đêm không anh
Đêm không anh
Đêm lạnh
Run bờ vai
Chạm ngỏ cô đơn
Buồn vu vơ
Nhớ xa xôi
Đêm không anh
Em hát
Bản nhạc sầu
Kỉ niệm ùa về
Trái tim yêu
Mối tình đầu
LÊ CHIANH
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
loại thơ này không mềm
không bằng 68 với lại 2768 của VN
đấy là tớ nghĩ thế!
Côn Sơn suối chảy rì rào...
Có ông Nguyễn Trãi rít thuốc lào như điên!
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Tôi thấy thơ haiku rất tinh tế và sâu sắc. Xin đưa ra một vài bài thơ của các nhà thơ nổi tiếng Nhật Bản
Kobayashi (1768-1827)
1.
Đừng khóc ve sầu ơi
Tình yêu nào mà chẳng chia phôi
Cả với sao trên trời cũng vậy.
2.
Con ốc sên lặng lẽ
Theo sườn núi Phú Sĩ
Bò lên tận đỉnh cao
3.
Tượng Phật trên núi cao
Từ trong hốc mũi Phật
Chim én bay ra vào.
4.
Chim trĩ kêu toáng lên
Làm như nó phát hiện
Ra ngôi sao đầu tiên.
Basho (1644-1694)
1.
Mặt trăng trên bầu trời
Như cái cây bị cưa tận gốc
Nhát cắt trắng tươi.
2.
Cái ao cũ
Con ếch nhảy vào
Loé sáng thinh không.
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Xin góp lời trong chủ đề thơ Haiku cùng các bạn cho vui nha ! Và xin nhận về mọi lời gop ý .
Hoa hồng
Cánh mỏng bờ môi
Lá dài khóe mắt
Con đường gai sắc
Đóa hồng nhung
Tay nhẹ rung
Lòng thổn thức
Một lẵng hồng
Triệu triệu bông
Trái tim lạc lối
Mùi hương gửi lại
Một đời con gái
Gió thoảng bay
Tiễn người qua sông
Nhặt một cánh hồng
Thơm lòng trang giấy
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Xin tiếp lời một bài nữa nha !
Bướm
Hoa rủ rê
Đôi bướm trắng
Quên đường về
Cô bé thò tay
Con bướm vàng bay
Bầu trời trong vắt
Hai bím tóc rung
Hai chú bướm hồng
Theo vào lớp học
Vạt cỏ ven đê
Lững thững trâu về
Bướm vương kín lối
Trang giấy học trò
Đôi cánh bướm khô
Dính đầy mực tím
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Chuyên gia tiếng Nhật Lê Thị Bình vừa gửi emai cho HXH bài viết dưới đây. Thấy hợp với diễn đàn này xin được đưa lên để mọi người cùng tham khảo:
"Sáng tác Haiku tiếng Việt và dịch Haiku ra tiếng Việt
theo cấu trúc 5-7-5, có nên không?
Phong trào sáng tác Haiku tiếng Việt bắt đầu phát triển, lượng người yêu thích thể thơ ba dòng ngắn gọn này đang tăng lên. Câu lạc bộ Haiku Việt đã có số thành viên đáng kể khắp Bắc- Trung - Nam. Một vấn đề băn khoăn và đang gây tranh luận vẫn còn đó: Làm Haiku tiếng Việt có nên theo luật của Nhật Bản là xứ sở gốc của Haiku không? Nghĩa là phải có cấu trúc 5-7-5 âm tiết và có quí ngữ. Về Quí ngữ thì ngay cả ở Nhật Bản cũng có trường phái muốn bỏ, có hay không cũng được. Nhưng cấu trúc 5-7-5 thì mặc nhiên không thể bỏ được, như thế mới là Haiku.
Là người Việt Nam biết chút tiếng Nhật tôi cứ trăn trở về vấn đề này, vẫn muốn rằng đã gọi là Haiku thì gì thì gì cũng nên có một qui ước nhất định thì hay hơn, kể cả dịch từ Nhật ngữ sang hay sang tác bằng tiếng Việt.
Gần đây nói chuyện với một người bạn ở Nhật về, chị ấy cho tôi biết: chị ấy vẫn nhớ trước đây ông Đào Anh Kha một hội viên Hội quốc tế ngữ của Việt Nam đã dịch một bài thơ Tanka Nhật (cấu trúc 5-7-5-7-7) trong “Vạn diệp tập” sang tiếng Việt của như sau:
Lời Hoàng tử:
Lưng chừng trên sườn núi
Vọng trông nàng ta đứng chơ vơ
Như tháng đợi năm chờ
Từ cành cây giọt sương lã chã
Ướt đẫm rồi ta vẫn trơ trơ
Lời đáp của công chúa:
Em ước gì? Em ước
Hỡi con người đã trot yêu thương,
Được biến thành giọt sương
Từ cành cây thấm anh ướt đẫm
Trong cái ngày anh đợi mong em.
Và chị cũng đọc hai bài Haiku mà chị đã dịch sau đó được ông Đào Anh Kha sửa thêm như sau:
Bài về Hoa Tuy lip:
Kìa xanh đỏ tím vàng
Như xa xưa Tuy lip xếp hàng
Khoe rỡ rang muôn sắc
Về một đám tang:
Hoa Hoàng Dương bay bay
Ghi những lời từ giã trên vai
Người đi rồi, vĩnh biệt
Tôi thấy dịch như vậy nghe vẫn hay, người Việt nam vẫn chấp nhận là thơ mà vẫn giữ được ý của tác giả lại giữ được cấu trúc 5-7-5.
Qua câu chuyện của chị bạn tôi chợt thấy có lẽ dịch Haiku tiếng Nhật ra tiếng Việt, hay sáng tác Haiku tiếng Việt mà dụng công cố gắng theo cấu trúc 5-7-5 được thì sẽ hay hơn, có khó một chút nhưng chắc chắn là thú vị hơn. Tôi nhớ là mỗi khi nói với các bạn Nhật rằng ở VN đang dấy lên phong trào sáng tác Haiku tiếng Việt thì các bạn ấy đều hỏi ngay: Nhưng có làm đúng là 5-7-5 âm không? Có quí ngữ không? Tôi cười trả lời: khó lắm, nên người ta chỉ sáng tác thành thơ 3 dòng, giới hạn tổng số từ dưới 17 âm thôi. Nghe vây các bạn Nhật chỉ cười trừ.
Dưới đây là một số bài Haiku khá nổi tiếng của Basho mà sách báo ở ta đã có giới thiệu, nhiều bạn yêu Haiku Việt Nam đã từng biết, tôi cố gắng thử dịch lại theo cấu trúc 5-7-5 và trung thành với ý và lời của tác giả để bạn đọc yêu Haiku cả nước tham khảo và cho ý kiến:
Mùa xuân này ta đi
Chim gì kêu thao thiết biệt li
Mát Cá rưng ngấn lệ
Ao xưa cô tịch thế
Ếch nhảy vào có kể chi đâu
Náo động nước ao sâu
Trên cành cây khô nỏ
Con quạ đen đậu mãi làm chi
Chiều thu đang tàn đi
Trên con đường ta đi
Không bóng người sánh vai cùng bước
Buồn thay chiều đã thu
Nhìn kỹ ra thì thấy
Hoa xuân đã nở biếc cả rồi
Trên bờ dậu nhà tôi
Nằm trong bẫy ngắm trời
Bạch tuộc mơ giấc mơ kỳ lạ
Trăng mùa hè cứ trôi
Tiếng chuông chùa vừa dứt
Hương hoa đâu đây vương bên ta
Đêm xuân đến rồi a?
Bốn bề u tịch quá
Thấm sâu vào vách đá lùm cây
Tiếng dế kêu đâu đây
Cầm nhúm tóc trong tay
Mới hay làn sương thu lạnh lẽo
Lệ nóng trào khôn nguôi
Thu này là mấy thu
Ta thấy mình sao quá già nua
Trong mây cánh chim mỏi
Trên đường đổ bệnh rồi
Giấc mơ trên đồng khô tít tắp
Còn ruổi rong không nguôi
Rất mong nhận được sự góp ý và chỉ giáo của các thành viên trong Câu Lạc bộ Haiku Việt nam.
Tháng 4- 2010
LÊ THỊ BÌNH
Hà Nội
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Xin tham gia với diễn đàn một chùm thơ ba Kâu (có tựa đề cho từng bài):
CHIẾC LÁ
- Chiếc lá rời cành
kéo cả trời xanh
cắm đầu xuống đất
XUÂN
- Cành đào tóe nở
chậu quất vàng rơi
xuân đi mất rồi
CHUÔNG CHÙA
- Ngọn gió tròng trành
mây đành sương khói
chuông chùa chẳng thanh
Ô HAY!
- Thày đồ chính hiệu
kéo về Văn Miếu
xin chữ ... “thày đồ”?
MẸ
- Bong bóng phập phồng
kiểm toán hạt mưa
nhớ về ngày xưa mẹ khóc
ÁNH MẮT
- Ai ném thia lia
cả trăm ánh mắt
gây rối ai kìa
BIỂN
- Trăm con suối trong
hành tội dòng sông
biển Đông thu lợi
Xuân 2010
HXH
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Trăng
Đỉnh núi
Phương trời
Lặng lẽ trăng bơi
Đường khuya vắng
Trăng lồng bóng
Lang thang
Tựa gốc đa
Chú cuội già
Nghĩ điều sắp nói
Trong cung quế
Nhìn trần thế
Sao chị chỉ cười
Rượu vơi
Trăng rơi
cạn
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Bão
Rong chơi trên biển cả
Gom gió xanh , mắt nhìn băng giá
Cười trắng xóa tan hoang
Mầm xanh vừa nhú lại
Gió giật mưa lôi theo dòng xoáy
Còn cành khô trơ trơ
Con chim non tìm đàn
Cây đổ rồi , thân nước ngập tràn
Khóm bèo trôi hạ cánh
Một giải đất khô gày
Nắng cháy sông , mưa sập đá lầy
Cong queo vai đòn gánh
Người phá rừng chặt cây
Người bão dông mưa lũ đọa đầy
Gửi chút tình tặng ai ?
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook
Nhàn đàm : Đôi điều về thơ Haiku
Xin tạm nói thật ngắn gọn về thơ haiku mà tôi được biết . Về hình thức , mỗi bài thơ ( hay khúc , phiến khúc ) gồm ba dòng với mười bẩy âm tiết cấu trúc các dòng theo trình tự 5-7-5 . Về từ ngữ phải có quý ngữ ( trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến các mùa ) , hạn chế dùng tính từ . Hồn thơ phải mang tính thiền ...
Hiện nay thơ Haiku do người Nhật làm ngay trên đất Nhật cũng đã chia thành nhiều trường phái . Quý ngữ có thể không còn . Tính thiền có thể giảm , tính triết lý được mở rộng thông qua những trăn trở đời thường . Và ít nhiều tính từ được sử dụng hợp lý trong một giới hạn . Điều này được thể hiện rõ nét qua nhiều bài thơ dịch và thơ Haiku Việt , Haiku mở rộng...của các tác giả Việt Nam . Điểm qua các bài thơ được giải của cuộc thi thơ Haiku lần thứ hai do lãnh sự quán Nhật Bản tại thành phố HCM và báo Thanh Niên phối hợp tổ chức để minh chứng .
Thơ tiếng Việt
Giải nhất : Nguyễn Thánh Ngã ( Lâm Đồng )
Đứa Trẻ
Xó chợ
Chiếc lon trống
Hạt mưa mồ côi
Giải nhì : Trần Xuân Thái (Đắc Lắc )
Đêm
Trăngkhuyếttreotrờiđêm
Sợi mây trắng choàng qua đỉnh núi
Dòng sữa chẩy êm đềm
Giải ba : Nguyễn đức Mẫn ( Hà Nội )
Tiếng vạc đêm đo trời
Mẹ gọi từ xa xăm nỗi nhớ
Gió hụt hơi thắt lòng
Thơ tiếng Nhật ( Dịch )
Giải nhất : Đào Thị Hồ Phương ( TPHCM )
Một cành mai
Vừa chớm nở
Gió xuân thổi
Giải nhì : Nguyễn Hoàn Vũ ( TPHCM )
Tà áo dài
Khẽ tung bay
Khi cơn mưa bất chợt đến
Giải ba : Ngô Hải Nam ( TPHCM )
Dưới cánh hoa sen
Một con nhện bám
Ngắm nhìn sương mai
Xin được bầy tỏ nỗi băn khoăn về hình thức của thơ Haiku để cùng chia sẻ . Ngôn ngữ Nhật Bản vốn đa âm . Khi dịch sang tiếng Việt , vì chỉ cần giữ ý , giữ hồn bài thơ mà các dịch giả đã không giữ đúng số âm tiết cùng với trình tự của nó nữa . Chẳng hạn , cùng đọc những bài thơ đã dịch sau :
Mùi hoa mai ơi
Con đường mùi mọc
Bỗng nhiên mặt trời
Basho
Chưa thành Phật Đà
Thông già một cội
Mơ gần mơ xa
Issa
Treo trăng lên cành thông
Rồi tôi lấy trăng xuống
Mà ngắm trăng tuyệt trần
Hokushi
Ngồi trên thuyền trôi
Và vầng trăng khuyết
Tựa vào lòng tôi
Taigi
ta không còn thấy hình thức 5 – 7 - 5 đâu nữa . Rồi mặc nhiên các tác giả Việt Nam cũng viết theo lối ba dòng dưới mười bẩy âm tiết như vậy. Bây giờ là phổ biến .
Thiết nghĩ . Mỗi thể thơ đều có những quy định chung về hình thức . Bỏ qua hình thức đặc trưng này bài thơ sẽ không còn được gọi theo thể đó nữa . Một bài thơ mà không gồm các câu sáu xen giữa các câu tám và gieo vần đúng luật không thể gọi là thơ lục bát . Bài thơ không đủ tám câu , mỗi câu bẩy âm tiết và đúng niêm , luật , vần , đối không được gọi là thơ luật Đường . Nội dung của mọi thể loại có lẽ giống nhau ở chỗ đều mang tâm tư , tình cảm , ước vọng... của người viết . Mang hơi thở , triết lý cuộc sống... của thời đại tác giả . Nhưng hình thức phải phân định rõ ràng thể loại thơ .
Viết bài này , tôi muốn các nhà lý luận , nhà thơ Haiku ( Haijin ) định hướng cho một thể loại thơ đang có chiều hương phát triển tốt ở nước ta . Thơ Haiku .
☆☆☆☆☆ Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên Facebook