21/12/2024 20:09Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 18/09/2024 21:00
Nguyên tác
城邊蓬徑屋三間,
琴劍同遊憶舊歡。
荏苒鶯花經雨水,
依稀雲樹隔橫山。
廟堂春煖朝紳暇,
邊徼塵清戟壘寒。
覲轡幸逢無事日,
逍遙養得片心閒。
Phiên âm
Thành biên bồng kính ốc tam gian,
Cầm kiếm đồng du ức cựu hoan.
Nhẫm nhiễm oanh hoa kinh vũ thuỷ[1],
Y hi vân thụ[2] cách Hoành san.
Miếu đường xuân noãn triều thân hạ,
Biên kiểu trần thanh[3] kích luỹ hàn.
Cận bí hạnh phùng vô sự nhật,
Tiêu diêu dưỡng đắc phiến tâm nhàn.Dịch nghĩa
Ngôi nhà ba gian ở lối đi cỏ bồng ngoài thành,
Nhớ cuộc vui xưa đàn kiếm cùng du ngoạn.
Oanh hoa thấm thoắt đã qua tiết vũ thuỷ,
Mịt mờ cây và mây cách dãy Hoành Sơn.
Miếu đường xuân ấm, các quan trong triều được rảnh rang,
Biên ải bụi lắng trong, luỹ kích lạnh.
Cương ngựa vào chầu may gặp ngày rảnh việc,
Nên tiêu dao, dung dưỡng được một tấm lòng thanh nhàn.
Phạm Văn Ánh dịch nghĩa.
Nghi Thành hầu tức Nguyễn Đề (1761-1805), lúc này ông đang được cử đi trấn thủ thành Quy Nhơn. Ông người làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, trấn Nghệ An, con trai Xuân quận công Nguyễn Nghiễm, anh trai thi hào Nguyễn Du.
[1] Một trong các tiết khí hậu trong năm, thường vào ngày 18, hoặc 19 tháng hai dương lịch hằng năm. Vào tiết này thời tiết thường có mưa ẩm.
[2] Trong bài Xuân nhật ức Lý Bạch của Đỗ Phủ có câu “Vị bắc xuân thiên thụ, Giang đông nhật mộ vân” (Người thì trong cây mùa xuân ở phía bắc sông Vị, Người thì trong mây buổi chiều ở phía đông sông Trường Giang). Do đó người ta dùng hai chữ “vân thụ” để nói tình bè bạn ở xa nhớ nhau.
[3] Chỉ biên giới yên ổn, không có giặc ngoại xâm.