08/09/2024 09:12Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi Vanachi vào 27/10/2018 23:16
Nguyên tác
定遠歸來拜上卿，
又持鱗海間南行。
使星遙照蒼龍野，
驛騎相挽鴻雁程。
湖霧島煙開夙瘴，
狼食鼠竊避先聲。
馬前領取安南長，
未結中原父子盟。
Phiên âm
Định viễn quy lai bái thượng khanh,
Hựu trì lân hải gian nam hành.
Sứ tinh dao chiếu thương long[1] dã,
Dịch kỵ tương vãn hồng nhạn trình.
Hồ vụ đảo yên khai túc chướng,
Lang thực thử thiết tỵ tiên thanh.
Mã tiền lĩnh thủ An Nam trưởng[2],
Vị kết trung nguyên phụ tử[3] minh.Bản dịch của nhóm Trần Kính Hoà
Thượng khanh phong chức buổi vào chầu,
Sang sứ An Nam nắm tiết mao.
Xanh ngắt nội rồng sao sứ rạng,
Tít mù đường nhạn vó câu mau.
Mây hồ khói đảo đều tan sạch,
Chuột trộm beo tham thảy cúi đầu.
Hộ tống, Nam vương đi trước ngựa,
Cha con buộc chặt mối tình sâu.
Bài thơ này được làm khi tiễn thượng thư Sài Trang Khanh tức Sài Thung 柴樁, sứ thần nhà Nguyên trong lần được phái sang nhà Trần nước ta năm 1281, được chép trong An Nam chí lược nhưng không đề tựa.
Nguyên năm 1278, Trần Thánh Tông mất, Trần Nhân Tông kế vị nhưng không hỏi ý kiến nhà Nguyên, Nguyên Thế Tổ (Hốt Tất Liệt) nhiều lần sai Sài Thung làm sứ giả mang chiếu thư sang đòi vua ta sang triều kiến nhưng đều bị từ chối. Năm 1281, Nhân Tông cáo bệnh cử Trần Di Ái là chú sang thay mình. Hốt Tất Liệt nhân đó phong Di Ái làm An Nam quốc vương, cử Sài Thung đem quân hộ tống, nhưng khi đến biên giới thì bị quân nhà Trần đánh. Trần Di Ái bị bắt về, được tha cho tội chết nhưng bị bắt làm lính hầu ở phủ Thiên Trường.
[2] Chỉ Trần Di Ái.
[1] Rồng xanh thuộc về phương đông.
[3] Ý nói về việc phải làm rõ phận nước cha nước con giữa nhà Nguyên và nhà Trần.