днепрогэсовской гребенки...
Она была эмблемой поколенья!
Потом пылал Мадрид.
К нему на помощь в бури
шел караван советский напролом,
и голосом Долорес Ибаррури
Испания твердила: «Мы пройдем!»
...За нами были войны, труд, утраты,
судьбы неоднократный перелом;
мы знали День Победы в сорок пятом
и ждали моря в пятьдесят втором.
Причал простерся над земною сушей,
под ним мела поземка злей и злей,
но как живой — как мы —
он чуял душу
издалека идущих кораблей.
Они придут — мы знали срок прихода.
Их высоко над миром вознесут,
поднимут на себе донские воды
и волжскому простору отдадут.
И мы глаза невольно поднимали
с земли, со дна, где снег летел, пыля,
как будто б днище и огни видали
идущего над нами корабля...
Вот он проходит над судьбою нашей-
Рожденный нами!
Доброго пути!
Тебе к Москве,
из водной чаши в чашу,
сквозь арки триумфальные идти.
Держи спокойно небывалый путь!
На каждом шлюзе, у любых причалов
будь горд и светел, но не позабудь
о рядовых строителях канала...
-----
А Дон качался близ насосных башен,
за плотною бетонною стеной.
Он подошел, он ждал —
в морскую чашу
скорей ударить первою волной.
И — берег моря — дыбилась плотина,
огромная, как часть самой Земли.
Гряда холмов суровые вершины
вздымала и терялася вдали,
там, где сквозь мглу, заметная с причала,
как врезанная в небо навсегда,
над лучшим экскаватором мерцала
тяжелая багровая звезда.
Плотина будет тверже, чем гранит:
она навеки море сохранит.
Тут вся земля испытана на сдвиг
не только в тишине лабораторий,—
всей тяжестью страданий и любви,
неумолимой поступью Истории.
И камень выбран. В разных образцах
его пытали холодом и зноем
и выбрали надежный, как сердца,
испытанные и трудом и боем.
Не сдвинутся, не дрогнут берега,
навек воздвигнутые на равнине,
но примут море, сберегут снега,
снега степей, бессмертные отныне.
А на плотине возвышалось зданье
легчайшее, из белых кирпичей.
Шло от него жемчужное сиянье,
туман пронзая сотнями лучей.
Туман, туман светящийся, морозный,
костры и снег, столпившийся народ,
земля в холмах,
хребет плотины грозный,
звезда вдали и возглас:
«Дон идет!»
И вздрогнул свет, чуть изменив оттенок...
Мы замерли — мотор уже включен!
За водосбросом, за бетонной стенкой
всхрапнул и вдруг пошевелился Дон.
И клочьями, вся в пене, ледяная,
всей силой человеческой сильна,
с высокой башни ринулась донская —
в дорогу к Волге — первая волна.
...Я испытала многие невзгоды.
Судьбе прощаю все, а не одну —
за ночь,
когда я приняла с народом
от Дона к Волге первую волну...
От Дона к Волге первая волна,—
как нелегко досталась нам она...
И странно было знать, что — пусть не рядом,
но там, где бьет Атлантики волна,—
холодным, пристальным, змеиным взглядом
следит за этим вечером война.
И видит все, во что вложили души...
И это зданье, этот водоем
она уже наметила — разрушить,
как Тракторный тогда,
в сорок втором.
Но мы — мы тоже помним эти годы.
Мы помним — в сорок третьем, в феврале,
на этой же недрогнувшей земле,
здесь, где мы встретили донские воды,
где море, точно памятник, встает
над кровью воинов —
над рубежами славы,—
здесь был навеки перебит хребет
фашистской бронированной державы.
Пусть ни на миг об этом не забудет
тот, кто грозится, что война близка.
У нас развалин на земле не будет.
Мы строим прочно. Строим на века.
Trang trong tổng số 1 trang (1 bài trả lời)
[1]
Gửi bởi Hoa Xuyên Tuyết ngày 06/04/2007 17:53
Đã sửa 5 lần, lần cuối bởi Hoa Xuyên Tuyết ngày 26/11/2009 10:48
Lại một mình đơn độc lên đường
Đường mong ước mà lắc lơ, bất trắc
Niềm phóng khoáng, nỗi âu lo cùng đốt tim bỏng rát
Đứng bậc cửa toa tàu, nỗi ớn lạnh rít qua tai
Dường như tôi đang tìm đến tuổi xuân ở cuối chặng đường dài
Nơi nào nhỉ? Bao giờ? Liệu tôi có nhận ra người khi gặp mặt?
Buổi chiều ấy có xanh biếc lên khao khát?
Ngôi sao mai có hiền dịu như xưa?
Ngôi sao đầu tiên đã từng thế, rụt rè mơ
Mọc âm thầm trên đỉnh cao lồng lộng
Rồi cháy bùng, rồi bay theo con tàu đang phóng
Suốt cuộc hành trình qua khung cửa… mãi kề bên
Ga xép lẻ loi, nơi mong muốn cứ dội lên
Được nhảy khỏi toa tàu, chạy theo đường mòn khúc khuỷu
Nơi thân trắng lá xanh cánh rừng thưa kỳ diệu
Ước ở lại chòi canh bằng gỗ suốt đời
Một bến đợi lạ lùng trong đêm tối cuối trời
Lửa sáng trên bờ, lửa ở sâu đáy nước
Ai đó tôi không quen đứng chờ đây từ trước
Mà từ xa tôi cũng có thể nhận ra
Chỉ một phút nữa thôi tôi sẽ nghe thấy người ta:
“Em đây rồi. Anh đến với em, em có biết?”
Phút đầu tiên tôi không thốt nên lời gì hết
Chỉ chìa tay đón số phận của mình...
Ôi cứ cho điều này chẳng xảy ra đâu,
Cũng chẳng sao
Tôi vẫn đinh ninh
Mà biết đâu cũng thể xảy ra?!
Tim khởi sắc hồi sinh
Vẫn hứa hẹn một hạnh phúc cho mình, vẫn khiến lòng bất an lo lắng
Trên con đường đến lao động miệt mài và lớn lao như Trái đất ..
Tôi có gặp được chăng ga xép ấy xa vời
Một bến đợi với những lời mê hoặc thế
Khi từ lâu tôi biết mình không thể
Cùng thành phố, ngôi nhà và cả anh nữa… chia tay…?
* * *
Rồi cuối cùng tôi cũng gặp được người đây
Tuổi trẻ tôi diệu kỳ… nhưng người đã khác!
Mình gặp nhau bên mố cầu đen xơ xác
Của vùng thảo nguyên sông Đông bạt gió đêm nào
Nơi tuyết trải trắng trời trắng lên tận những vì sao
Nơi tiếng lục lạc bùa mê nức nở
Những bác xà ích lặng người nghe bài ca trăn trở
Chẳng có gì buồn và trong sáng thiết tha hơn
Không khoác bộ đồng phục đoàn viên xanh thẫm đã sờn
Mặc đồ khác, dáng đi dường cũng khác
Như một người công nhân bình thường nơi sông Đông và Volga gió cát
Tuổi thanh xuân đã như thế đón chào tôi
Sẽ rất lâu tôi sống trên đời
Bằng ký ức buổi gặp người giản dị
Đầy khắc nghiệt mà sao kiêu hãnh thế
Chẳng hề dịu dàng đâu tháng hai ấy chiều đông
Được ghi dấu bằng nỗi niềm sắt đá bên lòng
Và vẻ đẹp kiêu sa bi tráng!
* * *
Lần đó chúng tôi ba người trên bến
Tận bây giờ vẫn chưa biết về nhau
Cùng lặng lẽ sưởi đôi tay bên ngọn lửa ấm màu
Lúc ban đầu chưa vội vàng bắt chuyện
Cùng độ tuổi, cả ba từng mải miết
Suốt cuộc đời mình mang giấc mộng như nhau
Một người năm ba mươi xây nhà máy Tractor
Năm bốn mốt lại xả thân mình mà bảo vệ
Người kia kéo sụp mũ lên mái đầu muối tiêu và kể
Rằng đã từng lái xe trên hồ Ladoga đóng băng
Cứu trợ thành Len nạn đói ngập tràn
Đi trong gió tuyết thế này… đã qua rồi mười năm chẵn
Thậm chí lũ chúng tôi còn cùng tưởng lại tuổi thơ xa vắng
Ôn lại thời nội chiến năm nao, lời hiệu triệu cứu đói năm nào
Rồi ánh điện đầu tiên từ Volkhov dâng trào
Rọi thẳng vào tuổi thanh xuân
Rọi vào ngôi trường yêu dấu
Tưởng lại ngày rời chiếc bàn học sinh thơ ấu
Bỏ lại cho các em, chúng tôi bước vào đời
Đến với hăng say lao động, trải trước mắt sáng ngời:
Tấm bản đồ khai hoang đất ông cha máu thịt
Lấp lánh ngọn lửa nhiều màu vui say nồng nhiệt
Thế rồi đất nước tôi từ trẻ đến già
Hồi hộp dõi về ngày khánh thành thủy điện
Đập bê tông trên sông Dnhepr
Đã từng là biểu tượng thế hệ tôi tự hào khôn xiết
Rồi lửa cháy rực trời thành Madrid
Hăm hở lên đường Đoàn người Xô viết
Trong bão tố hiểm nguy tiếp ứng không nề
Tây Ban Nha vang hy vọng tràn trề
Giọng của Dolores Ibarruri: “Chúng ta sẽ vượt qua tất cả!”
Ngoảnh lại phía sau còn đó những phong ba
Những mất mát, chiến tranh, những miệt mài lao động
Những biến động đẩy đưa cuộc sống
Chúng tôi trải qua ngày chiến thắng năm Bốn lăm
Năm Năm hai mong đợi biển... ngóng trông
Bến tàu xưa trên đất liền trải rộng
Dưới chân người đất đá vôi nổi giận
Đầy sức sống - cũng như ta - người cảm nhận
Được tâm hồn âu yếm chuyến tàu xa
Đang tiến về với bến cảng quê ta
Chúng tôi biết ngày giờ những con tàu sẽ tới
Vời vợi cao sẽ tỏa bóng xuống địa cầu
Mang nước sông Đông ào ạt dãi dầu
Đổ vào khoảng bao la Volga phóng khoáng
Chúng tôi đứng đây ngước nhìn bất giác
Từ trái đất này, từ dưới đáy bụi và tuyết bay
Tưởng chừng thấy đáy con tàu và ánh sáng mê say
Ôi con tàu chính ta đã làm ra
Đang chầm chậm đi qua số phận mình kỳ lạ
May mắn nhé trên bước đường mới lạ!
Người lên đường đến Matxcơva
Từ bờ bến này lạc vào bến bờ xa
Đi dưới những khải hoàn môn bát ngát
Hãy vững chân đi đúng con đường diệu kỳ khao khát
Tới mỗi cửa sông, trên mỗi bến tàu
Kiêu hãnh vô cùng và rất vui tươi
Nhưng chớ quên đi bao con người hồn hậu
Đã xây dựng kênh đào cho tàu đi phơi phới
* * *
Cạnh những tháp bơm ngày đêm gió thổi
Sau tường chắn bê tông sông Đông vẫn dâng trào
Sông tiến đến gần, sông chờ đợi khát khao
Đợi con sóng đầu được đánh vào lòng biển
Bờ biển ấy do con đập chắn dựng lên nghễu nghện
Như một phần của trái đất - rất lớn lao
Dãy núi đồi đỉnh nhọn vươn cao
Thấp thoáng hiện mờ dần nơi xa lắc
Nơi có bóng sao nặng nề đỏ thắm
Xuyên qua màn đêm vĩnh viễn gắn lên trời
Sáng trên chiếc cần cẩu lấp lánh ánh ngời
Từ phía bến tàu nhìn rõ ngôi sao ấy
Con đập vững vàng rắn chắc đứng đây
Hơn cả đá hoa cương, giữ biển yên mãi mãi
Nào phải âm thầm trong phòng thí nghiệm thử đúng - sai
Chính ở đây đất vượt qua thử thách
Bằng khó nhọc tình yêu, bằng khổ đau mất mát
Bằng bước đi Lịch sử không chùn
Chọn thử đá bền qua lạnh giá nắng hun
Với nhiều mẫu, cuối cùng ta đã thấy
Một loại đá bền lòng như tim ấy
Chịu đựng vượt qua lao động, đấu tranh
Khiến bờ nay sẽ vững chãi yên lành
Sừng sững trên bình nguyên thành đồng rắn chắc
Lại ôm ấp biển xanh, nâng niu tuyết trắng
Tuyết trắng vĩnh hằng trên thảo nguyên từ thuở xa xưa
Từ thành đập xuyên thủng sương mù
Một tòa nhà gạch trắng màu thanh thoát
Phát ra hào quang hàng trăm tia sáng
Như ngọc trai tỏa ấm trong đêm
Màn sương… màn sương giá buốt ngời lên
Những đống lửa, tuyết rơi, vòng người quây vui nhộn
Đất trên những quả đồi,
Sườn đê dựng cao ghê rợn
Ngôi sao xa... và tiếng hò reo:
“Sông Đông đã tràn vào!!”
Ánh sáng rùng mình thay đổi gam màu
Máy khởi động và chúng tôi nín lặng
Phía bên kia cống nước và thành bê tông đang yên ắng
Bỗng réo sôi chuyển động nước dòng Đông
Từng đợt sóng bạc đầu lạnh cóng
Khỏe như sức mạnh cả loài người
Ào về phía Volga từ tháp nước cao vời
Con sóng đầu tiên của sông Đông vĩ đại
Trải qua nhiều sóng gió đời nhìn lại
Số phận ơi tôi tha thứ hết cho người
Bởi ơn người đêm ấy không nguôi
Khi cùng với nhân dân tôi đón đợt sóng đầu tiên từ dòng Đông đổ vào Volga yêu dấu
Chẳng dễ dàng có được đâu con sóng ban đầu
Từ sông Đông chảy về Volga thời đó
Nào ai hay từ Đại Tây Dương sóng đùa ngọn gió
Dẫu chẳng sát bên ta
Tia mắt Gã-Chiến-tranh sắc lạnh thăm dò
Săm soi buổi chiều thiêng mắt rắn độc cứng đờ
Nhìn thấy hết tòa nhà, hồ nước
Thấy những điều quý giá được nâng niu, mơ ước
Gã đã tâm tâm niệm niệm một điều
Rằng phá hết..
Như từng phá tan nhà máy Tractor năm Bốn hai khốc liệt!
Nhưng chúng tôi… Chúng tôi nhớ những năm này bất diệt
Nhớ tháng hai năm Bốn ba mảnh đất kiên cường
Nơi đón nước sông Đông
Nơi biển dậy trào dâng trên máu xương chiến sĩ
Trên chiến tuyến vinh quang, như tượng đài thế kỷ
Bẻ gãy sống lưng quân phát xít điên cuồng
Hãy để những kẻ thích đem chiến tranh đe dọa dân thường
Không giây phút nào được quên tháng năm sôi sục nhất
Cho chúng biết rằng chẳng bao giờ có điêu tàn đổ nát
Đất nước này ta xây dựng vững bền
Xây dựng cho muôn đời vĩnh viễn bình yên