21/12/2024 22:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Sơ Đường
Đăng bởi Vanachi vào 19/02/2006 08:26
Nguyên tác
此地別燕丹，
壯士髮衝冠。
昔時人已沒，
今日水猶寒。
Phiên âm
Thử địa biệt Yên Đan,
Tráng sĩ[1] phát xung quan[2].
Tích thời nhân dĩ một,
Kim nhật thuỷ do hàn[3].Dịch nghĩa
Nơi đây khi từ biệt Thái tử Đan nước Yên
Tóc tráng sĩ dựng đứng lên sát mũ
Người xưa đã khuất rồi
Nước sông Dịch ngày nay còn giá lạnh.Bản dịch của Hoàng Giáp Tôn
Đây, biệt thái tử Đan - Yên,
Kinh Kha tóc dựng đứng lên mũ trồi.
Người xưa đã khuất lâu rồi,
Nước sông Dịch buốt vẫn trôi đến giờ!
Sông Dịch nay thuộc tỉnh Hà Bắc Trung Quốc.
[1] Chỉ Kinh Kha, vâng mệnh Thái Tử Đan nước Yên đi mưu sát Tần Thuỷ Hoàng.
[2] Khí căm giận. Truyện Lạn Tương Như trong Sử ký chép: “Khước lập ỷ trụ, nộ phát thượng xung quan” (Đứng dựa cột, tức giận khiến tóc đẩy mũ lên). Đời sau dùng điển “nộ phát xung quan” để chỉ nghĩa khí của người cương trực đối với việc chính nghĩa.
[3] Nước còn lạnh, nhắc lại câu hát của Kinh Kha: “Phong tiêu tiêu hề Dịch thuỷ hàn, Tráng sĩ nhất khứ hề, bất phục hoàn” 風蕭蕭兮易水寒，壯士一去兮，不復還 (Gió hiu hắt thổi sông Dịch lạnh, Kẻ tráng sĩ ra đi không trở về).