Kinh Sơn Nam Thượng lộ, cụ tuân thu sơ thuỷ tai ngẫu thành 經山南上路具詢秋初水灾偶成 • Thơ làm khi về qua trấn Sơn Nam Thượng, hỏi rõ được tình hình trận lụt đầu mùa thu

經山南上路具詢秋初水灾偶成
Kinh Sơn Nam Thượng lộ, cụ tuân thu sơ thuỷ tai ngẫu thành
Thơ làm khi về qua trấn Sơn Nam Thượng, hỏi rõ được tình hình trận lụt đầu mùa thu

京中有人從北來，
Kinh trung hữu nhân tòng bắc lai,
Trong kinh có người từ bắc vào,

傳說民間水降灾。
Truyền thuyết dân gian thuỷ giáng tai.
Kể chuyện dân gian bị lụt lớn.

二十餘縣望如海，
Nhị thập dư huyện vọng như hải,
Hơn hai mươi huyện trông như biển,

滔滔白浪無津涯。
Thao thao bạch lãng vô tân nhai.
Mênh mông sóng bạc không bến bờ.

初聞其語半疑信，
Sơ văn kỳ ngữ bán nghi tín,
Thoạt nghe, bụng nửa tin nửa ngờ,

堯世懷襄如是哉。
Nghiêu thế hoài tương như thị tai.
Đời Nghiêu, hồng thuỷ chắc cũng thế.

歸轡一經青厥渡，
Quy bí nhất kinh Thanh Quyết độ,
Ngựa vừa về qua đò Thanh Quyết,

淤水穿堤猶在睹。
Ứ thuỷ xuyên đê do tại đổ.
Nước tràn đê thủng nhìn vẫn rõ.

簾屋依依帶水痕，
Liêm ốc y y đái thuỷ ngân,
Lưng mành rành rành ngấn nước in,

樹枝歷歷染沙土。
Thụ chi lịch lịch nhiễm sa thổ.
Cành cây mồn một đất cát ố.

田原泥濘無秋禾，
Điền nguyên nê nính vô thu hoà,
Ruộng đồng lầy lội, không lúa thu,

民棄耜鋤尚網罟。
Dân khí cử sừ, thượng võng cổ.
Dân bỏ cày cuốc, chuộng chài, đó.

邑叟啼呼水患奇，
Ấp tẩu đề hô thuỷ hoạn kỳ,
Cụ già trong làng kêu lụt kỳ,

潰溢漂沉多喫苦。
Hội, dật, phiêu, trầm đa khiết khổ.
Vỡ, tràn, nổi, chìm, nhiều nỗi khổ.

江河秋潦自年年，
Giang hà thu lạo tự niên niên,
Hàng năm sông thu nước lũ dâng,

流駛奔湍歸海陾。
Lưu sử bôn thoan quy hải nhiên.
Nhưng đều băng băng ra biển cả.

未聞積漲五十日，
Vị văn tích trướng ngũ thập nhật,
Chưa nghe lụt tới năm mươi ngày,

盡將鴻宅委魚淵。
Tận tương hồng trạch uỷ ngư uyên.
Biến cả tổ chim thành vực cá.

陰沴非常堪怵惕，
Âm lệ phi thường kham truật dịch,
Khí nặng khác thường thật đáng ghê,

嗟嗟民命制乎天。
Ta ta dân mệnh chế hồ thiên.
Than ôi, mệnh dân do trời định.

橫流不特上源水，
Hoành lưu bất đặc thượng nguyên thuỷ,
Nước to nào phải chỉ thượng nguồn,

海際汛鹹尤訝異。
Hải tế tấn hàm vưu nhạ dị.
Biển dâng nước mặn càng kỳ lạ.

君不見:
Quân bất kiến:
Anh chẳng thấy:

驩順東風引暴潮來，
Hoan Thuận đông phong dẫn bạo trào lai,
Miền châu Hoan châu Thuận gió đông dâng nước triều lên,

尾閭滾來渰田里。
Vĩ Lư cổn lai yểm điền lý.
Nước từ rốn biển tràn vào ngập đồng ruộng.

奇華千家逐波間，
Kỳ Hoa thiên gia trục ba gian,
Kỳ Hoa ngàn nhà cuốn theo sóng,

日麗百艘填浪裏。
Nhật Lệ bách sưu điền lãng lý.
Nhật Lệ trăm thuyền bị sóng ghìm.

天哉流行抑或然，
Thiên tai lưu hành ức hoặc nhiên,
Thiên tai lưu hành, âu ngẫu nhiên!

西南數路休怨誹。
Tây nam sổ lộ hưu oán phỉ.
Mấy lộ tây nam đừng oán thán.