21/12/2024 19:15Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi Vanachi vào 26/12/2005 13:05
Nguyên tác
海外徒聞更九州，
他生未卜此生休。
空聞虎旅鳴宵柝，
無復雞人報曉籌。
此日六軍同駐馬，
當時七夕笑牽牛。
如何四紀為天子，
不及盧家有莫愁？
Phiên âm
Hải ngoại đồ văn cánh cửu châu[1],
Tha sinh vị bốc, thử sinh hưu.
Không văn hổ lữ[2] minh tiêu thác,
Vô phục kê nhân[3] báo hiểu trù.
Thử nhật lục quân đồng trú mã,
Đương thời thất tịch[4] tiếu Khiên Ngưu.
Như hà tứ kỷ[5] vi thiên tử,
Bất cập Lư gia hữu Mạc Sầu[6].Dịch nghĩa
Nghe đồn thiên hạ có chín châu,
Kiếp sau chưa biết thế nào, kiếp này thế là thôi.
Luống nghe đoàn quân hùng khua mõ ban đêm,
Không còn thấy viên quan kê nhân báo thẻ sớm.
Ngày ấy toàn thể quân lính đều dừng ngựa, không chịu tiến bước,
Nhớ lại buổi xưa, đêm mùng bảy tháng bảy cùng nhìn sao Ngưu Lang mà cười.
Tại sao đã gần bốn mươi tám năm làm vua,
Mà không bằng chàng họ Lư có nàng Mạc Sầu.Bản dịch của Võ Khắc Triển
Ngoài bể nghe đồn có chín châu
Kiếp này chưa chắc, chắc chi sau?
Chỉ nghe hổ lữ đêm khua mõ
Nào thấy kê nhân sáng gọi chầu
Đương độ lục quân cùng đóng ngựa
Nhớ đêm thất tịch ngửng cười Ngâu
Than ôi, bốn kỷ trên ngôi báu
Mà kém nhà Lư có Mạc Sầu
Gò Mã Ngôi ở phía tây huyện Hưng Bình, tỉnh Thiểm Tây. Năm 756, An Lộc Sơn nổi loạn, tiến quân đến Trường An, Đường Minh Hoàng phải sang đất Thục. Khi đến gò Mã Ngôi, quân lính không chịu tiến bước, vua phải theo lời thỉnh cầu của tướng Trần Huyền Lễ, sai Cao lực sĩ bảo Dương Quý Phi tự ải.
[1] Chỉ thiên hạ.
[2] Đoàn quân hùng mạnh.
[3] “Quan gà gáy” chuyên việc báo giờ trước buổi sáng.
[4] Đêm mồng 7 tháng 7 Ngưu Lang, Chức Nữ gặp nhau. Theo bài Trường hận ca của Bạch Cư Dị, trong đêm thất tịch, tại điện Trường Sinh, Đường Minh Hoàng cùng Dương Quý Phi thề thốt, ước nguyện được như “chim liền cánh, cây liền cành”.
[5] Đường Huyền Tông ở ngôi vua 48 năm.
[6] Người mỹ nữ ở Lạc Dương, lấy chồng họ Lư, hai người hạnh phúc trọn vẹn.