Thơ » Việt Nam » Nguyễn » Nguyễn Du » Thanh Hiên thi tập » Mười năm gió bụi (1786-1795)
滯客淹留南海中，
寂寥良夜與誰同。
歸鴻悲動天河水，
戍鼓寒侵夏夜風。
人到窮途無好夢，
天回苦海促浮蹤。
風塵隊裡留皮骨，
客枕蕭蕭兩鬢蓬。
Trệ khách yêm lưu Nam Hải trung,
Tịch liêu lương dạ dữ thuỳ đồng?
Quy hồng bi động thiên hà thuỷ,
Thú cổ hàn xâm hạ dạ phong.
Nhân đáo cùng đồ vô hảo mộng,
Thiên hồi khổ hải xúc phù tung.
Phong trần đội lý lưu bì cốt,
Khách chẩm tiêu tiêu lưỡng mấn bồng.
Người khách bê trệ nằm bẹp mãi ở vùng biển nam.
Đêm đẹp vắng lặng, biết trò chuyện cùng ai?
Con chim hồng bay về, tiếng kêu bi thương vang động nước sông Ngân.
Tiếng trống cầm canh lạnh cả gió đêm hè.
Con người ta đến bước đường cùng không thể có mộng đẹp.
Trời d0ưa bể khổ lại giục gót phiêu lưu.
Trong đám người phong trần, mình để lại bộ xương bọc da,
Nằm nơi đất khách, hai mái tóc bạc loà xoà trên gối.
Trang trong tổng số 1 trang (8 bài trả lời)
[1]
Gửi bởi Vanachi ngày 11/07/2005 22:20
Bể Nam rày lữa lại mai lần,
Vắng bạn đêm thanh chỉ một thân.
Trống thú lạnh tê làn gió hạ,
Tiếng hồng xao động nước sông Ngân.
Đường cùng khó thể ươm mơ đẹp,
Bể khổ xui nên giục gót chân.
Gối khách bơ phờ hai mái tóc,
Xương da một mảnh kiếp phong trần.
Gửi bởi Vanachi ngày 18/04/2007 17:33
Vũng biển chần chờ đã bấy lâu
Đêm thanh chia sẻ biết ai đâu
Sông Ngân rợn tiếng chim hồng khóc
Trống ải run lòng gió hạ đau
Kẻ bước đường cùng vời mộng đẹp
Trời đưa bể khổ giục chân mau
Bụi đời vất vưởng bầy xương xẩu
Tóc rối buồn dâng khách gối đầu.
Gửi bởi Trương Việt Linh ngày 06/09/2014 10:51
Biển nam thân khách mãi nằm dài
Vắng vẻ đêm thanh chuyện với ai
Trống điểm lưa thưa lay gió hạ
Chim kêu ảo não động sông trời
Đường cùng người đến mơ tan tác
Bể khổ trời xoay mộng tả tơi
Da bọc lấy xương vùi cát bụi
Phơ phơ tóc trắng chốn quê người.
Năm Canh Tý (1780), Nguyễn Khản là anh cả của Nguyễn Du đang làm Trấn thủ Sơn Tây bị khép tội mưu loạn trong Vụ án năm Canh Tý, bị bãi chức và bị giam ở nhà Châu Quận công. Lúc này Nguyễn Du được một người thân của Nguyễn Nghiễm là Đoàn Nguyễn Tuấn đón về Sơn Nam Hạ nuôi ăn học. Năm Quý Mão (1783), Nguyễn Du thi Hương ở trường Sơn Nam, đậu Tam trường (Tú tài). Ông lấy vợ là em gái Đoàn Nguyễn Tuấn và là con gái quan ngự sử Đoàn Nguyễn Thục. Ông cũng được tập ấm chức Chánh thủ hiệu hiệu quân Hùng hậu của cha nuôi họ Hà ở Thái Nguyên.
Đến năm 1786, khi Tây Sơn Nguyễn Huệ ra Bắc lần thứ nhất dẹp chúa Trịnh, hai anh lớn là Nguyễn Khản và Nguyễn Điều bị bệnh chết, Nguyễn Du về Quỳnh Côi lánh nạn, ở đó suốt mười năm, thời gian này được gọi là thời kỳ Mười năm gió bụi (1786-1796). Năm 1791, một đại hoạ xảy ra: Nguyễn Quýnh, anh cùng cha khác mẹ của ông, người đồng chí rất thân yêu, nổi lên chống nhà Tây Sơn, đã bị bắt, bị giết, và làng Tiên Điền bị tàn phá, dinh thự nhà họ Nguyễn bị đốt hết. Năm 1795, vợ ông sinh được Nguyễn Tứ con thứ tư, người con duy nhất sống sót, thì bà qua đời. Nguyễn Du quá đau khổ vì vợ mất, lại ôm trên tay một đứa con mất mẹ còn rất nhỏ. Ông thực sự đã đến bước đường cùng: Ở lại, nương nhờ anh vợ thì không còn lý do, về quê mình thì dù anh Nguyễn Đề cũng làm quan cho Tây Sơn, nhưng đang đi sứ Trung Quốc chưa biết bao giờ về (đi sứ lần thứ 2, 1795). Nguyễn Du nấn ná ở lại Quỳnh Côi chưa đi ngay vì đợi cho con cứng cáp hơn, và có ý chờ Nguyễn Đề về để có chỗ dựa, trong tình thế quân Tây Sơn săn đuổi rất ráo riết những người chống đối (Vào năm 1796, Nguyễn Du dự định đi Nam, bị quận công Nguyễn Thận bắt giam ở Nghệ An, chính Nguyễn Đề đi sứ về kịp, đã cứu được em). Khi sắp rời hẳn Quỳnh Côi, trong khung cảnh êm ả của đồng bằng sông Hồng, nhưng cõi lòng tràn đầy bão tố, Nguyễn Du viết bài thơ Trệ khách, bài thơ cuối cùng của thời kỳ Mười năm gió bụi,
Gửi bởi PH@ ngày 09/06/2017 10:49
Đã sửa 1 lần, lần cuối bởi PH@ ngày 24/12/2017 17:14
Trệ khách biển Nam trọ quá dài
Đêm thanh vắng lặng chẳng cùng ai
Hồng về sầu động sông Ngân sóng
Trống thú lạnh rung tối hạ phai
Người đến đường cùng không mộng đẹp
Trời trao biển khổ giục chân hoài
Trong quân cát bụi xương da bọc
Gối khách tiêu điều rối tóc mai.
Gửi bởi Lương Trọng Nhàn ngày 20/05/2018 18:45
Đã sửa 2 lần, lần cuối bởi Lương Trọng Nhàn ngày 22/12/2019 19:57
Biển nam khách trệ mãi nằm dài.
Vắng lặng đêm thanh chuyện với ai?
Vang động sông Ngân hồng réo khóc,
Trống canh lạnh cả gió hè qua.
Đường cùng người chẳng mơ vui đẹp.
Bể khổ trời đưa chân giục hoài.
Mình lại phong trần thân ốm yếu,
Quê người mái tóc bạc sương mai.
Gửi bởi hongha83 ngày 29/08/2022 20:20
Một cõi biển Nam gã ở lỳ.
Đêm dài chẳng có bạn lâm li.
Ngân Hà xáo động lời chim oán.
Gió hạ đêm dồn át trống đi.
Người đến đường cùng không mộng đẹp.
Trời đưa khổ ải giục phiêu di.
Trong phường gió bụi xương da bọc.
Gối khách đầu bù nỗi sầu bi.
Gửi bởi tôn tiền tử ngày 09/12/2023 13:55
Nấn ná trời Nam cám cảnh mình,
Đêm trường ai kẻ bạn đồng thanh?
Nhạn về cánh đập rung sông Hán,
Gió lạnh đêm hè lấn trống canh.
Người đến đường cùng buồn mộng mị,
Trời xoay biển khổ giục lênh đênh.
Trong phường gió bụi xương da bọc,
Gối khách đầu bù nỗi vắng tanh.
Đăng nhập bằng Facebook