22/12/2024 13:22Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 19/09/2024 08:10
Nguyên tác
晚遊喜得一華川，
纔別湘梅忽隔年。
曾否賢關親講課，
可無經傳寄音箋。
心聲不隱新愁筆，
風韻常思舊醉筵。
憑便問君同榜友，
莫教疑案玷珠連。
Phiên âm
Vãn du hỉ đắc nhất Hoa Xuyên,
Tài biệt Tương Mai[1] hốt cách niên.
Tằng phủ hiền quan thân giảng khoá,
Khả vô kinh truyện[2] ký âm tiên[3].
Tâm thanh bất ẩn tân sầu bút,
Phong vận thường tư cựu tuý diên.
Bằng tiện vấn quân đồng bảng hữu,
Mạc giao nghi án điếm châu liên[4].Dịch nghĩa
Tuổi già ngoạn du may gặp được một người như Hoa Xuyên,
Mới chia tay nhau ở Tương Mai mà thoắt đó đã một năm rồi.
Đã vào con đường của người hiền chưa mà đích thân giảng bài?
Lẽ nào không có kinh truyện nên chỉ gửi tờ hoa tiên?
Tiếng lòng không thể che giấu, bút sầu mới viết,
Về phong thái, vẫn thường nhớ đến tiệc rượu say khi trước.
Nhân tiện xin hỏi ông về các bạn cùng bảng,
Đừng để nghi án làm hoen ố viên ngọc quý liên thành.
Phạm Văn Ánh dịch nghĩa.
Chế khoa là khoa thi do triều đình tổ chức để chọn nhân tài song không theo định lệ 3 năm một lần như các khoa thi thông thường (thường khoa).
[2] Nguyên văn ghi là “kinh truyện” 京傳, không có nghĩa, có thể chép nhầm do đồng âm.
[1] Tương Mai: tức làng Tương Mai, nay thuộc quận Hoàng Mai, Hà Nội.
[3] Đây có ý nói tờ thư.
[4] Nguyên chú: “Ông họ Trần ở Vân Canh thi đỗ chế khoa, vì cùng kiện tụng mà phải liên luỵ. Năm trước tôi từng kêu oan cho, song chưa rõ vụ án này kết cục thế nào. Ở đây lại đem hỏi bạn.” Ở trong bài, nhan đề ghi là họ của Hoa Xuyên bá là Nguyễn, phần Nguyên chú lại ghi là họ Trần, không rõ họ nào là chuẩn xác.