Long nhãn quả 龍眼果 • Quả long nhãn

[1]

Theo Kinh thi, Tử Đô là một anh chàng đẹp trai. Sau dùng “Tử Đô” để chỉ những người đẹp trai nói chung.

[2]

Lệ chi là cây vải. Theo Nông chính toàn thư thì cây long nhãn giống như cây vải nhưng cành lá nhỏ hơn, vỏ ngoài có sắc xanh vàng, hình quả như viên đạn tròn. Thịt trắng mà có nước ngọt như mật. Mùa vải qua thì nhãn mới chín, cho nên gọi là “lệ chi nô”. Như vậy gọi nhãn là “lệ chi nô” thì chỉ hàm nghĩa là loại quả chín muộn sau vải. Nhưng từ “nô” nguyên nghĩa là đầy tớ, là người hầu hạ, thường theo sau ông chủ, xã hội cũ cho là loại người hèn kém, đáng khinh. Cho nên gọi là “lệ chi nô” thì cũng gợi một ý khinh thị nào đó đối với quả nhãn. Vì thế ở đây nhà thơ mới có tứ thơ: “chớ nên vì nhãn chín muộn (so với vải) mà gọi nó là lệ chi nô”. Bài thơ này tác giả làm là để ký thác tâm sự, vì đường công danh của ông có phần muộn mằn so với lứa tuổi và bạn bè.