21/12/2024 18:34Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 18/09/2024 21:42
Nguyên tác
春花夾岸擁青旂，
天子臨雍拜聖師。
吾道永留扶植地，
皇猷初屬顯揚時。
庭松作韻諧韶護，
澗藻登香奉鼎彝。
濟濟冠紳瞻禮典，
一元旁礡滿穹儀。
Phiên âm
Xuân hoa giáp ngạn ủng thanh kỳ[1],
Thiên tử lâm Ung[2] bái thánh sư[3].
Ngô đạo vĩnh lưu phù thực địa,
Hoàng du sơ thuộc hiển dương thì.
Đình tùng tác vận hài Thiều hộ[4],
Giản tảo đăng hương phụng đỉnh di.
Tế tế quan thân chiêm lễ điển,
Nhất nguyên bàng bạc mãn khung nghi.Dịch nghĩa
Hoa xuân ven bờ hộ vệ lá cờ xanh,
Thiên tử đến nhà Tích Ung để bái yết thánh sư.
Đạo ta mãi lưu ở nơi vun bồi phù giúp nhân tài,
Sự giáo hoá của nhà vua ban đầu thuộc lúc phát dương cho rạng rỡ.
Thông trong sân ngân tiếng hài hoà cùng nhạc Thiều hộ,
Rong tảo ở suối đưa hương để phụng thờ đỉnh tế.
Các bậc quan chức đông đúc xem điển lễ,
Khí nhất nguyên bàng bạc khắp bầu trời.
Phạm Văn Ánh dịch nghĩa.
Thượng đinh tức ngày Đinh thượng tuần hàng tháng. Từ thời Đường về sau có lệ định mỗi năm vào các ngày Đinh thượng tuần tháng hai và tháng tám là ngày hành lễ tế Khổng Tử. Ở đây chỉ ngày Đinh thượng tuần tháng hai.
[1] Chỉ xa giá nhà vua.
[2] Tích Ung, cũng gọi là Bích Ung, là nhà học của thiên tử, tức trường Quốc tử giám.
[3] Chỉ Khổng Tử, người sáng lập ra học thuyết Nho gia.
[4] Vốn là tên một bản nhạc của vua Thành Thang. Ở đây chỉ nhạc của nhà vua.