Mưỡu:
Sầu ai lấp cả vòng giời,
Biết chăng chẳng biết hỡi người tình chung?

Hát nói:
Xuân sầu mang mang tắc thiên địa,
Giống ở đâu vô ảnh vô hình.
Cứ tò mò quanh quẩn bên mình,
Khiến ngẩn ngẩn ngơ ngơ đủ chứng.
Hỏi trăng gió, gió trăng hờ hững,
Ngắm cỏ hoa, hoa cỏ ngậm ngùi.
Gươm đoạn sầu, thơ trục muộn đủ rồi,
Còn lẽo đẽo vô trung sinh hữu.
Dục phá sầu thành tu dụng tửu,
Tuý tự tuý đảo sầu tự sầu.

Rượu với sầu như gió mã ngưu,
Trong lai láng biết tránh đâu cho khỏi?
Càng tài tử càng nhiều tình ái,
Cái sầu kia theo hình ấy mà ra.
Mua sầu tại kẻ hào hoa.


Bản trên dẫn theo sách Thơ văn Nguyễn Công Trứ.

Khảo dị:

- Bản trong Đào nương ca (Nguyễn Văn Ngọc, Việt Văn thư xã, Vĩnh Long thư quán, Hà Nội, 1932)
Xuân sầu mang mang (Sầu vì tình)

Mưỡu:
Sầu ai lấp cả vòng giời,
Biết chăng chẳng biết hỡi người tình chung?

Hát nói:
Xuân sầu mang mang tắc thiên địa,
Giống ở đâu vô ảnh vô hình.
Khéo tờ mờ quanh quẩn bên mình,
Khiến ngẩn ngẩn ngơ ngơ đủ chứng.
Hỏi giăng gió, gió giăng hờ hững,
Ngắm cỏ hoa, hoa cỏ ngậm ngùi.
Gươm đoạn sầu, thơ trục muộn đủ rồi,
Còn lẽo đẽo vô trung sinh hữu.
Dục phá sầu thành tu dụng tửu,
Tuý tự tuý đảo, sầu tự sầu.
Tửu với sầu như gió mã ngưu,
Trong lai lái biết tránh đâu cho khỏi.
Càng tài tử càng nhiều tình trái,
Mối
sầu kia theo tình ấy mà ra.
Mua sầu tại kẻ tài hoa.
- Bản trong Việt Nam ca trù biên khảo (Đỗ Bằng Đoàn, Đỗ Trọng Huề, NXB TP Hồ Chí Minh, 1994)
Buồn tình

Mưỡu:
Sầu ai lấp cả vòm trời,
Biết chăng chẳng biết hỡi người tình chung?

Hát nói:
Sầu trường mang mang tắc thiên địa,
Giống ở đâu vô ảnh vô hình.
Khéo tờ mờ quanh quẩn bên mình,
Khiến ngẩn ngẩn ngơ ngơ đủ chứng.
Hỏi trăng gió, gió trăng hờ hững,
Ngắm cỏ hoa, hoa cỏ ngậm ngùi.
Gươm đoạn sầu, thơ trục muộn đủ rồi,
Còn lẽo đẽo vô trung sinh hữu.
Dục phá sầu thành tu dụng tửu,
Tuý tự tuý đảo, sầu tự sầu.
Rượu với sầu như gió mã ngưu,
Trong lai lái biết tránh đâu cho khỏi.
Càng tài tử càng nhiều tình trái,
Mối
sầu kia rõi ở tình ra.
Mua sầu tại kẻ tài hoa.
- Bản trong Năm thế kỷ văn Nôm người Nghệ (Thái Kim Đỉnh, NXB Nghệ An, Vinh, 1994)
Mưỡu:
Sầu ai lấp cả vòm trời,
Biết chăng chẳng biết hỡi người tình chung?

Hát nói:
Xuân sầu mang mang tắc thiên địa,
Giống ở đâu vô ảnh vô hình.
Cứ tò mò quanh quẩn bên mình,
Khiến ngẩn ngẩn ngơ ngơ đủ chứng.
Hỏi trăng gió, gió trăng hờ hững,
Ngắm cỏ hoa, hoa cỏ ngậm ngùi.
Gươm đoạn sầu, thơ trục muộn đủ rồi,
Còn lẻo đẻo vô trung sinh hữu.
Dục phá sầu thành tu dụng tửu,
Tuý tự tuý đảo, sầu tự sầu.
Rượu với sầu như gió mã ngưu,
Trong lai lái biết tránh đâu cho khỏi.
Càng tài tử càng nhiều tình ái,
Cái sầu kia theo hình ấy mà ra.
Mua sầu tại kẻ hào hoa.
- Bản trong Văn đàn bảo giám (Trần Trung Viên, NXB Văn học, Hà Nội, 1998)
Buồn vì tình

Mưỡu:
Sầu ai lấp cả vòng trời,
Biết chăng chẳng biết hỡi người tình chung?

Hát nói:
Xuân sầu mang mang tắc thiên địa,
Giống ở đâu vô ảnh vô hình.
Khéo tờ mờ quanh quẩn bên mình,
Khiến ngẩn ngẩn ngơ ngơ đủ chứng.
Hỏi trăng gió, gió trăng hờ hững,
Ngắm cỏ hoa, hoa cỏ ngậm ngùi.
Gươm đoạn sầu, thơ trục muộn đủ rồi,
Còn lẽo đẽo vô trung sinh hữu.
Dục phá sầu thành tu dụng tửu,
Tuý tự tuý đảo, sầu tự sầu.
Tửu với sầu như gió mã ngưu,
Trong lai lái biết tránh đâu cho khỏi.
Càng tài tử càng nhiều tình trái,
Mối tình
kia theo tình ấy mà ra.
Mua sầu tại kẻ tài hoa.


[Thông tin 4 nguồn tham khảo đã được ẩn]

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (4 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Sai nghĩa

Câu thứ 5 phải là:" Cứ tò tò quanh quẩn bên mình" chứ không phải "tò mò". Tôi nhớ trong chương trình cổ văn đã học trước năm 1975 ở miền Nam. Tò tò nghĩa là cứ dính theo một bên, chứ tò mò không đúng nghĩa bài này

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

“Tò tò” mới đúng, không phải “tò mò”

Mình hoàn toàn đồng ý với bạn Nguyễn Thị Phúc An, trong bài này chữ “tò tò” mới đúng, nó mang nghĩa “loẽ đẽo đi sau”. Sách Việt Nam ca trù biên khảo cũng chép là “tò mò” nhưng không hợp lý với ngữ cảnh bài Hát nói này của cụ Nguyễn Công Trứ.
Vì cụ là người dùng từ ngữ rất tinh tế nên mình cũng tin là cụ dùng chữ “tò tò” chứ không thể là “tò mò” được.
Ngoài ra, đề nghị tác giả bài đăng cũng sớm đăng đầy đủ bài hát của cụ.
Dưới đây mình xin đăng một bản:

Mưỡu đầu:
Sầu ai lấp cả vòm trời,
Biết chăng chăng biết hỡi người tình chung.

Hát nói:
Sầu trường mang mang tắc thiên địa,
Giống ở đâu vô ảnh vô hình.
Cứ tò tò quanh quẩn bên mình,
Khiến ngẩn ngẩn ngơ ngơ đủ chứng.
Hỏi trăng gió, gió trăng hờ hững,
Ngắm cỏ hoa, hoa cỏ ngậm ngùi.

Gươm đoạn sầu, thơ trục muộn đủ rồi,
Còn lẽo đẽo vô trung sinh hữu.
Dục phá sầu thành tu dụng tửu,
Tuý tự tuý đảo sầu tự sầu.

Rượu với sầu như gió mã ngưu,
Trong lai láng biết tránh đâu cho khỏi.
Càng tài tử càng nhiều tình trái,
Mối sầu kia theo hình ấy mà ra
Mua sầu tại kẻ hào hoa.


Thanh Tâm
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Tò tò

Chào bạn, tôi mới bổ sung các thông tin khảo dị mà tôi có. Nhưng không có bản nào in “tò tò”. Bạn có bản nào in như trên xin thông tin lại tôi sẽ bổ sung thêm.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Cám ơn bạn vanachi

Cám ơn bạn vanachi đã đăng lại bài rất công phu. Như mình có nói ở trên, trên cơ sở ngữ cảnh của câu thơ (quanh quẩn bên mình) và ngữ nghĩa của từ ngữ (tò tò mang nghĩa lẽo đẽo, đeo bám thì hợp với quanh quẩn bên mình hơn là tò mò - mang nghĩa dò xét, dò hỏi) cũng như trên cơ sở những gì mình biết về cụ thì cụ làm thơ, dùng chữ rất tinh tế nên mình suy đoán như vậy chứ bản thân mình cũng chưa thấy có bản tài liệu nào dùng chữ “tò tò”.

Điều này cũng giống với trường hợp ở bài Chí làm trai, cụ đã dùng từ ngữ rất tinh tế “Nhân sinh thế thượng thuỳ vô nghệ / Lưu đắc đan tâm chiếu hãn thanh”, tuy nhiên hầu hết tất cả các sách đều chép sai và tưởng rằng cụ đã dùng lại 2 câu thơ cuối trong bàn Quá Linh Đinh Dương của Văn Thiên Tường và phải đến mãi sau này mới có người phát hiện ra :).

Thanh Tâm
11.00
Trả lời