21/12/2024 21:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 20/01/2015 22:54
Nguyên tác
火熾金烏影未斜，
莫愁彈鋏出無車。
招遊共挈胡齋手，
訪舊重來敬止家。
閨閣猶藏春日酒，
梨園增種舊辰花。
賞音又億何廉憲，
遙望南樓思轉賖。
Phiên âm
Hoả sí kim ô ảnh vị tà,
Mạc sầu đàn giáp[1] xuất vô xa.
Chiêu du cộng khiết Hồ Trai thủ,
Phóng cựu trùng lai Kính Chỉ gia.
Khuê các do tàng xuân nhật tửu[2],
Lê viên tăng chủng cựu thời hoa[3].
Thưởng âm hựu ức Hà liêm hiến[4],
Diêu vọng Nam lâu[5] tứ chuyển tha.Dịch nghĩa
Ánh mặt trời còn đỏ rực chưa nghiêng bóng
Đi thăm bạn không lo không có xe để đi
Cầm tay ông Hồ Trai cùng nhau đi dạo
Đi thăm lại nhà ông Kỉnh Chỉ
Trong nhà vẫn còn cất giữ vò rượu xuân năm trước
Vườn lê trồng thêm mấy cội hoa quen thuộc thuở xưa
Nghe đàn lại nhớ đến ông Hà làm quan án
Trông về lầu Nam lòng dạ ngẩn ngơBản dịch của Nguyễn Hữu Vinh
Đỏ rực trời còn lúc giữa trưa
Chẳng lo thăm bạn thiếu xe đưa
Hồ Trai tay nắm cùng đi dạo
Kỉnh Chỉ nhà quen lại viếng qua
Nhà cửa cất chờ vò rượu cũ
Vườn lê trồng lại cội hoa xưa
Nghe đàn thêm nhớ ông Hà Ngại
Ngưỡng ngóng lầu thơ dạ thẫn thờ
Hồ Trai Phạm tiên sinh tức là ông Hồ Trai Phạm Khắc Khoan. Phan Kính Chỉ tên nôm là Phan Kỉnh Chỉ. Đinh Sửu tức năm 1937.
[1] Tay vỗ vào bao kiếm. Ở đây chỉ chuyện đi thăm bạn, đi làm khách. Chiến Quốc sách chép Phùng Huyên 馮諼 đến làm khách ở nhà tể tướng nước Tề là Mạnh Thường Quân 孟嘗君, nhưng không được họ Mạnh tiếp đãi trọng thể. Phùng Huyên bèn lấy tay vỗ bao kiếm đeo bên mình mà hát rằng “Ta về nhà thôi”.
[2] Câu này lấy ý trong bài phú Hậu Xích Bích, chỉ chuyện ngao du, đề thơ, ngâm vịnh. Tô Đông Pha trong bài Hậu Xích Bích phú 後赤壁賦 cùng khách đi chơi Xích Bích, thiếu rượu, về nhà hỏi vợ. Vợ bảo rằng “Ngã hữu đẩu tửu, tàng chi cửu hỉ, dĩ phòng tử chi thì chi tu” 我有斗酒，藏之久矣，以防子之時之須 (Tôi có cất vò rượu trong nhà đã lâu, để phòng khi ông cần đến).
[3] Nguyên chú: “Tịch trung hữu Cúc Anh, Hữu Hạnh chư ca nhi ứng hậu hựu thiêm nhất cá mỹ nhân hiệu Ngọc Giám nãi cựu thời hữu danh chi ca cơ dã cựu nhi mỹ” 席中有菊英有幸諸歌兒應候又添一個美人號玉鑒乃舊辰有名之歌姬也舊而美 (Trong tiệc có các ca nữ Cúc Anh, Hữu Hạnh trực sẵn, lại thêm có một người đẹp Ngọc Giám, một ca nữ nổi tiếng trước đây vẫn còn đẹp).
[4] Ông bạn Hà Ngại tức Hà Thiếu Trai, lúc đó đang làm quan án sát ở Bình Thuận.
[5] Ở trên núi Hoàng Hạc, Vũ Xương. Thời Đông Tấn, Dữu Lượng 庾亮 thường vào đêm thu hay cùng bè bạn, thuộc hạ lên chơi. Vào thời Đường, Tống, lầu Nam trở thành danh lam thắng cảnh, là nơi tụ họp của các mặc khách tao nhân. Ở đây chỉ nơi hội họp đàn hát, ngâm thơ, xướng hoạ của tao nhân mặc khách.