Ngoảnh lại mười lăm năm

Tặng anh Lành mến yêu

Giữa lúc tôi đi học
Thì thân anh tội tù
Nước buồn, chia tiếng khóc
Hai đứa cùng làm thơ

Anh thấy trước ngày mai
Cờ hồng treo trước ngõ
Đất mình, dân mình chủ
Lũ chó dê chạy dài
Viết câu thơ sáng trời
Giữa nhà lao bóng phủ
Tìm đường cho lịch sử
Qua hai hàng cùm xai

Tôi nhìn ra tha ma
Hay quay vào trang sách
Ôi! dân Chàm nước mắt
Kiếp dân mình đâu xa!
Tôi viết dòng nước chảy
Khóc thời gian hủy hoại
Khi đã buồn hiện tại
Thì quay về tháp xưa
Quay mặt chẳng quay lòng
Vẫn ước mơ đời hồng
Đọc thơ anh trong tối
Vẫn đợi ngày thành công

Một lòng nhưng hai ngả
Hai sông thơ hai dòng
Anh sông Hồng, sông Mã
Gầm reo trong đạn lửa
Biến thân mình màu mỡ
Thành cánh đồng nuôi dân
Tôi như con sông Thương
Chảy lòng mình thương nhớ
Đánh đắm cả thuyền mình
Trong cuộc đời tại chỗ
Như Tô Lịch mỏi mòn
Thời gian muốn lấp bùn
Nơi thuyền xưa vua đậu
Giờ rũ lá môn con

Tất cả ảnh hình anh
Là tấm hình truy nã
Giặc treo giá đầu tường
Giặc yết ngoài cổng phủ
Tất cả tuổi tên anh
Là số tù nhục nhã
Giặc cấm cả thơ anh
Không vào văn học sử
Chỉ còn có tình dân
Thương anh thầm nhắc nhủ
Chỉ còn có phong trào
Mà thơ anh châm lửa
Đảng đi đường gian khổ
Ôi, con đường vô danh!

Còn tôi mang tuổi tên
Như áo chèo phường trọ
Đội những mũ triều thiên
Tự mình bôi xanh đỏ
Tôi đi giữa lòng mình
Mà mình không hiểu nữa
Tôi đi giữa siêu hình
Như đất này lợm mửa
Trời xanh màu cứu khổ
Tôi lao vào trời xanh

Thế rồi Cách mạng về
Cờ hồng bay cả nước
Cờ hồng anh báo trước
Ở lời thơ xưa kia
Cờ trên triệu mái tranh
Nuôi Đảng ngày bí mật
Trên cổng phủ, trên thành
Hôm qua còn sấp mặt
Trên cả tháp siêu hình
Thơ tôi về ẩn nấp
Nay dậy hồn dân tộc
(Trời xanh thành thuốc độc)
Đập nát buồn trời xanh...

Ôi, tháng Tám sông Hương
Phòng Việt Minh Trung Bộ
Mùa thu, hoa phượng còn
Lần đầu ta gặp gỡ
Huế như bừng mắt mở
Cờ hồng bay Ngọ Môn

Gặp anh lần thứ nhất
Lòng im mà tưởng khóc
Nhớ hình truy nã anh
Còn hao hao dáng mặt
Ôi đôi má gầy gầy
Máu chưa hồng lại sắc
Đôi bàn tay gần gầy
Giặc cùm trong khóa chặt
Tôi nắm đôi bàn tay!

Thương đời anh gian lao
Mừng nước nhà độc lập
Tiếc ngày qua đã mất
Giận mình xa phong trào

Rồi anh dắt tôi đi
Lên đường thơ cách mạng
Bóng đêm vẫn không ngừng
Tấn công vào ánh sáng
Đi xa, về hóa chậm
Biết bao là nhiêu khê!

Rồi Kontum, Lao Bảo
Xưa nơi anh tội tù
Giờ tôi đi chiến dịch
Súng đạn quen hồn thơ
Tôi lại về trong dân
Xưa anh từng nương náu
Hiểu lại từng giá máu
Nuôi mình làm nên văn
Tôi trở lại lòng mình
Bây giờ mình cũng hiểu
Hiểu đúng sắc trời xanh
Khi dẹp tàn giông bão
Hiểu giá làn gươm báu
Sau mỗi lần đấu tranh
Hiểu mình và hiểu người
Hiểu đời và hiểu Đảng
Tôi góp phần ánh sáng
Tôi làm chủ hồn tôi

Ngoảnh lại mười lăm năm
Cùng thơ anh chung dòng
Mười một năm đồng chí
Chung ngọn cờ công nông
Vẫn buồn câu chuyện cũ
Tự ngày Quy Nhơn nọ
"Sao tôi vui đi học
Trong lúc anh tội tù?
Có anh chăng trong ngục
Ở bên đường tôi qua?
Có anh từng đến quét
Ở sân trường tôi xưa?
Mà lòng tôi không biết
Mà óc tôi không ngờ
Có bao giờ anh gọi
Mà tai tôi làm ngơ?"
Nay đã đứng trong lòng của Đảng
Vẫn thẹn mình thủa hãy còn xa
Muốn quay trở lại thời gian cũ
Ôm thương đời bạn giữa lòng ta