18/09/2024 02:12Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/05/2024 17:12
Nguyên tác
巍嶫層簷瞰碧流，
序文璀璨斗光浮。
江山盡屬神童筆，
今古猶傳帝子樓。
萬里舟車穿蓼浦，
四時煙樹貯花洲。
星槎不假薰風便，
偶續鳴鸞佩玉遊。
Phiên âm
Nguy nghiệp tằng thiềm khám bích lưu,
Tự văn[1] thôi xán Đẩu quang phù.
Giang sơn tận thuộc thần đồng[2] bút,
Kim cổ do truyền đế tử lâu.
Vạn lý chu xa xuyên liệu[3] phố,
Tứ thời yên thụ trữ hoa châu[4].
Tinh sà bất giả huân phong tiện,
Ngẫu tục minh loan bội ngọc[5] du.Dịch nghĩa
Mái hiên chót vót nhìn xuống dòng nước xanh,
Bài tự rực rỡ như ánh sao Đẩu.
Núi sông thu vào bút thần đồng,
Xưa nay còn truyền lầu đế tử.
Thuyền, xe muôn dặm xuyên qua bãi rau răm,
Cây, khói bốn mùa chứa đựng ở bãi hoa.
Thuyền sứ chẳng nhờ sự thuận tiện của luồng gió nam,
Ngẫu nhiên tiếp cuộc chơi của kẻ rung nhạc loan, mang ngọc bội.Bản dịch của Đào Phương Bình
Hiên cao chót vót ngắm sông trong,
Bắc Đẩu long lanh “tự” mấy dòng.
Kim cổ truyền đây lầu đế tử,
Non sông thu lại bút thần đồng.
Thuyền xe muôn dặm xuyên qua bến,
Hoa cỏ quanh năm rợp một vùng.
Thuyền sứ há nhờ cơn gió thuận,
Tình cờ nối dấu ngọc loan rung.
Nguyên dẫn: Gác Đằng Vương ở ngoại thành Giang Tây, bài tựa của Tử An [tức Vương Bột] khắc trên vách phấn. Trong thành có cái đầm sâu nước lạnh, phong cảnh hoa lệ, có tên là “Nam châu hoa đảo” (đảo hoa Nam Châu). Các dinh thự quan tỉnh và nha môn phủ huyện, phố phường đều vây quanh bốn mặt đầm. Từ dưới gác ngang sông đến bờ phía đông là con đường chính.
[1] Chỉ bài Đằng Vương các tự của Vương Bột.
[2] Chỉ Vương Bột. Theo truyện Vương Bột thì một năm nhân tiết trùng cửu, đô đốc họ Diêm thết tiệc ở gác Đằng Vương, Vương Bột lúc này mới 16 tuổi, trên đường thăm cha, được tin liền tìm đến. Khi đến nơi, trong bữa tiệc, ông đã làm bài Đằng Vương các tự nổi tiếng.
[3] Một thứ rau có mùi cay thơm, thường mọc ở mé nước, là họ hàng của loài rau răm, vì thế dịch là rau răm. Ở đây nói thuyền xe xuyên qua bãi rau răm, tức là đường qua lại dưới gác Đằng Vương được đặt tại mé sông.
[4] Tức là Nam châu hoa đảo.
[5] Rung nhạc loan, mang ngọc bội, đi xe ngựa và mặc trang phục lộng lẫy. Mấy chữ này xuất xứ ở bài Đằng Vương các tự của Vương Bột.