Chương I

Đây!
            Việt Bắc!
Sông Lô
            nước xanh
                         tròng trành mảnh nguyệt!
Bình Ca
            sương xuống
                         lạc
                                con đò!
Đáy dạ thời gian
            còn đọng
                         những tên
Như
            Nà Phạc
                         Phủ Thông
                                      Đèo Thùng
                                                   Khau Vác.

Tôi nhớ
            đồn Róm khi xưa,
nơi ta
            ngã xuống.
Trời sao ấp ủ!…
Nhớ
            khe suối cạn
nơi
            bạn ta nằm.
Chắc hẳn -
            khu A.T.K
                         beo gầm
                                      cỏ rậm.
Bản xưa
            chim chóc
                         phục hồi chưa?

Người khách đến! -
                         Thuyền lên
                                      bến lạ
Mải vui
            sương núi
                         trăng ghềnh.
Tìm đâu
            dấu vết ngày xưa?
Đâu
            bom đạn tội tình
                         thuở ấy?
Rừng chẳng nói
                         lá rơi
                                      vàng võ!
Thác bạc phơ đầu
                         mài gọt
                                      đá xanh!
Nhưng hãy tin -
            nhiều đêm
                         bên bếp lửa,
lũ trẻ đầu xanh
                  nghe
                         chuyện người xưa,
Cũng
       mê mải
            như ta
                    nghe cổ tích!…

Ở đây -
            Ta đã long đong
                         chín mùa xuân cạm lửa,
đạn
      như ruồi
            bâu kín
                   gót chân đi!
Ở đây -
            Lên Bắc
                    lại
                         về Đông
Vò võ
            chân trời
                         khẩu súng.
Mỗi đêm
            từ biệt
                         một quê hương!

Ở đây -
            Ta dấy nghiệp
                         nhọc nhằn.
Hai tay trắng
            mưu cơ
                         tần tảo
mới làm nên
            đất nước bây giờ.
Chính
     cái nôi Việt Bắc
                    bế bồng ta
Qua
       tất cả
            tháng năm đầy lửa,
nuôi ta
       nuôi cách mạng
                         lớn khôn
Ta bàu bạn
            củ khoai môn
                         nương sắn.
Bạn
       con chim mất ngủ
                         rừng già.
Bạn
        sông Đà
            sông Mã
                   chở đầy sao.
Bạn hang núi
                  lá vàng rơi
                         khắc khoải.

Ở đây -
            Muối mặn ta kiêng
                         thương xót
                                 đời con khát nước.
Tương lai
            ta thắt bụng
                         vì mày!
Ta đã nhìn
            như
                    người lính nhịn.
Nhìn mùa xuân
            lại đến
                         nhịn mùa đông.
Nhịn điếu thuốc
            nhịn từng vuông vải.
Nhịn no
            nhịn ấm
                         nhịn tình yêu!

Ở đây -
            Mây sớm
                         quẩn
                                      sương chiều.
Đầu bản
            hùm kêu
                         khản giọng
Đạn bom
            chầu chực
                         bốn bên nhà.
Ta sống
            giữa
                   bản hùng ca nguy hiểm.

Ở đây -
            Manh áo vải
                         chung nhau.
Giấc ngủ
            cũng chung
                         chiếu đất.
Hành quân
            chung
                         khói bụi đường trường...
Con muỗi độc
            chung nhau
                         cơn sốt.
Chiến trường
            chung
                         dầu dãi đạn bom.
Tới khi ngã
            lại chung nhau
                         đất mẹ.
Hãy chia sẻ cho nhau
                         gió bấc!
Chia
      mưa phùn
            nước lũ
                     cơm thiu.
Để đến lúc
            mắc trùng vây địch.
lại chia nhau
            những thỏi đạn
                         cuối cùng.

Ở đây -
            Ta mắc nợ
                         núi rừng,
một món nợ
                khó bề trang trải.
Việt Bắc
            cho ta vay -
                         địa thế!
Vay từ
            bó củi
                         nắm tên.
Vay cả
            những hang sâu
                         núi hiểm.
Cả
     trám bùi
            măng đắng
                       đã nuôi ta.

Ta mắc nợ
            những rừng sim bát ngát
Nợ
            bản mường heo hút
                         chiều sương.
Nợ củ khoai môn
                   nợ
                         chim muông
                                      nương rẫy.
Nợ
   tre vầu
            bưng bít
                         rừng sâu.
Nợ con suối
            dù trong
                         dù đục.
Nợ
      những người
            đã ngã
                         không tên!

Ơi
      thế kỉ muôn thương ngàn nhớ!
Nợ này
            đâu dễ trả
                         mà quên!
Đi!
     Tất cả!
            Dù quen tay vỗ nợ
cũng chớ bao giờ
                         vỗ nợ
                                      nhân dân!