18/09/2024 01:53Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 19/07/2024 12:05
Nguyên tác
漂母施恩非朢報，
楚王重思豈無心。
可憐佐命功居半，
不似夤緣一飯深。
Phiên âm
Phiếu Mẫu[1] thi ân phi vọng báo,
Sở vương[2] trọng tứ khởi vô tâm.
Khả liên tá mệnh công cư bán[3],
Bất tự di duyên nhất phạn thâm.Dịch nghĩa
Phiếu Mẫu ban ơn không phải mong báo đáp
Sở vương ban thưởng hậu đâu phải vô tâm?
Đáng thương chiếm đến nửa công phò tá
Lại chẳng sâu sắc bằng mối duyên một bát cơm.Bản dịch của Nguyễn Hữu Thăng
Phiếu Mẫu làm ơn nào muốn trả!
Sở Vương ban thưởng liệu vô tâm?
Thương thay đến nửa công phò tá,
Duyên nợ chẳng bằng một bát cơm!
[1] Bà đập vải. Theo Sử ký, Hoài Âm hầu liệt truyện, thuở Hàn Tín còn hàn vi, nhà nghèo, câu cá ở Hoài Âm. Trong số các bà đập vải có một bà thấy Tín đói, cho Tín ăn cơm suốt mấy mươi ngày, cho đến khi đập vải xong. Tín nói với bà: “Thế nào tôi cũng đền ơn bà xứng đáng”. Bà ta giận nói: “Kẻ đại trượng phu không nuôi nổi thân mình, tôi thương cậu nên mời ăn chứ không mong báo đáp”. Sau Hàn Tín làm Sở vương, có cho tìm bà đó tặng cho nghìn lượng vàng.
[2] Tức Hàn Tín. Hàn Tín theo phò Hán Cao Tổ lập đại công, được phong Sở vương.
[3] Đáng thương chiếm đến nửa công phò tá, ý nói trong công cuộc hưng đế nghiệp nhà Hán, phò tá Cao Tổ lấy thiên hạ thì công của Hàn Tín chiếm đến một nửa.