寓意
油壁香車不再逢,
峽雲無跡任西東。
梨花院落溶溶月,
柳絮池塘淡淡風。
幾日寂寥傷春後,
一番蕭索禁煙中。
魚書欲寄何由達,
水遠山長處處同。
Ngụ ý
Du bích hương xa bất tái phùng,
Giáp vân vô tích nhậm tây đông.
Lê hoa viện lạc dung dung nguyệt,
Liễu nhứ trì đường đạm đạm phong.
Kỷ nhật tịch liêu thương xuân hậu,
Nhất phiên tiêu tác cấm yên trung.
Ngư thư dục ký hà do đạt,
Thuỷ viễn sơn trường xứ xứ đồng.
Dịch nghĩa :
Chiếc kiệu xanh biếc đã không còn gặp lại nữa
Mây trên lưng trời phiêu bạt về tây rồi lại đông
Hoa lê rơi rụng…
Theo sách Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ thì bà là người huyện Kim Hoa, xứ Kinh Bắc ( nay là huyện Kim Anh, tỉnh Vĩnh Phú) là vợ ông học sĩ Phù Thúc Hoành, người làng Phù Xá cùng huyện làm chức giáo thụ dạy Kinh Dịch ở Quốc tử giám, bà rất giỏi văn chương nên được Lê Thánh Tông cho vào cung dạy cung nữ. Bà mất năm bốn mươi tuổi.
Bài Tứ thời khúc ( Xuân từ, Hạ từ, Thu từ, Đông từ) chúng tôi chép dưới đây cũng là lấy ở sách Truyền kỳ mạn lục của ND ( Cuộc nói chuyện thơ ở Kim hoa). Song, cũng…
HỎI XUÂN
Nắng đã hồng soi ánh địa đàng
Núi trở mình sông sóng ngân vang
Xuân khoe sắc thắm từng ô cửa
Riêng chỉ mình em phận bẽ bàng
Hương đã nồng đưa bóng sang ngang
Loài cây xanh lắm lá thôi vàng
Nhặt hoa đếm hỏi sầu bao tuổi
Thơ thẩn bên lầu ngóng gió sang
Đa tình tự cổ trót đa mang
Xuân Hạ Thu Đông lắm bẽ bàng
Mùa qua mùa đến ngoài hiên vắng
Than lạnh tàn tro giấc ngỡ ngàng
Đã mấy xuân rồi em để tang
Khóc chuyện tình ân nghĩa phũ phàng
Đèn khuya khêu đốt niềm tâm sự
Lệ…