Chủ đề: Tôi Tư Tưởng

Đả kích danh từ

Một trong những thứ nguy hiểm nhất đối với con người là những danh từ. Danh từ càng trừu tượng, tổng quát bao nhiêu càng độc hại bấy nhiêu cho cuộc sống, bởi vì nó là sản phẩm của sự bất lực trong việc nhìn nhận bản chất của vấn đề.

Thế giới tự thân chứa đựng những gì tổng quát trong những gì nhỏ nhắn, đơn giản nhất. Một con bọ nhỏ bé cũng phức tạp, đa diện như chính mặt trời bao la, vĩ đại. Một chiếc lá nhỏ xinh cũng trãi qua những giai đoạn sinh, lão, bệnh, tử như bất kỳ một vì tinh tú xa xôi nào mà con người đang chĩa ống kính thiên văn vào để ngày đêm quan sát. Thế giới nguyên tử nhỏ bé bên trong một viên bi cũng phức tạp như những thiên hà trong vũ trụ vĩnh hằng này. Đôi khi, giữa một cái chớp mắt chúng ta có thể cảm thấy như đã rất nhiều thời gian trôi qua. Lớn và nhỏ, nhanh và chậm, gần và xa, không mang nhiều ý nghĩa trong tự nhiên.

Con người, theo thời gian, đang hoạt động theo một cách hoàn toàn khác. Chúng ta đang miệt mài đi tìm lẽ sống, ý nghĩa của chân lý tuyệt đối trong những cái gì bao la, vĩ đại mà quên mất những gì nhỏ bé, giản dị bên cạnh mình. Và khi, vì giới hạn của năng lực nhận biết, chúng ta đụng phải bức tường trong việc nhận thức thế giới xung quanh, những danh từ trừu tượng đã ra đời. Chúng mang lại cho con người cảm giác được nắm bắt những gì mà bản thân chúng ta không thể nắm bắt được một cách thật sự. Tự do, bình đẳng, bác ái… những danh từ của các chính trị gia, hạnh phúc, danh dự, đạo đức, cố gắng, nổ lực… những danh từ của những nhà tư tưởng, tất cả đều không mang những ý nghĩa thực tế nào. Những danh từ này lôi bật con người ra khỏi những khó khăn, nhọc nhằn của cuộc sống thường nhật, cho chúng ta niềm tin, nhét vào tay chúng ta những ngọn đuốt sắp cạn dầu và đẩy chúng ta đi vào mê cung để tìm ý nghĩa cuộc sống. Có bao nhiêu người trong chúng ta thật sự đã hiểu được ý nghĩa của những danh từ to tát đó.

Con người là một thực thể của tự nhiên, nhưng giống sinh thể này đang bị nhốt kín trong những nhà cao tầng xây bằng những viên gạch của sự bất lực- những danh từ trừu tượng. Vì vậy, chúng ta đang tự giam cầm bản thân khỏi nguồn sống vĩ đại nhất. Ngày nào chúng ta còn giam cầm tư tưởng của mình trong những danh từ vô nghĩa thì ngày đó chúng ta chưa được trở về với một cuộc sống trinh nguyên, thuần khiết trong thế giới tổng hòa này. Hãy chú ý khi gặp một danh từ, hãy diễn đạt hoặc sử dụng những danh từ đơn giản và dễ hiểu hơn. Và cuối cùng, hãy tìm về với thiên nhiên, nơi chứa đựng muôn ngàn ví dụ cho cuộc sống của con người –một bộ phận của thiên nhiên vĩ đại. Có con chim nào hót vì hạnh phúc đâu, nó cứ hót- thế thôi!

Con người và sự phụ thuộc                               Sài Gòn 6/5/2012

Sự phụ thuộc là rào cản lớn nhất đối với một con người trong hành trình đi tìm sự minh triết trong cuộc sống. Tìm kiếm sự minh triết đồng nghĩa với việc ngày càng trở nên ít phụ thuộc hơn vào những thứ nằm ngoài bản thân mình.

Trong thời đại sự phát triển của khoa học dẫn tới phát triển của vật chất nhiều hơn tinh thần, con người có quá nhiều thứ để gắng kết bản thân vào đó nhằm an ủi cho cảm giác bất an, hụt hẩng của việc đánh mất bản ngã. Ngày càng nhiều chàng trai cô gái tìm tới những bộ quần áo đắt tiền, những chiếc điện thoại sang trọng để khỏa lấp cảm giác tự ti trong việc so sánh với bạn bè-những cá thể bên ngoài bản thân họ. Và rồi theo thời gian, như tất cả những ngoại vật khác, quần áo, điện thoại… không thể còn mang lại đủ sự an ủi nữa, họ tiếp tục đi vào vòng xoay của những đòi hỏi – đáp ứng- rồi lại đòi hỏi.

Vật chất ngoại thân không chỉ đóng vai trò quan trọng trong nhu cầu khẳng định bản thân, mà ngày nay con người đang dính chặt vào chúng như một nhu cầu gắng kết tình cảm, thông tin, trí tuệ. Bao nhiêu lần bạn cảm thấy bất an vì quên điện thoại ở nhà khi ra đường? Có khi nào bạn thật sự yên lặng ở một mình, không tivi, không internet, không radio, không cả sách, dẹp bỏ tất cả những tư tưởng, sự kiện từ bên ngoài đang hàng giờ tiêm nhiễm vào tâm trí bạn, để nghe tiếng nói sâu thẳm bên trong tâm hồn mình? Thứ dễ dàng giao động nhất trong thế giới này là tâm trí con người, không bao giờ đứng yên, luôn đòi hỏi thông tin, sự kiện từ thế giới bên ngoài. Thông qua ngoại vật, con người chúng ta đang miệt mài cung cấp thức ăn cho con vật tham ăn nhất thế giới này.

Nếu sự phụ thuộc vật chất-như một con thú đói-đang hàng ngày vắt cạn năng lực tư tưởng của con người, thì sự phụ thuộc tinh thần, nguy hiểm hơn, như một loại độc dược cho tâm hồn nhưng được lầm tưởng là thuốc tăng lực. Cùng với cuộc tìm kiếm không ngừng nghỉ cái cảm giác an toàn trong nội tâm, con người ngày càng nhận ra sự thiếu hụt của cái bản thể bên trong, những lo sợ, mặc cảm, tự ti đòi hỏi con người tìm kiếm sự khỏa lấp trong các mối quan hệ với cá nhân, đoàn thể, tổ chức, ý thức hệ, hệ tư tưởng, khuôn mẫu đạo đức… Vô hình chung, chúng ta gắn giá trị bản thân, sự thỏa mãn nội tâm vào những đánh giá của bạn bè, người yêu, gia đình, đồng nghiệp. Như một kết quả tất yếu, tâm hồn chúng ta giao động không ngừng theo những nhận xét từ những tâm hồn không nguyên vẹn như của chúng ta. Gán buộc tư tưởng của mình vào tư tưởng của một số người, một tổ chức, một đảng phái là ngăn cách bản thân khỏi khả năng nhìn nhận cuộc sống theo cách tổng quan, đa diện. Con người không thể tìm thấy sự hiểu biết cuộc sống thật sự khi nào còn nhìn nhận cuộc sống qua một góc nhìn đơn lẻ.

Tìm kiếm sự bình an trong tâm hồn không thể dựa vào vật chất ngoại thân, càng không thể dựa vào nhận xét, đánh giá, tiêu chuẩn của xã hội. Chúng ta sẽ tìm thấy sự bình an thật sự bằng cách lắng nghe tiếng nói của nội tâm. Con đường của minh triết là con đường của sự tự ý thức được bản thân.