20/09/2024 08:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Cúc thu bách vịnh kỳ 50
菊秋百詠其五十

Tác giả: Phan Huy Ích - 潘輝益

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 03/09/2024 12:18

 

Nguyên tác

郵命風馳出政堂,
居行忽感柳梅塘。
辨疆我未趨關塞,
覲闕公先捧誥章。
漢表圭婁還北極,
潼門煙樹隔咸陽。
承明詢及邊封作,
敢把銀銅復職方。

Phiên âm

Bưu mệnh phong trì xuất chính đường,
Cư hành hốt cảm liễu mai[1] đường.
Biện cương ngã vị xu quan tái,
Cận khuyết công tiên phủng cáo chương.
Hán biểu Khuê Lâu hoàn Bắc Cực[2],
Đồng môn[3] yên thụ cách Hàm Dương[4].
Thừa minh[5] tuân cập biên phong tác,
Cảm bả ngân đồng phục chức phương.

Dịch nghĩa

Trạm truyền lệnh ruổi nhanh như gió từ sở hành chính,
Bỗng cảm khái về kẻ ở người đi trên đê liễu mai.
Biện luận cương giới, tôi đây chưa tới quan ải được,
Vào chầu cửa khuyết, ông đã mang tờ chiếu đi trước.
Sao Khuê, sao Lâu ngoài sông Ngân Hán chầu quanh sao Bắc Cực,
Cây khói cửa Đồng cách hẳn đất Hàm Dương.
Nhà Thừa minh nếu được hỏi đến công việc biên giới,
Thì dám xin đem ấn bạc, dấu đồng phục chức như xưa.

Bản dịch của Phạm Trọng Chánh

Như gió trạm truyền thư chính đường,
Người đi cảm khái liễu mai buông.
Luận bàn cương giới tôi chưa tới,
Cửa khuyết vào chầu anh biểu chương.
Sông Hán, Khuê, Lâu chầu Bắc Cực,
Cửa Đồng cây khói cách Hàm Dương,
Thừa minh nếu hỏi việc biên giới,
Thì dám ấn đồng phục chức chương.
Nguyên dẫn: Phụng tiếp được tờ sao báo trước có mệnh vua gọi, nghĩ rằng ông vì ý muốn ở lại của tôi mà phải thân hành đi thay chuyến này. Cả hình thức lẫn tinh thần đều nhờ cậy đến mức ấy khiến tôi phải trằn trọc suy nghĩ. Dám xin nối vần thơ trước để tỏ sẵn tình ly biệt. Ngoài ra đợi gặp lại sẽ nói hết.

[1] Vương Duy bẻ cành liễu để tặng người đi xa, Lục Khải nhà Tấn bẻ cành mai để tặng bạn, đều có thơ cảm hứng về việc đó.
[2] Sao Bắc Cực ví với vua; sao Khuê, sao Lâu ví với các quan. Sao Khuê, sao Lâu chầu về sao Bắc Cực, ví như các quan chầu quanh vua.
[3] Cửa Đồng, ở phía đông núi Hoạ Sơn, có từ thời Hán.
[4] Nơi Tần Hiến Công đóng đô.
[5] Tên một ngôi nhà dựng liền cung điện nhà vua, làm nơi thường trú của các cận thần.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Phan Huy Ích » Cúc thu bách vịnh kỳ 50