01/10/2024 14:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 28/09/2024 18:15
Nguyên tác
殘劉宇宙一紛紜，
亂世奸雄幾似君。
獨把朝權陵漢獻，
謾將天命比周文。
欺人莫掩生前詐，
悅鬼猶求死後聞。
最是舊遊俱寂寞，
銅臺基址鎖秋雲。
Phiên âm
Tàn Lưu vũ trụ nhất phân vân,
Loạn thế gian hùng kỷ tự quân.
Độc bả triều quyền lăng Hán Hiến,
Mạn tương thiên mệnh tỉ Chu Văn[1].
Khi nhân mạc yểm sinh tiền trá,
Duyệt quỉ do cầu tử hậu văn.
Tối thị cựu du câu tịch mịch,
Đồng đài[2] cơ chỉ toả thu vân.Dịch nghĩa
Nhà Lưu Hán suy tàn, khắp trời đất rối bời,
Gian hùng đời loạn, mấy kẻ giống như ông.
Một mình chuyên quyền triều chính, lấn át cả vua Hiến Đế,
Dám lạm mệnh trời để so sánh mình với Chu Văn.
Dối người chẳng cần giấu giếm, lúc sống nổi tiếng gian trá,
Làm vui lòng ma quỉ, để sau khi chết vẫn còn tiếng tăm.
Buồn nhất là những nơi du chơi xưa, tất cả đều vắng lặng,
Nền đài Đồng Tước, mây mùa thu phủ dầy.
Hứa Châu thuộc huyện Hứa Xương, tỉnh Hà Nam. Cuối đời Đông Hán, Tào Tháo đưa vua Hán Hiến Đế đến đóng đô ở Hứa Châu, nên gọi là Hứa Đô. Sau con trai là Tào Phi bắt vua Hiến Đế nhường ngôi ở đó.
[1] Tức Chu Văn Vương. Xưa Chu Văn diệt vua Kiệt tàn bạo lập nên nhà Chu. Theo quan niệm của Nho gia thì việc làm của Chu Văn là thuận theo mệnh trời. Tào Tháo cướp ngôi nhà Hán cũng xưng là theo mệnh trời, nhưng chỉ là giả mệnh trời, là phản nghịch.
[2] Đài Đồng Tước ở Tam Đài thôn, huyện Lâm Chương, tỉnh Hà Bắc, do Tào Tháo xây dựng năm Kiến An thứ 15 (210 tây lịch). Đồng Tước đài cũng là một công trình kiến trúc quy mô, hoa lệ, cũng là để tích chứa lương thực châu báu, nhưng thường được gắn với giai thoại Tào Tháo tuyên bố xây đài này để bắt hai chị em Đại Kiều và Tiểu Kiều ở Đông Ngô về nhốt. Hiện di tích này vẫn còn.