18/09/2024 01:53Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 22/05/2024 23:00
Nguyên tác
三江帆楫倚城隅，
嶺外繁華第一州。
蒼野傳聞虞帝狩，
暮雲想像呂仙遊。
煙波到處新收賞，
冠珮臨筵重應酬。
名跡未由尋八景，
滔滔東水逐輕舟。
Phiên âm
Tam giang[1] phàm tiếp ỷ thành ngu (ngung),
Lĩnh ngoại[2] phồn hoa đệ nhất châu.
Thương dã truyền văn Ngu đế thú[3],
Mộ vân tưởng tượng Lã tiên[4] du.
Yên ba đáo xứ tân thu thưởng,
Quan bội lâm diên trọng ứng thù.
Danh tích vị do tầm bát cảnh[5],
Thao thao đông thuỷ trục khinh chu.Dịch nghĩa
Trên ba dòng sông, thuyền bè đỗ san sát ở góc thành,
Đây là châu phồn hoa nhất miền Lĩnh ngoại.
Đồng hoang này, tục truyền là nơi vua Thuấn đi tuần thú,
Mây chiều kia gợi nhớ chuyện Lã tiên đi chơi.
Cảnh khói sóng đâu cũng có điều mới lạ,
Coi trọng ứng thù mỗi khi đi dự tiệc trong giới mũ áo.
Dấu vết nổi tiếng mà chưa được dịp thăm tám cảnh đẹp,
Dòng sông cuồn cuộn chảy về phía đông đuổi theo thuyền nhẹ.
Nguyên dẫn: Ở phủ thành Ngô Châu có ba dòng sông hợp lại. Nơi đây thuyền bè tấp nập, hàng hoá chất đầy. Bãi nổi giữa sông là nơi giáp giới của Lưỡng Quảng. Trong thành có các dinh thự của tổng trấn, phủ huyện, và có cả hành dinh của Tổng đốc. Phong cảnh ở đây phồn hoa tráng lệ. Sứ bộ của ta vào hội yến xong bèn nhổ neo thuận dòng xuôi xuống phía đông. Nghe nói ở Thương Ngô có tám cảnh đẹp mà chưa có dịp nào tới thăm.
Thương Ngô là một huyện thuộc địa cấp thị Ngô Châu, khu tự trị dân tộc Choang (Tráng), tỉnh Quảng Tây.
[1] Chỉ ba con sông Tầm Giang, Quế Giang và Tây Giang.
[2] Chỉ vùng đất phía nam Ngũ Lĩnh.
[3] Nguyên chú: “Vua Thuấn đi tuần thú ở phía nam rồi băng hà ở cánh đồng Thương Ngô, nay còn phần mộ ở núi Cửu Nghi. Một thuyết khác cho rằng mộ vua Thuấn ở núi Thương Ngô, biên giới Vĩnh Châu.”
[4] Tương truyền Lã Động Tân hiệu là Thuần Dương, người đời Đường, gặp loạn Hoàng Sào, đem gia quyến đến núi Chung Nam ở và tu đắc đạo. Nguyên chú: “Lã Thuần Dương từng đi chơi nơi đây, làm thơ có câu rằng: Triêu du Bích Hải, mộ Thương Ngô” (Buổi sớm chơi ở Bích Hải, chiều ở Thương Ngô).
[5] Tám cảnh đẹp. Ý câu thơ muốn nói ở đây cũng là một miền có nhiều cảnh đẹp.