Vladimir Nabokov Владимир Набоков

Vladimir Vladimirovich Nabokov (Владимир Владимирович Набоков, 1899-1977) sinh ở Sankt-Peterburg trong một gia đình quý tộc giàu có và lâu đời. Ông nội từng là Bộ trưởng Tư pháp trong chính phủ Nga hoàng Aleksandr II và Aleksandr III. Bố là một nhà chính trị nổi tiếng, sau cách mạng tháng Hai làm bộ trưởng Tư pháp trong chính phủ lâm thời Nga. Mẹ cũng là con gái của một nhà có dòng dõi quí tộc. Mặc dù vậy, Vladimir Nabokov là người hờ hững với chính trị. Tuổi nhỏ Nabokov thích sưu tập tem và nghiên cứu cuộc sống các loài bướm. Năm 1911-1916, học ở trường trung học Tenishevsky, nơi trước đấy Osip Mandelstam từng học. Năm 1916, in tập thơ đầu tiên Стихи (Thơ). Sau Cách mạng tháng Mười, Nabokov chuyển xuống vùng Crimea, nơi bố làm Bộ trưởng Tư pháp của cộng hoà Crimea. Sau khi Hồng quân chiếm Crimea, cả gia đình đi ra nước ngoài (4-1919). Những năm 1919-1922, Nabokov học văn học Nga và văn học Pháp ở Đại học Cambridge; sau khi tốt nghiệp ông trở về Berlin cùng với gia đình. Năm 1927, ông cưới vợ và viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên Машенька. Thời gian 1927-1937, ông viết 8 tiểu thuyết bằng tiếng Nga.

Cuối thập niên 1930 Đức quốc xã nắm chính quyền ở Đức, gia đình Nabokov chuyển sang Paris; khi Thế chiến thứ hai xảy ra, cả gia đình sang Mỹ. Vì không còn cộng đồng người Nga ở châu Âu nên không còn bạn đọc bằng tiếng Nga, kể từ đây Nabokov chuyển sang sáng tác bằng tiếng Anh.

Cuốn tiểu thuyết bằng tiếng Anh đầu tiên The real life of Sebastian Knight (Cuộc đời thực của Sebastian Knight, 1941), tiếp đến là nhiếu tiểu thuyết bằng tiếng Anh nổi tiếng nhất là Lolita, in ở Pháp năm 1955, ở Mỹ năm 1958, ở Anh năm 1959. Năm 1960 Nabokov trở về sống ở Montreux, Thuỵ Sĩ và tiếp tục viết một số tiểu thuyết, đáng kể nhất có Pаle fire (Lửa nhạt, 1962), Ada, or Ardor (Ada hay Ardor, 1969). Ngoài sáng tác, Nabokov còn là một dịch giả thiên tài, ông là tác giả của các bản dịch Слово о полку Игореве (Bài ca về binh đoàn Igor), Евгений Онегин (Evgeny Onegin), thơ trữ tình của Pushkin, Lermontov, Tyutchev sang tiếng Anh; Alice’s Adventures in Wonderland từ tiếng Anh sang tiếng Nga cũng như nhiều tiểu thuyết của mình. Vladimir Nabokov nói về mình: “Tôi là nhà văn Mỹ, sinh ở nước Nga, học văn học Pháp ở Anh trước khi chuyển về Đức ở 15 năm… Đầu tôi nói chuyện bằng tiếng Anh, tim tôi – bằng tiếng Nga, tai tôi – bằng tiếng Pháp”.

Vladimir Nabokov mất tại Montreux, Thuỵ Sĩ để lại cuốn tiểu thuyết The original of Laura (Laura thực) đang viết dở.

Tác phẩm:
- Nhà của Vladimir Nabokov ở Sankt-Peterburg
- Văn xuôi viết bằng tiếng Nga
- Машенька (Mashen’ka, 1926)
- Король, дама, валет (Vua, hậu và con nhép, 1928)
- Защита Лужина (Bảo vệ Luzhina, 1930)
- Соглядатай (Sogliadatai, 1930)
- Подвиг (Chiến công, 1932)
- Камера Обскура (Buồng Obscura, 1932)
- Отчаяние (Tuyệt vọng, 1936)
- Дар (Quà tặng, 1938)

Văn xuôi viết bằng tiếng Anh:
- The real life of Sebastian Knight (Cuộc đời thực của Sebastian Knight, 1941)
- Bend Sinister (1947)
- Lolita (1955, tác giả tự dịch sang tiếng Nga, 1965)
- Pnin (1957)
- Pale fire (Lửa nhạt, 1962)
- Ada, or Ardor (Ada hay Ardor, 1969)
- Transparent things (Những vật trong suốt, 1972)
- Look at the Harlequins! (Hãy nhìn Harlequins!, 1974)

Thơ:
- Стихи (Thơ, 1916)
- Альманах: Два пути (Hai con đường, 1918)
- Берлин: Грани (1923)
- Возвращение Чорба: Рассказы и стихи (Chorba trở về: truyện và thơ, 1930)
- Стихотворения 1929-1951 (Thơ 1929-1951, 1952)
- Poems and Problems (Thơ và các vấn đề, 1971)
- Стихи (1979)

Dịch thuật:
- Alice’s Adventures in Wonderland (Alice ở xứ sở diệu kỳ, từ Anh sang Nga, 1923)
- Three Russian poets: Selections from Pushkin, Lermontov, and Tyutchev (Ba nhà thơ Nga: Pushkin, Lermontov, Tyutchev, từ Nga sang Anh, 1947)
- A hero of our time, by Mikhail Lermontov (Anh hùng của thời đại chúng ta, truyện của M. Lermontov, từ Nga sang Anh, 1958)
- The song of Igor’s Campaign (Bài ca về binh đoàn Igor, từ Nga sang Anh, 1960)
- Eugene Onegin (Evgeny Onegin, của Aleksandr Pushkin, từ Nga sang Anh, 1964)

Vladimir Vladimirovich Nabokov (Владимир Владимирович Набоков, 1899-1977) sinh ở Sankt-Peterburg trong một gia đình quý tộc giàu có và lâu đời. Ông nội từng là Bộ trưởng Tư pháp trong chính phủ Nga hoàng Aleksandr II và Aleksandr III. Bố là một nhà chính trị nổi tiếng, sau cách mạng tháng Hai làm bộ trưởng Tư pháp trong chính phủ lâm thời Nga. Mẹ cũng là con gái của một nhà có dòng dõi quí tộc. Mặc dù vậy, Vladimir Nabokov là người hờ hững với chính trị. Tuổi nhỏ Nabokov thích sưu tập tem và nghiên cứu cuộc sống các loài bướm. Năm 1911-1916, học ở trường trung học Tenishevsky, nơi trước đấy Osip Mandelstam từng học. Năm 1916, in tập thơ đầu tiên Стихи (Thơ). Sau Cách mạng tháng Mười, Nabokov chuyển xuống vùng Crimea, nơi bố làm Bộ trưởng Tư pháp của cộng hoà Crimea. Sau khi Hồng quân…