21/12/2024 20:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 28/09/2005 20:09
Nguyên tác
言告師氏、
言告言歸。
薄污我私、
薄澣我衣。
害澣害否、
歸寧父母。
Phiên âm
Ngôn cáo sư thị,
Ngôn cáo ngôn quy.
Bạc ô ngã tư,
Bạc hoãn ngã y.
Hạt hoãn hạt phủ?
Quy ninh phụ mẫu.Dịch nghĩa
Nàng nói với bà thầy,
Dặn thưa lại với chồng ý nàng muốn trở về thăm cha mẹ.
Nàng dặn bà thầy hãy vò áo thường,
Hãy giặt áo lễ.
Cái gì nên giặt, cái gì nên không?
Để mặc trở về thăm cha mẹ.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Dặn dò sư thị rõ ràng,
Về thăm cha mẹ thưa chàng đặng hay.
Vò qua những áo thường này,
Giặt qua những áo mặc ngày lễ công.
Cái thì giặt, cái thì không ?
Viếng thăm cha mẹ mặc trong ngày về.
Chú giải của Chu Hy:
- ngôn 言: nói, báo cho biết.
- sư 師: nữ sư, bà vú.
- bạc 薄: hãy.
- ô 污: vò cho hết dơ (như trị loạn thì nói “loạn”).
- tư 私: áo mặc thường.
- hoãn 澣: giặt cho sạch.
- y 衣: áo lễ.
- hạt 害: sao?
- ninh 寧: yên, thăm viếng mẹ cha xem có bình yên không.
Chương này thuộc phú.
Chương này đã nói thành quần áo bằng vải mịn vải thô. Ở chương cuối này, nàng bèn nói với bà vú già thưa lại với chồng ý nàng muốn trở về thăm cha mẹ. Nàng lại dặn: “Hãy vò áo thường, hãy giặt áo lễ. Cái gì nên giặt? Cái gì nên chưa? Vì tôi sẽ mặc những áo đó để trở về thăm cha mẹ.”
Thiên Cát đàm có 3 chương, mỗi chương 6 câu.
Bài thơ này chính do Hậu phi Thái Tự làm ra, cho nên không có lời khen tặng. Nhưng ở bài thơ này, có thể nhận thấy rằng nàng đã sang mà còn siêng năng, đã giàu mà còn cần kiệm, đã lớn mà lòng kính mến bà sư phó không giảm, đã lấy chồng mà đạo hiếu với cha mẹ không suy kém, đều là đức hạnh đôn hậu của nàng mà người đời không dễ gì có được. Bài tiểu tự cho đấy là căn bản của bà Hậu phi, mong cũng gần đúng vậy.