22/12/2024 12:57Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/04/2022 01:59
Nguyên tác
我國大南君咸宜，
嗟哉城郭十全非。
君以去年除夕去，
我以去年除夕悲。
師弟寸情嗟已矣，
君臣大義柰何之。
我來一酌憑風吊，
慟哭非君更為誰。
Phiên âm
Ngã quốc Đại Nam quân Hàm Nghi[1],
Ta tai thành quách thập toàn phi.
Quân dĩ khứ niên trừ tịch khứ,
Ngã dĩ khứ niên trừ tịch bi.
Sư đệ thốn tình ta dĩ hĩ!
Quân thần đại nghĩa nại hà chi?
Ngã lai nhất chước bằng phong điếu,
Đỗng khốc phi quân cánh vị thuỳ?Dịch nghĩa
Nước Đại Nam ta, đời vua Hàm Nghi,
Thương thay, thành quách mười phần khác hẳn.
Đêm trừ tịch năm qua, người đi, đi mãi,
Từ đêm trừ tịch ấy để lại cho ta nỗi đau buồn.
Chút tình thầy trò, than ôi thế là hết!
Còn nghĩa lớn vua tôi rồi sẽ thế nào đây?
Rót một chén rượu nhờ gió đưa viếng,
Chẳng khóc thương người thì còn khóc thương ai?Bản dịch của Cao Quang Thanh, Mai Thanh
Đất nước từ Hàm Nghi đến nay,
Còn đâu thành quách, ôi buồn thay!
Từ trừ tịch qua nưgời vắng mãi,
Từ trừ tịch ấy đau lòng này.
Sư đệ tình riêng đành đứt đoạn!
Quân thần nghĩa cả, tính sao đây?
Viếng đưa một chén nhờ hương gió,
Chẳng khóc thương người, thương khóc ai?
Vũ Hữu Lợi 武有利 (1836-1886), cũng là học trò của tác giả, bị bạn học cũ là Án sát Nam Định Vũ Văn Báo chỉ điểm cho quân Pháp bắt và xử tử vào đêm 30 tết Bính Tuất.
[1] Vua Hàm Nghi được đưa lên ngôi năm 1885. Lúc ấy triều Nguyễn đã ký hàng ước 1884 thừa nhận nền đô hộ của giặc Pháp.