21/12/2024 19:27Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 05/02/2020 22:39
Mưỡu:
Hội nào trời mới sinh ra[1],
Tháng nào là tháng giêng[2] ta thường dùng.
Phương nào Hợi hợp Thân xung[3],
Mặt trời mới mọc[4] khoảng trong giờ nào.
Nói:
Tình hải mang mang tắc thiên địa[5],
Cõi trăm năm ai dễ vượt qua tình.
Kìa kìa ai đôi bẩy[6] tuổi xanh,
Đã góp mặt với tình trong cõi thế.
Xuân thủ lương thì hoa chính lệ[7],
Vọng tiền nhất dạ nguyệt sơ viên[8].
Vẻ áo xiêm[9] rực rỡ buổi đầu tiên,
Dù chẳng đẹp chẳng nền nhưng vẫn quý.
Giờ hoàng đạo nay vừa đúng Tý[10],
Hội khai thiên tịch địa[11] có chờ ai.
Còn non còn nước còn dài.
[1] Sách Sử thượng: “Nhân sinh ư Dần” 人生於寅 (Người sinh ở hội Dần).
[2] Âm lịch gọi tháng giêng là tháng Dần.
[3] Tuổi Dần xung với tuổi Thân, hợp với tuổi Hợi.
[4] Mặt trời mọc vào giờ Dần.
[5] Chữ Hán: 情海茫茫塞天地. Nghĩa: Biển tình man mác đầy trời đất.
[6] Tức 14 tuổi.
[9] Lệ giáo phường, cô đầu mới ra hát gọi là mở xiêm áo.
[10] Sách Thông thư: “Dần Thân gia Tý” 寅申加子 (Ngày Dần ngày Thân, giờ hoàng đạo ở giờ Tý).
[7] Chữ Hán: 春首良時花正麗. Nghĩa: Đương lúc đầu xuân đúng khi hoa đang đẹp. Đầu xuân tháng giêng là tháng Dần.
[8] Chữ Hán: 望前一夜月初圓. Nghĩa: Trước ngày rằm một đêm trăng mới tròn. Trước ngày rằm là 14.
[11] Sách Sử thượng: “Thiên khai ư Tý, địa tịch ư Sửu, nhân sinh ư Dần” 天開於子，地闢於丑，人生於寅 (Trời mở ở hội Tý, đất mở ở hội Sửu, sinh ra người ở hội Dần).