01/10/2024 14:17Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 29/09/2024 08:21
Nguyên tác
閭闔祥雲靄曉光，
蟠桃會上郁天香。
半千夙稟山川秀，
初度重臨日月陽。
優渥九宵覃雨露，
尊親萬里達棲航。
海邦玉帛叨將命，
廑祝仙齡福履長。
Phiên âm
Lư hạp tường vân ái hiểu quang,
Bàn đào[1] hội thượng úc thiên hương.
Bán thiên túc bẩm sơn xuyên tú,
Sơ độ trùng lâm nhật nguyệt dương.
Ưu ốc cửu tiêu[2] đàm vũ lộ,
Tôn thân vạn lý đạt thê hàng.
Hải bang ngọc bạch thao tương mệnh,
Cần chúc tiên linh[3] phúc lý trường.Dịch nghĩa
Mây lành buổi sáng bay lên rạng rỡ nơi cổng cung môn,
Trên hội bàn đào thơm nức hương trời.
Năm trăm năm được núi sông chung đúc [mới ra quả một lần],
Buổi đầu đến đã được ân huệ mặt trăng mặt trời cùng toả sáng.
Ơn mưa móc ưu hậu từ chín tầng trời ban cho,
Các bậc tôn thân từ vạn dặm giong thuyền đến.
Nước ngoài biển xa lạm được mệnh mang ngọc lụa tới,
Kính chúc tuổi tiên được phúc sống lâu.
Nguyên dẫn: “Để kinh phụng quân cơ xứ, truyền vấn: Thử thứ Bồi thần ư Vạn Thọ nhật phủ tiến thi, nhưng các soạn nghĩ nhất chương đệ Lễ bộ đường thẩm chính tống hồi, tinh thiện tái trình nạp, Hà đại nhân chí nhật đề phụng.” 抵京奉軍機處，傳問。此次陪臣於萬壽日否進詩，仍各撰擬一章遞，禮部堂審正送回，精繕再呈納，何大人至日題奉。 (Đến kinh đô, nơi của quân cơ, được truyền hỏi: các Bồi thần chưa có thơ trong lễ Vạn Thọ thì lần này mỗi người làm một bài đệ lên, Lễ bộ đường thẩm định, tu chỉnh trả lại, sau đó viết sạch nộp Hà đại nhân, để đúng ngày dâng lên.)
[1] Tức cây đào tiên. Theo Hán Vũ nội truyện, Tây Vương Mẫu cho Vũ Đế 10 quả đào, vua định cất đi lấy hạt đem gieo giồng. Tây Vương Mẫu bảo: “Đào này 3000 năm ra quả một lần, đất trần gian không trồng được”. Về sau dùng từ “bàn đào” để chỉ tiệc mừng thọ các nhà sang trọng cao quý.
[2] Chín tầng trời, dùng tôn xưng vua Thanh.
[3] Tuổi tiên, mĩ từ để chúc thọ vua Thanh.