18/09/2024 02:00Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 17/07/2024 08:24
Nguyên tác
天南聖學為開源，
竟仰靈祠北斗尊。
牆竹逢春文不絕，
庭梅霑雨澤如存。
四時香火功長在，
萬世蒸嘗典弗諼。
正道棟梁斯有朢，
寺門馬跡是何言。
Phiên âm
Thiên Nam thánh học vị khai nguyên,
Cảnh ngưỡng linh từ Bắc đẩu tôn.
Tường trúc phùng xuân văn bất tuyệt,
Đình mai triêm vũ trạch như tồn.
Tứ thời hương hoả công trường tại,
Vạn thế chưng thường điển phất huyên.
Chính đạo đống lương tư hữu vọng,
Tự môn mã tích thị hà ngôn.Dịch nghĩa
Mở nguồn thánh học cho cõi trời Nam
Ngửa trông đền thiêng cao vọi Bắc đẩu
Trúc bên tường đón xuân, văn chương chẳng dứt
Mai trước sân đượm mưa, ân huệ như còn
Bốn mùa hương hoả, công lao còn mãi
Muôn đời cúng tế, điển lễ không quên
Thực đáng mong làm rường cột cho chính đạo
Vết chân ngựa trước cửa chùa là lời gì vậyBản dịch của Nguyễn Hữu Thăng
Mở cõi trời Nam đạo Thánh hiền
Trông vời Bắc Đẩu chốn đền thiêng
Xuân trao cành trúc văn không dứt
Mai đẫm giọt mưa đức vẫn truyền
Hương thắp bốn mùa, công mãi nhớ
Hoa dâng muôn thuở, lễ nào quên
Cầu mong chính đạo làm rường cột
Vết ngựa nói chi trước cửa thiền?
Nguyên chú: “Tục truyền vương nghênh Pháp Vân Phật, hữu mã tích hiện vu tự môn” (Tục truyền Sĩ vương đón Phật Pháp Vân, có vết chân ngựa hiện trước cửa chùa).
Sĩ vương tức Sĩ Nhiếp, người quận Thương Ngô, Trung Quốc. Cuối đời Đông Hán, được bổ làm Thái thú Giao Châu. Ông là người có công truyền bá Nho giáo và văn hoá Trung Hoa sang Việt Nam nên được các nhà Nho xưa rất tôn sùng, gọi là Sĩ vương (mặc dù ông chưa từng được phong tước vương), tôn là Nam giao học tổ. Sĩ vương miếu theo nguyên chú là ở huyện Siêu Loại. Siêu Loại nguyên là huyện Ly Lâu về đời Hán, vốn là trị sở cũ của Sĩ Nhiếp. Đến đời Lý Thánh Tông đổi tên là Siêu Loại, nay là huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.