Đinh Bộ Lĩnh

An Nam hoàng đế đầu tiên,
Đinh Tiên Hoàng mở được nền tự do.
Vạn Xuân giành được cơ đồ,
Hai mươi năm trước Nhà Ngô dựng cờ(1).
Có tài lãnh đạo tuổi thơ,
Đánh nhau bày trận làm cờ bông lau.
Tập tành trận thuở chăn trâu,
Giúp Minh Công đánh giặc đâu đều thành (2).
Xương Văn mất, rộ phản thần. (3).
Hình thành thập nhị sứ quân hoành hành,
Minh Công mất, nắm quyền hành,
Trở thành một sứ quân tranh Thái Bình (4).
Cất quân đánh bại Hãn, Bình (5),
Võ công kết hợp chiêu binh, dụ hàng (6).
Sứ quân lần lượt đánh tan,
Mở ra thời đại nước Nam hoà bình.
Hoa Lư xưng đế đô kinh (7),
Hiệu xưng là “Đại Thắng Minh” Tiên Hoàng (đế).
Đại Cồ Việt hiệu giang san (8),
Sánh vai cùng với Tống bang bên Tầu.
Vua xưng Hoàng Đế lần đầu,
Mở ra tiền lệ đời sau Lê,…Trần (9).

(1) Ngô Quyền chiến thắng Bạch Đằng năm 938 quét sạch quân Nam Hán ra khỏi bờ cõi.
(2) Đinh Bộ Lĩnh đến nương nhờ Trần Minh Công, làm chỉ huy của quân Trần đánh đâu được đấy, gọi là Vạn Thắng Vương. Quần thần dâng tôn hiệu là Đại Thắng Minh Hoàng đế.
(3) Năm 965, Ngô Xương Văn đi đánh thôn Đường (thuộc căn cứ Đường Lâm) và thôn Nguyễn Gia Loan (thuộc phạm vi kiểm soát của sứ quân Nguyễn Thái Bình) thì bị phục binh bắn nỏ chết. Tại Cổ Loa các tướng Lã Xử Bình, Kiều Tri Hựu, Đỗ Cảnh Thạc, Dương Huy tranh nhau làm vua.
(4) Trần Minh Công, tức Trần Lãm giữ Bố Hải Khẩu (Thái Bình).
(5) Mở đầu sự nghiệp dẹp loạn, Đinh Bộ Lĩnh đã đánh bại lực lượng do Lữ Xử Bình và Kiều Công Hãn ở triều đình Cổ Loa.
(6) khi lực lượng đủ mạnh ông không tiêu diệt mà hàng phục Ngô Nhật Khánh ở Đường Lâm (Hà Nội), Ngô Xương Xí ở Bình Kiều (Thanh Hoá) vốn là những hậu duệ nhà Ngô để lấy lòng thiên hạ.
(7) Năm Mậu Thìn 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế, tự xưng là Đại Thắng Minh Hoàng đế,[32] đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt, dời Kinh ấp về động Hoa Lư, bắt đầu dựng đô mới, đắp thành đào hào, xây cung điện, đặt triều nghi.
(9) Đinh Tiên Hoàng là người xưng hoàng đế đầu tiên ở Việt Nam. Về sau các triều Tiền Lê, Lý, Trần đều xưng Hoàng đế.