蒼梧上水偶成

順流月內駕舟程,
卻向今朝水上行。
江入林巒無客舸,
岸稀村落柢塘兵。
九疑遙睇群峰嶺,
八景空詢古地名。
篙纜最燐舟子苦,
呼號盡日不成聲。

 

Thương Ngô thượng thuỷ ngẫu thành

Thuận lưu nguyệt nội giá chu trình,
Khước hướng kim triêu thuỷ thượng hành.
Giang nhập lâm loan vô khách khả,
Ngạn hy thôn lạc để đường binh.
Cửu Nghi dao đệ quần phong lĩnh,
Bát cảnh không tuân cổ địa danh.
Cao lãm tối lân chu tử khổ,
Hô hào tận nhật bất thành thanh.

 

Dịch nghĩa

Suốt tháng qua, thuyền xuôi thuận dòng,
Nhưng sáng nay phải đi về hướng thượng nguồn.
Sông chảy vào vùng rừng núi, không một con thuyền khách nào,
Trên bờ thôn xóm thưa thớt, chỉ có binh lính trên con đê vững chắc.
Nhìn xa xa núi Cửu Nghi, ngọn ngọn quần tụ,
Hỏi thăm hoài tám cảnh đẹp nổi tiếng từ xưa.
Chỉ thương người phu thuyền chống sào, kéo dây vất vả,
Suốt ngày hò hét mất cả tiếng.


Nguyên dẫn: “Nguyệt tiền sơ cửu tự Minh Ninh phiếm chu thuận lưu nhi hạ. Bản nguyệt thị nhật để Ngô Châu đình bạc, các thuyền hộ ổn lý phàm tường vi thượng thuỷ cụ. Thập nhất nhật khai thuyền tòng chi giang chiết lưu nhi thượng. Lưỡng ngạn thổ trướng trùng điệp, dân cư quýnh tịch, giang lưu dụ giác trách hiệp, cơ tích thác lạc, thuỷ thế thoan cấp, vô hữu thương thuyền vãng lai. Chu nhân lãm xanh trì, tẫn nhật hô hào, dụng lực tối vi gian nan.” 月前初九明寧泛舟順流而下。本月是日抵梧州停泊,各船户整理帆檣為上水具。十一日開船從支江浙流而上。兩岸土障重疊,民居敻寂,江流愈覺窄狭,磯磧錯落,水勢湍急,無有商船往來。舟人纜撑持,儘日呼號,用力最為艱難。 (Ngày 9 tháng trước, thuyền từ Minh Ninh thuận dòng xuôi xuống. Cùng ngày tháng này đến Ngô Châu thì dừng thuyền, các nhà thuyền sửa sang buồm lái đầy đủ để thuyền đi. Ngày 11 thì khởi hành theo sông Chi Giang, Chiết Giang mà đi lên; hai bên bờ đất đai mấp mô, dân cư thưa thớt, dòng chảy ngày càng thu hẹp; ghềnh đá lô nhô, thế nước chảy xiết, không có thuyền buôn nào qua lại. Phu thuyền chèo chống suốt ngày hò hét, dùng sức rất vất vả.)

Thương Ngô: Trong lời chú của bài Canh quá Thương Ngô phỏng Cửu Nghi sơn nguyên vận, Phan Huy Vịnh viết: “Từ đời Hán đã coi Thương Ngô là một phủ danh tiếng của Ngô Châu, sách chí ghi rằng Thương Ngô ở trong vùng Ngũ Lĩnh, tiếp liền với cảnh Cửu Nghi”.

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]