01/10/2024 14:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 22/09/2024 13:31
Nguyên tác
歷閱年來二百餘，
誰教廟社一丘墟。
遺灰基上人披草，
破瓦墙邊樹採蔬。
笙管簫韶鳥嘹喨，
旌旗劍戟樹枝疏。
可憐函谷烟消後，
回視年前大不如。
Phiên âm
Lịch duyệt niên lai nhị bách dư,
Thuỳ giao miếu xã nhất khâu khư.
Di khôi cơ thượng nhân phi thảo,
Phá ngoã tường biên thụ thái sơ.
Sinh quản tiêu thiều điểu liệu lượng,
Tinh kỳ kiếm kích thụ chi sơ.
Khả liên Hàm Cốc[1] yên tiêu hậu,
Hồi thị niên tiền đại bất như.Dịch nghĩa
Ngày tháng dần dà, đến nay trải đã hơn hai trăm năm,
Ai làm cho tông miếu xã tắc, tất cả biến thành gò hoang?
Trên tro tàn còn lại nơi nền cũ, người ta rẽ cỏ,
Chốn ngói vỡ bên tường, cây cối xen lẫn với rau dưa.
Sáo đàn khúc nhạc thiều là tiếng chim lảnh lót,
Cờ quạt kiếm kích là cây cành lơ thơ.
Đáng thương ải Hàm Cốc sau khi bị khói lửa thiêu rụi,
Nhìn lại thật khác xa với những năm trước.
Vương phủ thường gọi là phủ chúa, nơi chúa Trịnh họp các đại thần bàn chính sự và dinh thự để ở. Vương phủ được chính thức ra đời vào năm 1599, khi Trịnh Tùng được vua Lê phong là Bình An Vương. Toàn bộ kiến trúc chính của phủ Chúa gồm phủ chúa và các công trình khác như đài, các, đình, tạ, bao gồm 52 cung điện. Khuôn viên là một khu đất rộng hình vuông, ở phía tây hồ Hoàn Kiếm ngày nay, có tường bao bọc, mở hai cửa: Chính môn (phía nam) và Tuyên Vũ môn (phía đông, trông ra hồ Hoàn Kiếm). Nhiều lâu đài, dinh thự được chạm trổ, sơn son thiếp vàng, đặt trong một cảnh trí thiên nhiên hài hoà (vườn cây, ao cảnh, núi giả...). Năm 1786, sau khi xoá bỏ ngôi chúa của nhà Trịnh, Lê Chiêu Thống nghe Nguyễn Hữu Chỉnh đã cho người đốt phá, san phẳng toàn bộ cơ ngơi này.
[1] Cửa quan hiểm yếu của nhà Tần, ở đây chỉ phủ chúa.