05/10/2024 15:47Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 17/05/2024 21:59
Nguyên tác
逍遙壽斝晚懷寬，
迢遞戎麾客路難。
遣帥幸豐轅閫祿，
思親偏重戶庭歡。
方需歲月投簪紱，
更向山溪理錯槃。
平格自天詒吉慶，
吾翁義命本來安。
Phiên âm
Tiêu dao thọ giả vãn hoài khoan,
Thiều đệ nhung huy khách lộ nan.
Khiển suý hạnh phong viên khổn[1] lộc,
Tư thân thiên trọng hộ đình hoan.
Phương nhu tuế nguyệt đầu trâm phất[2],
Cánh hướng sơn khê lý thác bàn[3].
Bình cách tự thiên di cát khánh[4],
Ngô ông nghĩa mệnh[5] bản lai an.Dịch nghĩa
Chén rượu thọ tiêu dao, cảnh già trong lòng khoan khoái,
Ngọn cờ quân trên đường dài đất khách gian nan.
Được làm soái, may dồi dào lộc nước nơi viên khổn,
Lòng nhớ cha, riêng coi trọng niềm vui ở gia đình.
Đương mong ít năm tháng sẽ từ bỏ trâm phất,
Nay lại tới núi khe giải quyết việc khó khăn.
Giữ đạo thường, hiểu đạo trời thì được ban phúc tốt,
Phụ thân ta giữ nghĩa theo mệnh nên xưa nay được yên ổn.
Quỹ Mão tức năm 1783.
[1] Viên là cửa viên dinh đại tướng, khổn là cửa cấm thành. Viên khổn chỉ nơi viên quan trấn thủ đóng quân.
[2] Trâm là cái trâm để cài lên mũ, phất là dải dây thao đeo ấn. Trong bài tác giả viết từ bỏ trâm phất, ý nói sẽ về hưu.
[3] Do chữ “thác tiết bàn căn” xuất xứ từ Hán sử. Thác tiết là đốt cứng của cây, bàn căn là gốc quánh của cây. “Thác bàn” chỉ việc khó khăn.
[4] Kinh thư viết: “Thiên vô tư thọ, duy chí bình thông cách giả tắc thọ chi” (Trời không cho riêng ai sống lâu, những người giữ đúng đạo thường, thông cảm được đến trời thì sống lâu).
[5] Giữ nghĩa, theo mệnh, ý nói làm việc vững vàng mà theo nghĩa lý và mệnh trời.