08/09/2024 09:01Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 02/06/2024 22:44
Nguyên tác
壯懷慷慨飲黃龍，
鐵甲兜鍪叫咤空。
香頂迎師忻父老，
金牌奉詔泣英雄。
天教南宋愚和字，
人為中原惜戰功。
烈憤猶遺弓劍地，
一庭松柏晚號風。
Phiên âm
Tráng hoài khảng khái ẩm Hoàng Long[1],
Thiết giáp đâu mâu[2] khiếu sá không.
Hương đính nghinh sư hân phụ lão,
Kim bài phụng chiếu khấp anh hùng[3].
Thiên giao Nam Tống ngu hoà tự,
Nhân vị trung nguyên tích chiến công.
Liệt phẫn do di cung kiếm địa[4],
Nhất đình tùng bách vãn hào phong.Dịch nghĩa
Chí hùng tráng, khảng khái mong uống rượu ở Hoàng Long,
Áo giáp sắt, mũ đâu mâu hò hét chỉ thành hư không.
Đội hương đón quân, phụ lão hân hoan,
Thẻ vàng phụng chiếu, thương khóc anh hùng.
Trời xui Nam Tống ngu bởi chữ “hoà”,
Người vì trung nguyên tiếc công chiến đấu.
Bừng bừng căm phẫn còn sót lại trên đất kiếm cung,
Một sân tùng bách gió gào chiều hôm.
[1] Kinh đô của nhà Kim, nay là phần đất từ Khai Nguyên trở lên phía bắc của tỉnh Phụng Thiên và toàn bộ tỉnh Cát Lâm. Nhạc Phi đánh nhau với quân Kim, thề trước ba quân rằng: Tiến thẳng lên Hoàng Long rồi uống bữa rượu thật say ở đó.
[2] Trang phục quân đội thời xưa.
[3] Khi quân Nhạc Phi đang tiến mạnh thắng to, quân Kim đang thua thì tên Hán gian Tần Cối chủ trương kí hoà ước với Kim. Để thực hiện âm mưu độc ác đó, một ngày không biết bao nhiêu lần có thẻ vàng đến đòi Nhạc Phi phải rút quân về triều. Nhạc Phi đành rút quân về, bị Tần Cối bỏ ngục rồi giết chết. Thế là cuộc kháng chiến của quân Nam Tống bị tan rã.
[4] Chỉ Yển Thành, nơi có miếu thờ Nhạc Phi.