Thứ vận Khổng Nghị Phủ “Cửu hạn dĩ nhi thậm vũ” kỳ 2 次韻孔毅甫久旱已而甚雨其二 • Hoạ vần “Hạn lâu rồi lại mưa to” của Khổng Nghị Phủ kỳ 2

次韻孔毅甫久旱已而甚雨其二
Thứ vận Khổng Nghị Phủ “Cửu hạn dĩ nhi thậm vũ” kỳ 2
Hoạ vần “Hạn lâu rồi lại mưa to” của Khổng Nghị Phủ kỳ 2

去年東坡拾瓦礫，
Khứ niên đông pha thập ngoã lịch,
Năm ngoái, dọn gạch ngói tại đông pha,

自種黃桑三百尺。
Tự chủng hoàng tang tam bách xích.
Tự trồng dâu trong ba trăm thước đất.

今年刈草蓋雪堂，
Kim niên ngải thảo cái tuyết đường,
Năm này cắt cỏ lợp nhà tuyết,

日炙風吹面如墨。
Nhật chích phong xuy diện như mặc.
Nắng rám, gió thổi, mặt đen như mực.

平生懶惰今始悔，
Bình sinh lại đoạ kim thuỷ hối,
Bình sinh biếng nhác, nay mới hối,

老大勸農天所直。
Lão đại khuyến nông thiên sở trực.
Già nua mà chăm chỉ làm ruộng, nên trời thương.

沛然例賜三尺雨，
Phái nhiên lệ tứ tam xích vũ,
Chiếu lệ đổ mưa rầm rầm, cao ba thước,

造物無心怳難測。
Tạo vật vô tâm hoảng nan trắc.
Tạo hoá vô tâm, mù mờ khó lường nổi.

四方上下同一雲，
Tứ phương thượng hạ đồng nhất vân,
Mây cả một vùng, khắp bốn phía, từ trên đến dưới,

甘霪不為龍所隔。
Cam dâm bất vi long sở cách.
Đổ mưa dầm không ngớt, không cho rồng nghỉ ngơi.

蓬蒿下濕迎曉耒，
Bồng hao hạ thấp nghinh hiểu lỗi,
Sớm mai, lau sậy dưới đất trùng đã đón lưỡi cày,

燈火新涼催夜織。
Đăng hoả tân lương thôi dạ chức.
Đèn lửa sáng tươi trở lại, thúc giục người ta dệt vải ban đêm.

老夫作罷得甘寢，
Lão phu tác bãi đắc cam tẩm,
Lão phu làm ruộng xong được một giấc ngon,

臥聽牆東人響屐。
Ngoạ thính tường đông nhân hưởng kịch.
Nằm nghe bên tường đông có người khua tiếng guốc.

奔流未已坑谷平，
Bôn lưu vị dĩ khanh cốc bình,
Nước chảy chưa bao lâu, hầm hố đầy cả,

折葦枯荷恣漂溺。
Chiết vi khô hà tứ phiêu nịch.
Lau gãy, sen héo, mặc tình chìm nổi.

腐儒麤糲支百年，
Hủ nho thô lệ chi bách niên,
Hủ nho giã gạo thô tưởng chừng một trăm năm chưa chắc xong,

力耕不受眾目憐。
Lực canh bất thọ chúng mục liên.
Ra sức cày, mà cày không nổi, con mắt mọi người trông thấy mà thương.

破陂漏水不耐旱，
Phá pha lậu thuỷ bất nại hạn,
Bờ ruộng vỡ, nước chảy tràn vào, bất kể trời hạn,

人力未至求天全。
Nhân lực vị chí cầu thiên toàn.
Sức người chưa ra hết sực, lại phải cầu trời làm trọn cho, mới mong!

會當作塘徑千步，
Hội đương tác đường kính thiên bộ,
Lại phải đào ao, dài một nghìn bộ,

橫斷西北遮山泉。
Hoành đoạn tây bắc già sơn tuyền.
Nằm ngang cắt đôi tây bắc, cản suối trên đổ xuống.

四鄰相率助舉杵，
Tứ lân tương suất trợ cử xử,
Hàng xóm kéo nhau đến giúp tay, nhắc hộ cái chày!

人人知我囊無錢。
Nhân nhân tri ngã nang vô tiền.
Ai ai cũng biết túi tôi không mống tiền.

明年共看決渠雨，
Minh niên cộng khan quyết cừ vũ,
Sang năm rồi coi, mưa sẽ làm vỡ con kênh đó!

飢飽在我寧關天。
Cơ bão tại ngã ninh quan thiên.
Đói no tại ta, mắc chi đến trời?

誰能伴我田間飲，
Thuỳ năng bạn ngã điền gian ẩm,
Ai có thể ngồi uống rượu với ta giữa ruộng?

醉倒惟有支頭磚。
Tuý đảo duy hữu chi đầu chuyên.
Đó là viên sỏi đầu ngã ba, nó đã say nghiêng ngửa.