Thơ » Việt Nam » Khuyết danh Việt Nam » Thơ dân gian » Ca dao » Ca dao than trách thân phận » Thân em như hạt mưa rào
Thân em như hạt mưa ràoNgười phụ nữ trong xã hội xưa không hề có quyền bình đẳng, họ chỉ là phái thứ yếu trong xã hội, họ phải chịu nhiều bất công, đắng cay. Thân phận của người phụ nữ được ví như những hạt mưa rào, có hạt thì rơi xuống giếng tức là rơi vào một bể khổ trầm luân hun hút, không ai biết đấy là đâu, rồi cũng nhanh chóng tan ra hoà chung với nguồn nước sâu dưới giếng. Thế nhưng cũng có hạt mưa lại rơi vào vườn hoa, tô điểm làm đẹp thêm cho từng bông hoa. Nước gặp hoa là một sự kết hợp tinh tuý làm cảnh vật sắc hoa thêm tươi tắn, long lanh sắc màu. Hạt mưa chìm xuống lòng giếng sâu hun hút thì bặt tăm không ai biết, hạt mưa mắc vào cánh hoa thì lại tô điểm cho cả khu vườn. Cũng tương tự như vậy, hạt mưa sa khi sa vào đài các có nghĩa người con gái đã may mắn được sinh ra trong gia đình quyền quý trâm anh thế phiệt hoặc được gả vào trong nhà danh gia vọng tộc ăn sung mặc sướng, đài các, cao quý như một nàng công chúa. Cũng có người con gái lại sinh ra trong gia cảnh bần hàn, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc phải ngày ngày ra đồng làm việc bán mặt cho đất bán lưng cho trời, tối ngày lo miếng cơm manh áo. Cùng là người phụ nữ nhưng số phận của họ vô cùng bấp bênh lệ thuộc. Họ dường như không thể, không có quyền tự quyết định cuộc đời mình mà phải dựa vào may rủi và sự sắp đặt của người khác. Đó cũng chính là nỗi bất hạnh chung của người phụ nữ trong xã hội xưa. Bài ca dao cũng giống với câu:
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa
Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các hạt ra ruộng cày
Thân em như tấm lụa đàoNgười con gái chỉ như là đồ vật là một món hàng để người ta lựa chọn mà thôi.
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai
Thân em vừa trắng lại vừa trònTrong lịch sử cũng có không ít người đã từng lên tiếng bênh vực và cảm thông cho số phận người phụ nữ. Đó là đại thi hào Nguyễn Du bày tỏ sự thương xót cho thân phận người con gái thông qua nàng Kiều, đó là ông Tú Xương thương vợ vất vả gánh vác cả gia đình,… Cũng có những người con gái may mắn sinh ra trong quyền quý, cao sang nhưng đó chỉ là con số ít. Người phụ nữ nhìn chung vẫn không có quyền tự lựa chọn cuộc sống cho mình.
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.