01/10/2024 14:21Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 27/09/2024 23:18
Nguyên tác
亭亭一柱聳南天，
秀氣鍾成萬象研。
咫尺星辰光可挹，
參差城市翠相連。
越臺基址開新院，
顏洞銓題鎖暮煙。
有客乘涼登絕頂，
望窮峻嶺又長川。
Phiên âm
Đình đình nhất trụ tủng Nam thiên,
Tú khí chung thành vạn tượng nghiên.
Chỉ xích tinh thần quang khả ấp,
Sâm si thành thị thuý tương liên.
Việt đài cơ chỉ khai tân viện[1],
Nhan động[2] thuyên đề toả mộ yên.
Hữu khách thừa lương đăng tuyệt đỉnh,
Vọng cùng tuấn lĩnh hựu trường xuyên.Dịch nghĩa
Một cây cột sừng sững, cao vút trời Nam,
Tú khí hun đúc nên vô vàn cảnh đẹp.
Sao trời gần trong gang tấc, sáng láng có thể với tới được,
Thành thị lô nhô, nối màu biếc xanh.
Nền cũ đài Việt mở ra thành viện mới,
Khói lam chiều phủ trên những bài thơ khắc trên động Nhan.
Có người lữ khách hóng mát trèo lên đỉnh cao nhất,
Ngắm nhìn khắp hết núi cao cùng sông dài.
Nguyên dẫn: “Tại thành nội tủng tiễu thiên nhận, thiên nhiên tú lệ. Tuyệt đỉnh thượng khởi Bắc Đế từ, Văn Xương từ, tiền lâm tỉnh Thí viện. Tương truyền thị Việt Vương đài cựu chỉ. Nam Bắc triều Nhan Diên chi độc thư thử, phong hạ động khẩu khắc thạch ‘Độc thư nham’, kim tồn. Hậu nhân đề khắc viết ‘Bạt địa, tham thiên’, viết ‘Kình thiên’, viết ‘Nam thiên nhất trụ’ cập chư thi la liệt nhai kính.” 在城內聳峭千仞，天然秀麗。絕頂上起北帝祠，文昌祠，前臨省試院。相傳是越王臺舊址 (nguyên viết 祉)。南北朝顏延之讀書此，峰下峒口石刻讀書岩，今存。後人題刻曰拔地參天，曰擎天，曰南天一柱，及諸詩羅列崖徑。 (Núi Độc Tú ở trong thành nội, cao sừng sững chừng nghìn nhẫn, cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp. Đỉnh cao nhất có đền thờ Bắc Đế và đền thờ Văn Xương, phía trước nhìn xuống Thí Viện tỉnh thành. Tương truyền, là nền cũ đài Việt Vương; thời Nam Bắc triều Nhan Diên Chi đọc sách ở đó. Cửa động dưới chân núi ấy khắc “Độc thư nham” [Động đọc sách], nay vẫn còn. Người đời sau khắc thêm các chữ “Bạt địa tham thiên” [San đất tham dự với trời], “Kình thiên” [Chọc trời], “Nam thiên nhất trụ” [Một cột trời Nam], và vô số bài thơ khắc la liệt trên đường lên núi.)
[1] Ở đây là Thí viện của tỉnh.
[2] Động Nhan Diên Chi đọc sách.