Tuý ca hành 醉歌行 • Bài hát say

醉歌行
Tuý ca hành
Bài hát say

醉中豪氣如長虹，
Tuý trung hào khí như trường hồng,
Khi say khí thế như cầu vồng dựng

走上高樓叫天公。
Tẩu thướng cao lâu khiếu thiên công.
Chạy lên lầu cao hỏi ông trời

問天開辟今幾年，
Vấn thiên khai tịch kim kỷ niên?
Trời mở ra đến nay được mấy năm

有此日月何因緣。
Hữu thử nhật nguyệt hà nhân duyên.
Vì sao mà có mặt trăng mặt trời

月者陰之魄，
Nguyệt giả âm chi phách,
Mặt trăng là tinh lực của âm

日者陽之精。
Nhật giả dương chi tinh.
Mặt trời là tinh tuý của dương

陰陽果何物，
Âm dương quả hà vật,
Âm dương đúng ra là vật gì

產此團團形。
Sản thử đoàn đoàn hình?
Mà sinh ra hình tròn tròn

一如白玉盤，
Nhất như bạch ngọc bàn,
Một thì như cái mâm bạch ngọc

一似黃金鉦。
Nhất tự hoàng kim chinh.
Một lại giống cái chiêng vàng

得非冶鑄出，
Đắc phi dã chú xuất,
Có được không phải đúc mà ra

無乃磨琢成。
Vô nãi ma trác thành.
Cũng không do gọt giũa mà thành

茫茫太古初，
Mang mang thái cổ sơ,
Từ hồi thái cổ mịt mùng

二氣才胚胎。
Nhị khí tài phôi thai.
Hai khí đó mới vừa phôi thai

金烏從何出，
Kim ô tòng hà xuất,
Quạ vàng từ đâu mà ra

玉兔從何來。
Ngọc thố tòng hà lai.
Thỏ ngọc từ đâu mà đến

扶桑誰人种，
Phù tang thuỳ nhân chủng,
Ai là người trồng cây phù tang

桂樹何年栽。
Quế thụ hà niên tài.
Cây quế trồng năm nào

東升何所自，
Đông thăng hà sở tự,
Mặt trời từ đâu mọc đàng đông

西沒從何游。
Tây một tòng hà du.
Lặn đàng tây rồi về đâu

胡為天地間，
Hồ vi thiên địa gian,
Làm loạn cả trời đất

奔走不暫休。
Bôn tẩu bất tạm hưu.
Chạy vạy không khi nào tạm dừng

但見朝朝暮暮無定輈，
Đãn kiến triêu triêu mộ mộ vô định châu,
Chỉ thấy sáng chiều cái càng xe không đứng im

但見波波汲汲如奔郵。
Đãn kiến ba ba cấp cấp như bôn bưu.
Mà cứ long đong như phu trạm

催得黃童變白叟，
Thôi đắc hoàng đồng biến bạch tẩu,
Giục trẻ con thành ông già

催得華屋成荒丘。
Thôi đắc hoa ốc thành hoang khâu.
Khiến nhà cao đẹp thành gò hoang

催得秦王漢楚忽坏土，
Thôi đắc Tần vương, Hán, Sở hốt bùi thổ,
Vua Tần, Hán, Sở cũng thành mô đất

催得黃河碧海無縴流。
Thôi đắc Hoàng Hà bích hải vô khiên lưu.
Làm cho Hoàng Hà chảy về biển không ngừng

我有如澠酒，
Ngã hữu như Thằng tửu,
Ta có rượu đầy như nước sông Thằng

勸天飲一石。
Khuyến thiên ẩm nhất thạch.
Mời trời uống một tạ

愿天垂長繩，
Nguyện thiên thuỳ trường thằng,
Xin trời thả xuống cái giây dài

係此鳥兔翼。
Hệ thử điểu thố dực.
Buộc cánh quạ chân thỏ lại

一懸天之南，
Nhất huyền thiên chi nam,
Đem treo, một ở trời nam

一挂天之北。
Nhất quải thiên chi bắc.
Một treo ở trời bắc

安然不動照萬國，
An nhiên bất động chiếu vạn quốc,
Đứng im không động chiếu muôn nước

無冬無夏無旦夕。
Vô đông vô hạ vô đán tịch.
Không đông, hạ không sáng chiều

百年三萬六千作一刻，
Bách niên tam vạn lục thiên tác nhất khắc,
Trăm năm ba vạn sáu nghìn ngày dồn vào một giờ

盡使世人老不得。
Tận sử thế nhân lão bất đắc.
Khiến con người không già được.