Thơ » Việt Nam » Khuyết danh Việt Nam » Thơ cổ-cận đại khuyết danh » Truyện thơ » Nhị độ mai
Đăng bởi Vanachi vào 03/08/2007 10:50
Xin cho bắt được Lư, Hoàng,
Đừng phân trái phải, hãy toan đánh đòn.
Rày đừng vây cánh cha con,
Gian mưu đứt nọc, xảo ngôn hết nghề.
Đã đành tội hữu sở qui,
Rồi ra, ra đến những gì thì ra.
Kẻ rằng: “E lũ chúng ta,
2150. Người gần còn có người xa ngại ngùng.
“Xin về một chốn trú chân,
“Nhà tôi trọ đấy cũng gần ngọ môn.
“Buổi triều xe ngựa ồn ồn,
“Tiện đường đón đấy, nghĩ khôn lên trời.”
Cùng nhau miệng nói chân dời,
Sẵn nhà cùng ở một nơi đợi chờ.
Lặng nghe canh đã sang ba,
Kiệu đâu một lũ trông ra ngoài trường.
Phùng công kiệu trước thét đường,
2160. Kiệu sau Đảng Lục với chàng tân khoa.
Bảo nhau hai dãy dẹp ra,
Kiệu đâu sao thấy xa xa đến liền.
Tiền hô hậu ủng chật lèn,
Phủ Lư mới tỏ hiệu đèn là đây.
Hai bên chực sẵn đã đầy,
Kẻ trần tay áo, người xoay cánh đoài.
Người bẻ lọng, kẻ giằng roi,
Ầm ầm hơi giận, hồi hồi tiếng la.
Xúm quanh trước kiệu hỏi qua:
2170. “Khâu Khôi, Bảng nhãn tân khoa tội gì?
“Quyền như chú, chắc mạnh bè,
“Vu oan cho kẻ trung nhì được chưa?”
Bốn bên trận đánh như mưa,
Xé tan xương nịnh, ngay đờ mặt gian.
Trận đòn hội chợ ai can?
Bướm bay giấy lọng, kiệu tan lũ hầu.
Hoàng Tung kiệu đã đến sau,
Người kéo tóc, kẻ giằng đầu, xúm quanh.
Mảnh xiêm mảnh mãng tan tành,
2180. Tối tăm mắt nịnh thất kinh hồn tà.
Mới hay nhất quỉ nhì ma,
Học trò đến bực thứ ba thực là
Người kêu dưỡng tử cứu cha,
Kẻ kêu nghĩa phụ, ân gia cứu mình.
Tưng tưng trời mới bình minh,
Đường hoàng ngự trước, phong đình phân ban.
Lư, Hoàng thoát khỏi vòng oan,
Bưng đầu theo lũ bách quan vào quì.
Gượng đau lạy trước đan trì.
2190. Áo tươm tướp rách, mặt bì bì sưng.
Khóc than rền rĩ tâu rằng:
“Khâu Khôi hôm nọ tự dưng bôn đào
“Bắt về chưa kịp tâu vào,
“Hai quan chủ khảo sắp mưu hại người.
“Họp hàng sĩ tử một nơi,
“Đón đường, đánh đánh, lôi lôi một hồi.
“Cao minh xin tỏ đèn trời,
“Tra người vô phép, hỏi người mưu gian.”
Phán rằng: “Ngươi hãy ngồi an,
2200. “Còn tra dù thực, du gian rạch ròi.
“Chỉ đòi Phùng, Đảng hai người,
“Làm sao tâu thực mấy lời được hay,”
Tâu rằng: “Chút phận hèn ngây,
“Dám cho được dự khoa này chưởng văn.
“Đêm ngày lo lắng trăm phần,
“Di tài những sợ, đắc nhân là mừng.
“Gieo cho những tiếng hay chăng,
“Xét soi nhật nguyệt đôi vầng xin thương.
“Phường thi hỏng, với quan trường,
2210. “Còn chi tình diện toan đường giao thông.
“Chực ngoài lũ ấy còn đông,
“Dám xin tra thấu thỉ chung được nhờ,”
Tiếng vàng sang sảng ban ra,
Đòi vào sĩ tử hỏi qua tình đầu.
Bắt vào một lũ theo nhau,
Dưới sân kẻ trước, người sau lạy quì.
Phán rằng trong chốn trường qui.
“Làm điều bất pháp tội thì tại ai?”
Muôn tâu: “Hổ phận bất tài,
2220. “Tranh lèo, giật giải, nhường người quyết khoa.
“Nghĩ trong tảo vãn cũng là,
“Bằng bay, côn nhảy còn chờ hội sau.
“Phép vua, lời thánh để đâu?
“Tay cầm bìa sách, dám hầu phi vi?
“Việc này lắm mối gian khi.
“Dám xin tâu dưới đan trì đầu đuôi:
“Khoa này Bảng nhãn Khâu Khôi,
“Bậc người khoa giáp, vẻ người phong lưu.
“Hôm xưa Tướng phủ mời vào,
2230. “Khoe con má phấn, ướm trao chỉ hồng.
“Tân khoa một mực rằng không,
“Dám tham phú quí, phụ lòng tao khang.
“Tâng công bởi tại họ Hoàng,
“Quyết đường ép uổng, xui đường phân chia.
“Sợ vì phép, khiếp vì uy,
“Tân khoa mới phải tìm đi lánh mình.
“Nào còn dám tưởng công danh,
“Lư công biết thóp sai binh nã về.
“Làm cho bỏ lúc từ qui,
2240. “Vu cho phi pháp toan bề tâu gian,
“Chúng tôi cả quyết làm đơn,
“Muốn vì Bảng nhãn lo toan giãi bày,
“Nào ngờ tướng phủ đã hay,
“Canh khuya đuổi đánh toan bày mưu gian.
“Làm ra vò mũ, xé tàn,
“Cào mình, rạch mặt, vu oan cho người.”
Ngự nghe thấu hết đầu đuôi,
Lư, Hoàng khi ấy những lời tâu sai.
Phán rằng: “Những chúng vô loài,
2250. “Thương con, kén rể, bức người ép duyên”
Lư tâu rằng: “Việc nhỏ nhen,
“Tình riêng nhi nữ lọ phiền hỏi han?
“Chàng kia vô phép khi quan,
“Lũ kia đấu ẩu xin ban nghị hình.”