18/09/2024 01:52Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/07/2024 22:32
Nguyên tác
省閣迴翔半載餘，
重尋城邸理文書。
邦交受委忙酬應，
家變關情始發舒。
泉壤正營窀穸計，
山村誰訪菊松居。
歸時見景尤悽苦，
刀尺猶懸寢閣虛。
Phiên âm
Tỉnh các hồi tường bán tải dư,
Trùng tầm thành để lý văn thư.
Bang giao thụ uỷ mang thù ứng,
Gia biến quan tình thuỷ phát thư.
Tuyền nhưỡng chính doanh truân tịch kế,
Sơn thôn thuỳ phỏng cúc tùng cư.
Quy thì kiến cảnh vưu thê khổ,
Đao xích[1] do huyền tẩm các hư.Dịch nghĩa
Quanh quẩn nơi sảnh các quá nửa năm rồi,
Nay lại tìm đến công quán trong thành để giải quyết văn thư.
Việc bang giao được uỷ thác, ứng tiếp bận rộn,
Mối quan tâm về biến cố gia đình tạm được thư thả.
Đang lo mồ êm mả đẹp cho người chốn suối vàng,
Lấy ai thăm hỏi đến khóm cây tùng ở nhà bên núi.
Khi trở về thấy quang cảnh, lòng càng xót xa,
Con dao cái thước còn treo mà nơi ăn ngủ vắng người.Bản dịch của Hoàng Tạo
Đài các đi về sáu tháng dư,
Lại tìm chốn cũ sửa văn thư.
Nặng nề việc nước còn đang bận,
Vấn vít tình nhà mới tạm thư.
Ba thước nấm mồ lo đắp điếm,
Mấy hàng tùng cúc vẫn thờ ơ.
Trở về thấy cảnh càng ngao ngán,
Dao thước treo không, gác lặng tờ!
Nguyên chú: Lúc ấy quan Đại học sĩ[2] vâng mệnh sang sứ phương Bắc, giữ vai chính trong ban cáo thỉnh của sứ bộ. Tôi vâng lệnh đến Bắc Thành để lo liệu mọi việc đi sứ và đem theo mười dật vàng, một trăm cân quế bổ sung thêm vào lễ vật tiến cống. Mồng 1 tháng Chạp, khởi hành từ kinh đô Phú Xuân. Ngày 21 đến công quán ở Bắc Thành. Ngày 24, làm lễ thành phục[3].
Bắc Thành chỉ thành Thăng Long.
[2] Tức Ngô Thì Nhậm.
[3] Lễ của những người trong gia đình thay thường phục, mặc tang phục theo thứ bậc thân sơ đối với người chết. Khi tác giả làm bài thơ này, vợ cả đã chết.
[1] Những đồ dùng của người phụ nữ dùng để khâu vá, ý nói về vợ.