21/12/2024 23:18Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 10/10/2008 23:16
Nguyên tác
曲學虛荒小說欺，
俳諧怒罵豈詩宜？
今人合笑古人拙，
除卻雅言都不知。
Phiên âm
Khúc học hư hoang tiểu thuyết khi,
Bài hài nộ mạ khởi thi nghi?
Kim nhân hợp tiếu cổ nhân chuyết,
Trừ khước nhã ngôn đô bất tri.Dịch nghĩa
Hẹp hòi, lừa dối, nhỏ nhen,
Châm biếm, mắng mỏ há phải là thơ?
Người đời nay đều cười người đời xưa vụng,
(Nhưng) những lời trang nhã lại chẳng biết đến.Bản dịch của Như Quy
Lừa dối hẹp hòi có ích chi,
Khôi hài, mắng mỏ há phải thơ?
Người nay đều giễu người xưa vụng,
Phong nhã ngôn từ chẳng biết gì.
Bài này luận về phong khí thơ châm biếm và đả kích. Thể loại thơ này xuất phát từ Hí tác bài hài thể khiển muộn 戲作俳諧體遣悶 của Đỗ Phủ, Bài hài 俳諧 của Lý Thương Ẩn, đời Thịnh Đường bắt đầu phát triển. Nghiêm Vũ 嚴羽 trong Thương lang thi thoại 滄浪詩話 nhận xét thơ đời Tống chấm dứt phong cách trung hậu, ưa thể loại châm biếm. Tô Thức thường cho rằng văn chương như nước chảy mây trôi, không nên gò bó khuôn tắc, hỉ nộ châm biếm cũng có thể coi là thơ từ. Quan điểm của Nguyên Hiếu Vấn ưa truyền thống trang nhã tự nhiên và phê bình quan điểm này, thể hiện sự bảo thủ nhất định của ông.