23/11/2024 05:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Đăng bởi Khoi Dinh Bang vào 26/12/2009 14:17
Tây tiến là một trong vài bài thơ hay nhất của thơ Việt Nam 1945-2000. Đọc Tây tiến, ta cứ ngỡ như đang đọc một bài cổ phong - Thương tiến tửu (của Lý Bạch) đương đại? Cái lối tráng sĩ hề - một đi không trở lại ngang tàng hào hoa của các chàng trai Hà Nội thời 1946. Với thủ pháp nghệ thuật độc đáo theo kiểu 1 câu chia 2 vế âm/dương đối nhau:
Dốc lên khúc khuỷu/dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây/súng ngửi trời...
đã tạo sự cân bằng hằn vào trí nhớ của người đọc, còn “Đêm mơ Hà Nội dáng Kiều thơm” là câu thơ để đời “tử bất hưu” nghìn năm mới mới xuất hiện!
Cái tài hoa của thi sĩ về mặt dùng “chữ” thì xưa nay ít ai có được, ví dụ như: trong bài thơ có 3 chữ “hoa” (hoa là ám chỉ về con gái - phái nữ):
- Câu “Mường Lát hoa về trong đêm hơi” đây là cái “cảm” của nhà thơ về cái mùi thương yêu ấy (trong bài thơ Gửi Tuyên Quang của Nguyễn Khôi viết sau 1945 năm cũng có cái “cảm” đồng điệu ấy:
Đêm Hà Nội đã nhạt mùi hoa sữa
Tưởng tóc ai phảng phất hương rừng...
- Câu “đêm trại bừng lên hội đuốc hoa”: Đuốc hoa đây là “hoa chúc” tưng bừng của cái “kìa em xiêm áo” với “nàng e ấp”...
- Câu “trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”: Ai đã từng “đi Châu Mộc chiều sương ấy” đây là vùng thượng nguồn sông Mã chung giữa ta và Lào (Sầm Nưa) thường là đi thuyền mà câu thơ Sống chụ son sao đã tả “hoa áy rờn trôi ngang sông Mã” đôi bờ là hoa rừng và các cô gái dân tộc Thái - Lào ra sông tắm giặt...
Câu kết “Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi” là thể hiện “Làm trai có chí xông trời thẳm” của anh bộ đội Cụ Hồ đi giải phóng dân tộc với tinh thần quốc tế cao cả!
Quang Dũng với Tây tiến đã góp phần đưa thơ Việt Nam đương đại lên môt dỉnh cao nghệ thuật lãng mạn cách mạng, hoành tráng với tâm chí “Nay ở trong thơ nên có thép” thật là tuyệt vời xưa nay hiếm là vậy!