Matariki hoa

Matariki hoa khai, celebrations
Hoa thất tinh hoà thuận sắc màu
Hoá hình tinh hệ hội tương nhau
Mắt tâm nhật trụ đồng nương náu
Khai điểm sáng mai hoa khởi đầu.

Matariki ai ca, lamentations
Châu địa mẫu thân bích ngọc báu
Ưu tâm tuế nguyệt nước nông sâu
Lục hài thuyền tử sông ngân tấu
Khúc nhạc tâm thông hoa bán cầu.

27.06.2020
From ancient Māori cosmology, Matariki constellation includes the Mother and her offspring stars gathering around her. Matariki symbolizes the Eyes of the wind & weather God. He was triggered by the separation of his parents: Father Sky  & Mother Earth. Under his wrath, he plucked out his eyes, crushed them in his hand and threw them into the sky in a display of Matariki constellation as a symbol of love, deep-seated sorrow and affection from the son to the parents. His eyes stuck to the chest of the Father Sky and remain there to this day. Without eyes, he is a blind god but can use winds to feel his way around the world. It was believed that Matariki rising marks the Māori lunar calendar time when it transforms into Māori New Year. Matariki is said to be the prow of the great canoe in the sky and many believe this is where the dead spend eternity. Once Matariki is set on the sky, people would gather and celebrate the Matariki rising with spiritual compassion songs and lamentations to their beloved dead. That’s an example of how Matariki was used to express emotion. People also observe the brightness and dimness of each star in the Matariki constellation to predict the weather signals and navigate their activities of planting, growing, harvesting, hunting, fishing and sailing. In other cosmology cultures, Matariki constellation is referred to as Virgins of Spring or Seven Sisters (Romans, Australia), Krittika or seven daughters of Brahmā & Savitri (Hindu), Blossom Star (China),  Flower Star (Japan) or the Sailing star & a flock of doves (Greek).
Source: From the book Matariki-The Star of The Year by Dr Rangi Matamua, first published in 2017.

Matariki là chòm sao gồm bà mẹ và các con tụ tập xung quanh. Theo thần thoại & thiên văn Māori thì chòm sao được tạo nên từ con mắt của thần Gió-Khí Hậu. Giận dữ & thất vọng vì sự chia cắt của cha trời & mẹ đất của mình, thần Gió móc mắt ném tung lên trời nơi cha mình ngự trị tạo thành chòm Matariki như một biểu hiện của tình yêu & sự cảm thông sâu sắc của người con với cha mẹ. Không còn mắt, thần gió trở nên mù loà nhưng lại biết vận dụng cảm xúc của mình để di chuyển.
Chòm Matariki tạo thành hình cái mũi của chiếc thuyền lớn trên bầu trời được cho là nơi các linh hồn chuyển thế đến sự bất tử. Khi chòm Matariki mọc trên bầu trời thì người Māori bản địa tụ tập đón mừng với những bài hát ai ca để tưởng nhớ tổ tiên và người thân đã ra đi. Người ta còn dựa vào độ sáng hay mờ của các sao trong chòm Marariki để dự đoán thời tiết & điều tiết các hoạt động hướng đạo trồng trọt, thu hoạch, săn bắn, đánh bắt cá, giong buồm.
So sánh với thiên văn của các nước khác, chòm Matariki tương ứng với chòm Bảy trinh nữ mùa xuân của La Mã, Úc, Bảy cô con gái của thần Brahmā & Savitri của Hindu, chòm Đào Hoa của Trung Quốc-Nhật, chòm Đàn Bồ Câu của Hy Lạp.
(Đi cùng với chòm Matariki còn có: chòm Đại Hùng, nhóm sao sáng ở vị trí thắt lưng của chòm Đại Hùng còn gọi là chiếc chậu-ấm-bình, người dẫn đường Nam Phương Thập Tự tinh trên bầu trời đêm của Nam bán cầu.)

Matariki celebrations happen about the time of winter in southern hemisphere and of summer in northern hemisphere to work towards harmony of the moody opposite pairs (new way of the cross & love: recognize, accept & exchange the different spiritual fruits to become a whole). Matariki myths raise cultural and emotional-spiritual lessons: Man is often triggered & dominated by his blind feelings such as angry wrath, passionate love, jealousy desire or sorrow resentment and impulsively react under such unpredictable emotions. Once man can navigate his deep-rooted emotions, he can lever his unopened gift, becomes aware of the underneath purposes of such emotions as ways for becoming holistic wholeness and develop heartfelt interaction with others. In ancient western philosophy, the six deep-rooted emotions (anger, fear, jealousy, desire, pleasure & pain) are also considered as six tyrants for man to navigate and make those “unopened gift” fruitful as guiding ways to freedom, wisdom, happiness and peace. Navigating emotions plays crucial role in educationally nurturing and growing children into holistic wellbeing and helping them in ways to social harmony and effective interaction with others in community.