Lời gái goá - Bản dịch của Phan Văn Ái

Bản dịch này có sách ghi là của chính tác giả Nguyễn Khuyến, hoặc có sách ghi của Đỗ Huy Liêu, nhưng theo Đỗ Văn Hỷ (Tạp chí Văn học số 1-1983) thì dịch giả là Phan Văn Ái. Tác giả đã dẫn lời ghi chú của Phan Văn Ái trong Phụng minh toàn tập: “Đây là bài viết của Tam nguyên Yên Đổ họ Nguyễn, nhân vâng mệnh diễn ra quốc âm, chép phụ ở phần sau.”

Khảo dị:

Chàng chẳng biết gái này gái goá,
Buồn nằm suông, suông cả áo cơm.
Khéo thay cái mụ tá ơm,
Đem chàng tuổi trẻ ép làm lứa đôi.
Chàng tuổi trẻ chơi bời quên nhọc,
Gái già này sức vóc được bao.
Muốn sao chiều chẳng được sao,
Trước tuy sum họp, sau nào được lâu.
Lấy chồng vốn nhờ câu ăn mặc,
Chẳng ngờ rằng đói rách hổ người.
Vốn xưa cha mẹ dặn lời,
Tu bôn lại phải kẻ cười người chê.
Hỡi mụ hỡi, thương chi thương thế?
Thương thì hay nhưng kế chẳng hay.
Thương thì gạo vải cho vay,
Lấy chồng thì gái goá này xin van!

[1] Chỉ người mối lái.