21/12/2024 22:53Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Ký đãi chiếu thượng thư Hạo Trạch hầu khế đài
寄待詔尚書灝澤侯契台

Tác giả: Phan Huy Ích - 潘輝益

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 18/09/2024 22:31

 

Nguyên tác

駘蕩春光遠近郊,
琴書羈思倚衡茅。
偶逢尺札傳梅驛,
尤憶橫塘鬱柳梢。
緊件豈惟天地會,
歡期當在夏秋交。
想今城政多敷布,
可有良言澤與袍。

Phiên âm

Đài đãng xuân quang viễn cận giao,
Cầm thư ki tứ ỷ hành mao.
Ngẫu phùng xích trát truyền mai dịch,
Vưu ức hoành đường uất liễu sao.
Khẩn kiện khởi duy Thiên Địa hội,
Hoan kỳ đương tại hạ thu giao.
Tưởng kim thành chính đa phu bố,
Khả hữu lương ngôn trạch dữ bào[1].

Dịch nghĩa

Ánh xuân mênh mông khắp chỗ gần chỗ xa ngoài thành,
Sách đàn, nỗi niềm lữ khách, đứng dựa bên cửa nhà tranh.
Tình cờ nhận được thư truyền từ trạm dịch chuyển đến,
Lại thêm nhớ cây liễu sum suê bên bờ.
Việc khẩn cấp há chỉ có hội Thiên Địa?
Kỳ vui chính là lúc cuối hạ đầu thu.
Nghĩ nay việc chính sự trong kinh thành có nhiều điều ban bố,
Như có lời nói hay thì đó là áo lót và áo khoác ngoài.
Phạm Văn Ánh dịch nghĩa.

[1] Áo nhỏ và áo bào, lấy ý từ bài Vô y trong phần Tần phong, Kinh thi: “Khởi viết vô y, Dữ tử đồng bào... Khởi viết vô y, Dữ tử đồng trạch” (Há nói không có áo, Thì cùng bác mặc chung chiếc khoác ngoài... Há nói không có áo, Thì mặc chung với bác chiếc áo lót). Bài Vô y vốn dùng chỉ tình cảm gắn bó giữa các binh lính với nhau, sau cũng được dùng để ví với tình cảm bạn bè, cùng nhau san sẻ mọi khó khăn trong cuộc sống. Nguyên chú: “Quan Đãi chiếu gửi thư đến, có nói đầy đủ về ánh nước màu liễu, thấp thoáng trước rèm, thảy làm tăng thêm nỗi nhớ xa xôi. Lại khai báo dư đảng Đài Loan tụ tập nhau ở Vạn Ninh [khu vực Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh ngày nay]. Kẻ mới đến là Thiên hội, kẻ vốn là lữ khách cùng thổ dân là Địa hội, bọn Khách ác ngày càng lộng hành, là sự việc rất can hệ đến tình hình nước ta; dặn tôi báo rõ lên triều đường, để có cách xử lý, cho nên trong thơ có đề cập đến việc đó.”

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Phan Huy Ích » Ký đãi chiếu thượng thư Hạo Trạch hầu khế đài