II -LY-
Rồi cái mùa hạ với ánh nắng vàng tươi, với tiếng ve râm ran trên những tàng cây cùng những buổi chiều bắt cua, bắt cá, những buổi tối hẹn hò bên bờ ruộng cũng qua. Tôi đậu đại học; nỗi niềm mà bấy lâu nay tôi ao ước đã cận kề. Tôi vui lắm; cà Phương và mẹ cũng vui. Trong làng ai cũng gọi tôi là " cậu Tú" nghe sang và thích chí lắm. Riêng phần mẹ tôi, bà thực sự hãnh diện.
Lúc ấy, nhà tôi nghèo lắm chả đủ tiền cho tôi lên Sài Gòn ăn học. Biết mẹ buồn, Nhỏ mới nói với mẹ tôi:
- Má cứ lấy số tiền con gửi má hôm trước cho anh Long ăn học. Con bây giờ có má, có anh Long nuôi nấng, dạy bảo rồi, con chưa cần đến số tiền đó đâu... Chứ để công 12 năm học của ảnh bỏ dở ở đây con cũng không đành..."
Bất đắc dĩ, bà cầm số tiền bán đất hôm nọ Phương gửi đưa cho tôi. Cầm gói tiền trong tay mà tôi rưng rức khóc. Nước mắt chực tràn ra; Tôi gồng mình nén lại rồi tự nhủ:
"Long ơi, mày là đàn ông mày không được khóc.. khóc thì quê lắm đó..."
...
Thế rồi ngày chia tay cũng đến; tôi bỏ lại sau lưng mái nhà cổ đã gắn kết tuổi thơ tôi; Bỏ lại vườn cam ; Bỏ lại những đêm trăng hẹn hò bên bờ ruộng; Bỏ lại người mẹ sớm nắng chiều mưa nuôi tôi khốn lớn cùng người yêu bé nhỏ đã cho tôi quá nhiều niềm vui và hy vọng.
Hôm tiễn tôi lên xe Phương khóc rất nhiều. Là cô bé 16 ,17 tuổi đầu rồi mà còn nhỏng nhẽo như một đứa con nít lần đầu xa người thân. Phương côm tôi, từng giọt nước mắt lăn tròn trên má, thấm vào vai tôi buốt lạnh; giọng nhão nhoẹt:
- "Anh đi mạnh giỏi, nhớ gửi thư về cho em và mẹ nha anh... Anh đi rồi em nhớ anh lắm.. Chừng nào được phép nhớ về.. Ráng tiết kiệm s9ể sống nơi đất khách quê người đó nha anh.. Em chì có bấy nhiều thôi, anh cầm đỡ.. khi nào có tiền em sẽ gủi cho anh.. Còn mẹ anh cứ yên tâm, em sẽ chăm sóc mẹ thật tốt chờ ngày anh về... anh cứ yên tâm ăn học..."
Nghe những lời nói thấm thía chân tình ấy thì không tài nào tôi cầm được nước mắt nữa. Tôi an ủi:
- " Anh đi học rồi sẽ về chứ có đi luôn đâu mà em lo. Việc ở nhà anh giao lại cho em. Anh hứa sẽ học hành thật tốt để không phụ lòng em và mẹ.."
Rồi tôi đặt lên trán nhỏ một nụ hôn tạm biệt.
- Nín đi, nếu em còn khóc sao anh yên tâm mà đi cho được..?!
Nhỏ nín, nhưng cặp mắt ươn ướt, nheo nheo của Nhỏ làm lòng tôi nhoi nhói. Tôi tiến lại bên mẹ, choàng tay lên cổ bà nũng nịu:
- Con đi nha má; ở nhà má nhớ giữ gìn sức khoẻ, con đến nơi sẽ viết thư về cho má, má cứ yên tâm, con của má lớn rồi biết bương chải cuộc sống rồi, con không còn vụng về như lúc nhỏ nữa đâu, má cứ yên tâm..
Rồi tôi hôn vào đôi gò má của má; Đôi gò má sần sần vì chai nắng, đôi mắt nheo nheo với những vết chân chim mà thời gian và nỗi nhọc nhằn đã in hằn lên gương mặt hiền từ của má.
Tôi đi, lòng vương vấn lạ. Phương chạy theo tiễn tôi hết con hẻm và đúng chờ chiếc xe dần xa khuất...
Nhìn những hàng cây chạy dọc theo đường làng. Những chiếc cầu tre quen thuộc, những cánh đồng xanh mướt mà ngày nào tôi vẫn cùng nhỏ thả diều, chăn trâu, vui đùa.. tôi thấy lòng nhói lại..
" Bước lên xe, thôi giã biệt quê nhà,
Xe lăn bánh, lòng muốn làm chiếc hãm..."
(....)
- " Chắc là lần đầu xa quê phải khôn?"
Một cụ già ngồi ghế cạnh bên tôi vang lên ồn ồn làm xua tan cái không khí nặng nè đang bao bọc lấy tôi. Tôi rụt rè:
- D..dạ..ạ..!
- Mi cũng lên Sài Gòn hử?
- Dạ, con đi học..
- Học rứa mà giỏi hỉ? Đại học à?!
- Dạ...
- Thôi đừng buồn nữa, rồi mi cũng quen thôi. Mi thế mà sướng; Hồi đó ôn cũng như mi nhưng nhà nghèo quá khôn có tiền đi học..
Nghe câu nói ấy tôi nhớ đến Phương. Bao nhiêu gia sàn đều giao cả cho tôi. Chợt tôi thấy khoé mắt cay cay, định chặn lại nhưng không kịp; Nước mắt đã lăn theo hõm má rớt xuống thấm vào cái ba lô cũ mèm có gói tiền được cất kĩ bên trong. Cố siết nó vào lòng... Tiếng ông lão lại vang lên:
- Mi buồn hử? thôi ráng học đi!
Tôi ngồi lặng thinh nhìn ra cửa sổ. Gió mát làm tôi ngủ lúc nào không hay.
Không biết bao lâu sau; Một giọng đàn ông kéo tôi ra khỏi giấc mơ màng:
- Tới nơi rồi kìa, làm ơn xuống giùm đi cậu nhỏ.
Tôi bước xuống xe, mặt trời đã xụp xuống chân trời, những chấm đen tròn tròn to như quả dừa lửa treo lủng lẳng thẳng tắp trên những cây trụ thép cao nghều làm tôi loá mắt. Chân ướt chân ráo lên thành phố. Tôi dứng ngơ ngác bên lề nhìn quanh quẩn:
" Thành phố đây sao?! đẹp quá..! những toà nhà cao ngất, những khu chung cư rộng lớn.. Ngay cả con đường cũng đẹp; Đường nhựa nè, cả con lươn, vĩa hè cũng đẹp. Lát đá sạch trơn, cảh bù với con đường đất ngày thì cát bụi,tối thì lạnh hơi sương còn mưa thì lầy lội những sình là sình. Đang phân vân không biết đi về hướng nào thì có 1 cậu trẻ gọi:
- Bạn ơi, bạn lên đây học hả?
- ừ, mình từ quê lên, bạn biết kí túc xá trường đại học Nông Lâm ở đâu không? chỉ mình với..!
-Bạn học ở đấy hả? mình củng học trường đó , cũng năm đầu luôn. Mình mới lên đây thuê phòng được hơn 1 tuần rồi nhưng chưa vô học, phòng trọ mình ở gần đây nên đi lại cũng tiện. Vừa đi vừa luyên thuyên:
- Mà bạn tên gì khi nãy quên hỏi?
- Mình tên Long_ Đặng Kha Long; Còn bạn?
- Mình là Hải _ Huỳnh Ngọc Hải. Để mình dắt bạn đi xem trường. Trường mới tu bổ xong cũng đẹp lắm.
- Ừ, cám ơn hải nha!
- Không có gì.. à mà bạn định ở kí túc xá hả? có dự định gì chưa?
- Mình chưa biết nữa, chắc ở lại kí túc xá cho tiện...
- Nhưng ở đó phức tạp lắm; cả chục mang người nhét vô cái hốc bé tí tẹo hà; bạn mới lên chắc chưa biết, trên này người chăm học thì ít, quậy phá thì nhiều; Toàn là con cùa mấy " ông bự" không hà, hiền như bạn .. chắc "mềm xương"..
Nghe đến đó tôi bỗng thấy sợ. "Nhưng biết sao bây giờ, nếu mướn phòng trọ thì hỏng. học đến 4 năm mà ở trọ chắc trả tiền ốm người..." Đang phân vân thì hải nói:
- Hay là qua ở chung với mình đi? mình cũng đang kiếm người ở chung, tiền thuê nhà chia đôi cho nhẹ rồi mình sẽ giới thiệu việc làm cho bạn luôn; vẫn thao thao bất tuyệt_ Mình đang làm cho quán cafe Sao Mai trên đường 17 nè. Lương cũng khá, nếu tiết kiệm chắc đủ cho 1 tháng đó.
Như vớ được phao, tôi đồng ý. Thế là từ đó tôi có bạn ở chung phòng làm chung 1 quán cafe, học chung trường.. Tụi tôi nhanh chóng thân nhau, có chuyện gì cũng kể cho nhau nghe hết...
...
Nhà trọ nơi tôi và hải ở là 1 căn phòng gần 4m2; tuy nhỏ nhưng khá tươm tất nếu không muốn nói là rất sạch; sạch đến độ chả có gì ngoài cái bàn con con 1 cái đèn bàn và dăm cuốn vở... Thì ra Hải cũng nghèo như tôi...
Sau khi thu xếp chỗ ở ổn thoả tôi nhớ ngay tới em; Vội lấy giấy viết cho em vài dòng:
..." Sài Gòn, Ngày... Tháng... Năm...
Má à! con đã đến nơi con cần đếnrồi, ở nhà má vẫn khoẻ chứ ả... Con lên đây học có quen một người bạn rất tốt... Còn Phương dạo này có khoẻ không? còn " mít ướt" nữa không?....
..."
Hôm sau, hai d8ứa tôi nhập học. Ngày đầu tiên đặt chân lên ghế giảng đường lòng tôi không khỏi nao nao. không khỏi ấp úng và run như cầy sấy khi thầy gọi tên...
...
Mới đó đã 4 tháng, tranh thủ được mấy ngày ngỉ, tôi về thăm mẹ, thăm em.
Tôi ôm chặt cái bằng khen "học viên xuất sắc kì I" lòng tơ tưởng đến nét mặt vui tươi của em, nụ cười hiền từ âu yếm của mẹ. Tôi hớn hở...
Vừa nhìn thấy cái cầu khỉ lắc lẻo cùng những đồng lúa nay đã vàng màu nắng tôi như được sống dậy những ngày thơ ấu bên cánh diều, đàn nghé mà bấy lâu nay nó được thay thế bằng những chiếc cầu bê tông cốt thép, đường nhựa sạch sẽ cùng ánh đèn sáng trưng của phố thị...
Vừa bước xuống xe, tôi chạy thật nhanh băng qua cánh đồng làng, vượt mấy con mương, bất chấp lũ chó đang sủa, có con còn hăng máu dí theo sau lưng. Bà Tám trong nhà nhìn ra:
- Ai như thằng Long. Thằng Long, cậu tú làng ta về rồi..!
Cả xóm xúm xít lại, người bắt tay, người thăm hỏi:
- Ở thành phố sao con, đẹp lắm không..?
hay:
- Anh Long có quà về cho em không?
Tôi quên cả mệt, hướng thẳng đến con hẻm dẫn vào nhà tôi sau loạt " tổng chào" cả làng.
Nhà tôi vẫn vậy; Mới có 4 tháng xa nhà mà tôi ngỡ như lâu lắm lắm vậy. Ôi cái cảm giác sung sướng khi gặp mẹ, gặp bé Phương đang tràn nập trong lòng tôi.
Chạy vào mở cửa, tôi gọi to:
- Má ơi, con trai má về rồi nè!
bà bỏ cả nồi canh đang nấu chạy lên, ôm chầm lấy tôi, hôn lên má tôi với một tràn câu hỏi:
- Con khoẻ không, học hành sao rồi, ăn ở có được không, có đau ốm gì không, có ai ăn hiếp con không...?
Tôi cười;
- Dạ con vẫn khoẻ mà má.. Có quà cho má nè..!
Tôi chìa tấm bằng khen ra và cũng không quên hỏi:
- Phương đâu rồi má?
Bà cười:
- Bố mày, nó đi làm ở công ty cao su rồi, chiều nó mới về, thấy mày chắc nó vui lắm. Nó nhắc mày hoài. À; mày nhận được thư của nó chưa, nó gửi cho mày hôm qua đó...
- Chưa má à, chắc thư chưa tới. Sáng ra con vội về rồi.. Ở nhà má vẫn khoẻ chứ?
- Ừ, khoẻ! Tội con bé, nó đi làm suốt, lo kiếm tiền cho mày ăn học đó; liệu mà đối tốt với nó.
Tôi cười trừ.
- Thôi mày lên giường ngủ cho khoẻ đi, tao nấu canh cái rồi ăn cơm.
Tôi không leo lên giừơng mà chạy thẳng ra cây chôm chôm. Mùa này, chôm chôm đã trổ bông; những chùm bông trắng trắng xanh xanh bé li ti đâu khẽ khàng lên mái tóc tôi. Tôi ngã người trên võng, lim dim hai mắt ngâm nga bài thơ "Rét đầu mùa nhớ người đi phía bể" của Chế Lan Viên:
"Cái rét đầu mùa anh rét xa em
Đêm dài lạnh, chăn chia làm hai nửa
Một đắp cho em ở vùng sóng bể
Một đắp cho mình ở phía không em."
Đang thơ thẩn thì nghe tiếng Nhỏ hét lên từ đầu ngõ:
- Anh Longggg..!
Tôi choàng dậy mỉm cười:
- Sao biết anh về?
- Bà con ai không biết "cậu tú" về làng?!
Rồi nhỏ cười; vẫn cái giọng cười trong trẻo như ngày nào. Tôi choàng dậy dang cả hai tay để Phương ngã vào lòng. Vuốt nhẹ mái tóc suông mềm đen óng; tôi khe khẽ:
- Anh nhớ em quá!
- Em cũng nhớ anh..!
Rồi em tặng tôi một nụ hôn nầng nàn. Đôi mắt khép, đôi môi kề; Tôi cảm nhận được vị ngọt ngào của đôi môi tươi như son và sự ấm nồng của tình yêu tha thiết.
...
Chiều hôm đó; khi tiếng chim tu hú gọi bầy trên những đọt dừa cao lêu khêu thì nhà tôi lại ngập tràn ánh sáng; vẫn thứ ánh sáng vàng vọt, tù mù của ngọn đèn dầu nhưng ấm áp nồng nàn như bếp lửa giữa đêm đông. Tôi lại cảm nhận được cái hồn quê nan mác sau những tháng ngày xa cách.
Bủa cơm chẳng có gì ngaòi dăm con cá kho, đĩa rau muốn luộc mà ai nấy đều vui. Nhà cửa lại sum tụ. Nhân lúc đó tôi với tay lấy cái ba lô đặt ở đầu chiếc giường tre cũ kĩ:
- Tặng em nè!
Tôi moi từ cái ba lô to đùng ra một chú gấu bông trắng muốt đưa cho nhỏ:
- Em thích không?
- Thích, nhưng... phí quá! hìhì!
- Em yên tâm, anh tìm được việc làm rồi mà; anh phụ bán cà phê với thằng bạn; Nó tốt với anh lắm. Để tối về anh kể cho nghe...
...
Tối hôm sau, bà con quay quần kín cả sân, mẹ tôi làm tiệc mừng tôi về. Ai cũng đến đủ cả; Chỉ thiếu một người_ là ba tôi. Tôi ngước lên trời dõi mắt tìm chòm sao Bắc Đẩu. Người ta vẫn nói: " khi lạc đường hãy tìm sao Bắc Đẩu" nhưng ở tôi; một cơn lạc lõng như chừng vô cùng đang bủa vậy; Tôi nhớ ba tôi; Chắc rằng giờ ông cũng đang nhìn tôi mĩm cười mãn nguyện _ Tôi nghĩ vậy rồi cúi đầu đi ra sau nhà. Phương biết tôi đang nhớ ông nên lẽo đẽo theo tôi:
- Anh nhớ ba hả? Chắc giờ này ở đâu đó trên kia ba cũng đang nhìn anh đó!
Nhỏ đứng sau lưng, vòng tay ôm lấy tôi. Tôi cảm thấy có gì đó ấm áp lắm; hạnh phúc lắm... tuy không trọn vẹn.
Từ nhỏ đến giờ; Chính Phương là người luôn ở bên tôi, chia sẻ vui buồn cùng tôi. Chợt tôi thấy vơi đi nỗi nhớ ông. Từ bé, tôi đã không được ở bên ông nhưng lúc nào tôi cũng cảm nhận rõ ràng tình yêu thương bao la mà ông đã hy sinh cả cuộc đời cho tôi...
- Thôi đừng buồn nữa, mình ra trước đi anh; Mọi người đang chờ..!
- Ừ, để anh rửa mặt đã, ngó lên trời nãy giờ mỏi cổ quá.
Nhỏ cười, hai con mắt híp lại, hàm răng trắng đều hiện ra trên làn môi hồng hồng màu hoa lựu.
...
Tối đó; tôi không ngủ, len lén ra ngoài bờ ruộng hóng mát. biết tôi nhớ ba nên phương cũng lặng lẽ xách bình rựu ra ruộng; Nhỏ tếu táo:
- Ngồi một mình không rủ ai; Xấu chết..!
Tôi cười, khẽ khàng kéo tay Phương ngồi sát bên tôi
- Uống rượu ha!" Thi" mà không "Tửu" thì chán lắm..!
Tôi cười; Giọng đặc sệt như mếu:
- Em cho anh nhiều quá!
Nhỏ cười:
- Vẽ chuyện!
Rồi Nhỏ rót cho tôi một ly rượu:
- uống đi, về có mấy bữa phải vui chừ; Ai lại buồn?! Uồng đi rồi " thơ" cho em nghe! hì hì!
Tôi cầm ly rượu trên tay uống một hơi hết sạch. Cái hơi rượu âm ấm, cay cay đang chảy trong lòng tôi. Tôi nói:
- Nhiều lúc anh nhớ ba lắm; một đời gian khổ nuôi con cuối cùng lại không được ở bên con...
- bậy hoài; ba vẫn ở bên anh đó chứ. Người đã mất lúc nào cũng ở bên người mình yêu thương nhất. Anh cũng vậy và... em cũng vậy!
Thì ra con bé vui, lúc nào cũng hồn nhiên là đây. Vì lúc nào Nhỏ cũng nghĩ bố mẹ nhỏ luôn ở bên nhỏ, che chở cho nhỏ nên nhỏ vơi đi nỗi buồn, nỗi mất mác lớn lao đó. Chợt giọng nhỏ cất lên cắt ngang luồng suy nghĩ của tôi:
- Học song mình cưới nhau nha anh!
Như một lời hứa hẹn; Tôi gật đầu, ôm Phương vào lòng mà thầm nghĩ:
" HẠNH PHÚC CỦA TÔI LÀ ĐÂY!"
.....
muốn làm cuộc đời mình dài thêm thì cứ làm cho nó u buồn...