Thơ » Việt Nam » Hiện đại » Nguyễn Bùi Vợi
Đăng bởi Thichanlac vào 10/04/2007 13:10, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Thichanlac vào 10/04/2007 13:13
Đi qua xóm núi Thậm Thình
Bâng khuâng nhớ nước non mình nghìn năm
Vua Hùng một sáng đi săn
Trưa tròn bóng nắng nghỉ chân chốn này
Dân dâng một quả xôi đầy
Bánh chưng mấy cặp, bánh giày mấy đôi
Đẹp lòng, vua phán bầy tôi
Tìm đất kén thợ, định nơi xây nhà
Trăm cô gái tựa tiên sa
Múa chày đôi với chày ba rập rình
Đêm đêm tiếng thậm, tiếng thình
Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non.
Không còn dấu cũ lầu son
Phía sau thành phố khói vờn trong mây
Trời cao. Bóng toả đường cây
Nhịp chày xưa thoảng đâu đây... thậm thình.
Trang trong tổng số 1 trang (4 bài trả lời)
[1]
Gửi bởi Vanachi ngày 10/04/2007 18:20
Ai qua (là qua) xóm núi (ớ ơ) Thậm (ư) Thình
Thấy lòng bâng khuâng…
Bâng khuâng lòng ai nhớ tới (ớ ơ) đất nước mình
Đất nước mình nghìn năm ru hời (ới a) ru hời
Vua Hùng một sáng đi săn
Trưa tròn bóng nắng dừng chân chốn này
Dân dâng một quả xôi đầy
Báng chưng mấy cặp, bánh dầy mấy đôi
Đẹp lòng (đẹp lòng) vua phán bầy tôi
Tìm đất kén thợ định nơi xây nhà
Trăm cô gái tựa tiên sa
Múa chày đôi với chày ba rập rình
Đêm đêm (đêm đêm) tiếng thậm... tiếng thình...
Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non
Không còn dấu cũ lầu son
Phía sau nơi thành phố khói vờn (vờn) trong mây
Trời cao (trời cao) bóng toả (toả) đường cây
Nhịp chày xưa nghe thoảng đâu đây... Thậm (ứ) Thình
Trời cao (trời cao) bóng toả (toả) đường cây (í)
Nhịp chày xưa nghe thoảng đâu đây... Thậm (ứ) Thình!
Gửi bởi Nguyễn Văn Dũng ngày 15/03/2017 17:06
Có 1 người thích
NSND Trần Thị Tuyết ngâm thơ Qua Thậm Thình của Nguyễn Bùi Vợi https://www.you...h?v=hUQjH2kC5Pc
Gửi bởi tôn tiền tử ngày 22/11/2019 03:29
Thậm Thình là tên một địa danh thuộc ngoại thành Việt Trì (Phú Thọ). Tương truyền đây là nơi vua Hùng dựng lều giã gạo. Bài thơ Qua Thậm Thình của nhà thơ Nguyễn Bùi Vợi viết theo thể lục bát: Giản dị mà không giản đơn, chân thành mà không cường điệu. Cái nhịp chày giã gạo thậm thình tạo ra tiết tấu nhịp nhàng, khoan thai mà sâu nặng tình nghĩa khi nghĩ về cội nguồn quá khứ “Bâng khuâng nhớ nước non mình nghìn năm”. Thường, cái tứ bắt đầu câu chuyện như vậy dễ dãi bày kể lể nếu như nhà thơ không dùng bút pháp “thi hoạ” có nét tung tẩy mà vẫn đằm sâu bởi tình quê, tình người, tình vua tôi mộc mạc của cái thuở xa xôi bắt đầu dựng nước ấy:
Dân dâng một quả xôi đầyHình ảnh “quả xôi” có gì thật gần gũi nâng niu và chắt lọc tinh chất của lúa gạo để thành những “đặc sản” truyền thống của dân tộc. “Quả xôi” chứ không phải là mâm xôi đó là sự sinh thành vun đắp của sự sống. Bánh chưng và bánh giầy có từ truyền thuyết Lang Liêu nhưng đặt trong khung cảnh này có sức lay động để:
Bánh chưng mấy cặp, bánh giầy mấy đôi.
Đẹp lòng vua phán bầy tôiTứ thơ được phát triển bằng âm điệu của tiếng chày với bức tranh sơn cước thật đẹp của một đời sống văn hoá tự nhiên toả ra từ tâm linh hướng thiện:
Tìm đất kén thợ định nơi xây nhà
Trăm cô gái tựa tiên saNhịp lục bát đang trải ra bỗng ngắt nhịp tạo sự đung đưa kết nối giao hoà, thân thiện của con người với tự nhiên của cái đẹp. Tôi cứ hình dung trăm cô gái giống tiên sa ấy với trăm người con sinh ra từ bọc trứng mẹ Âu Cơ. Một sự tròn đầy viên mãn của tính cộng đồng xã hội, hai tiếng “đồng bào” đã bắt đầu từ đó. Đây là một bài ca lao động tuyệt đẹp bởi:
Múa chày đôi với chày ba rập rình.
Đêm đêm tiếng thậm tiếng thìnhCâu thơ không còn đơn tuyến, đơn lẻ nữa mà nâng lên khái quát thành một đạo lý sống của người Việt. Cứ ngỡ nhà thơ dừng lại đây hình như cũng đã trọn vẹn thì khổ thơ cuối như một hoà âm hoài niệm ngân vọng trong tâm thức trong kí ức. Đó là sự vận động cảm xúc từ ngoài hướng nội của những vòng sóng li tâm khi tả thực đến cái lõi hạt nhân hướng tâm của cõi ảo đan xen nhau thành sự thánh thiện biết ơn nguồn cội.
Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non.
Gửi bởi tôn tiền tử ngày 22/11/2019 03:39
Dạy học ở Vĩnh Phúc 15 năm, tôi cho rằng mình cũng chỉ mới chạm chân đến cái rìa bên ngoài trung du. Phú Thọ mới là trung du đích thực. Một ngày đẹp trời, tôi phóng xe đạp từ Việt Trì đi Phú Thọ. Xe tôi bon theo con đường rải nhựa lên xuống, xuống lên hai bên là chè, là cọ xanh biếc một màu. Nắng như mật ong phủ một sắc vàng óng ánh lên cây lá đẹp như mùa thu Nga trong tranh Lêvitan. Tôi ngây ngất trước thiên nhiên kỳ thú của Phú Thọ. Khi thấy hai chân đã mỏi nhừ, tôi dừng xe nghỉ ở một cái quán bên đường. Quán dựng bằng thân cọ. Ghế ngồi đóng bằng cọ, mái lợp lá cọ. Bà cụ hàng nước, tóc trắng phau, vẻ mặt hiền hậu cứ như bà cụ trong truyện Tấm Cám hiện về.
Tôi uống một bát nước chè xanh, thấy cái ngọt thấm qua cổ họng, tỉnh người. Bên tay trái tôi, xa xa có một cái xóm nhỏ chừng mười nóc nhà lợp cọ ẩn hiện trong cây.
- Thưa cụ, đấy là xóm gì ạ?
- Đấy là xóm Thậm Thình.
Một cái gì chạy lăn tăn dọc cột sống tôi.
- Sao lại có cái tên lạ thế cụ?
Bà cụ, tay vuốt mép trầu, nói chậm rãi:
- Cứ đời này truyền lại cho đời khác thì đấy là nơi ngày xưa Vua Hùng dựng lầu giã gạo. Vua tuyển về hàng trăm cô gái đẹp như tiên giã chày đôi chày ba, khi cối gạo đã trắng tinh, các cô nghỉ ngơi múa hát.
Trời ơi, một cái ý tưởng rất thơ. Thậm Thình: một cái xóm nhỏ thời Vua Hùng dựng nước, qua mấy nghìn năm vẫn còn tên. Trong mấy nghìn năm ấy, ít nhất cũng ngót nghìn năm bọn phong kiến Bắc phương dòm ngó, thôn tính nước ta. Vận nước lúc xuống lúc lên, lúc hưng lúc phế nhưng tinh thần dân tộc thì bất diệt. Họ cai trị nước ta, đốt sách ta, bắt dân ta để tóc như họ, ăn mặc như họ, cúng bái như họ, hòng tiêu diệt cái gốc văn hoá trong mỗi con người nước Việt, nhằm đồng hoá dân tộc ta, xoá tên nước ta, nhập vào đất đai của họ. Mọi mưu mô dù xảo quyệt, thâm hiểm đến mấy cũng không tiêu diệt nổi lòng yêu nước của dân ta. Trong mỗi con người, từ đời này qua đời khác, dòng máu Việt bất khuất, quật cường rần rật chảy giữ cho Việt Nam bền vững muôn đời.
Lòng tràn ngập ý thơ, tôi quay về ngay Việt Trì, hỏi lại nhà nghiên cứu văn hoá Nguyễn Khắc Xương cho thật yên tâm trước khi thai nghén bài thơ.
Đêm ấy, tôi trằn trọc mãi. Hai tiếng “Thậm Thình” cứ vang vang trong đầu tôi. Nhất định phải viết lục bát, mà thơ lục bát thì... tôi sợ lắm. Viết không khéo thành văn vần!
Đất này là đất của những truyền thuyết. Truyền thuyết về dãy núi một trăm con voi, 99 con quay về phía Nam, một con đem lòng phản nghịch quay đầu về phương Bắc; Vua Hùng nổi giận sai công chúa Bầu vung gươm chém đứt đầu con voi bất nghĩa. Vết chém ấy ngày nay nhìn vẫn rõ, những hôm trời mưa to, nước chảy ào xuống theo vết chém, đỏ như máu. Truyền thuyết về làng Minh Nông, nơi Vua dạy dân làm lúa nước. Làng Dữu Lâu ngày trước xanh um những vườn trầu...
Tôi thả hồn vào những mẩu chuyện nghe được, đọc được từ ký ức tuổi thơ. Chập chờn... chập chờn... một đoàn voi, ngựa. Nhà vua đi săn về. Lọng vàng quân hầu che rợp đất Phong Châu. Vua đi đến đâu, các cụ bô lão đặt án thư, đốt hương, đốt trầm đem bánh giầy bánh chưng dâng vua thưởng lãm...
Tôi giật mình tỉnh dậy, tiếc ngẩn tiếc ngơ. Tôi lẩm nhẩm một mình:
Vua Hùng một sáng đi sănTôi nhẩm lại vài lần cho thật thuộc, lòng sướng rơn. Nhưng... hình như mình vào bài đột ngột quá. Phải mở bài đã chứ. Tôi lẩm nhẩm:
Trưa tròn bóng nắng nghỉ chân chốn này
Dân dâng một quả xôi đầy
Bánh chưng mấy cặp, bánh giầy mấy đôi
Đẹp lòng vua phán bầy tôi
Tìm đất kén thợ định nơi xây nhà
Trăm cô gái tựa tiên sa
Múa chày đôi với chày ba rập rình
Đêm đêm tiếng thậm... tiếng thình
Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non.
Đi qua xóm núi Thậm ThìnhỔn, ổn rồi! Bài thơ cứ như là bắt được! Lên không khí lắm. Cái giống làm thơ chúng tôi khi viết được cái gì tâm đắc thì thích đọc cho người khác nghe để tìm sự đồng cảm, sự chia sẻ. Độc giả, bạn bè ở xa cả, chỉ có một người yêu thơ dại khờ đó là em đang ngủ ngon lành. Sau một ngày lên lớp dạy học và chăm nom cho bốn đứa con, giấc ngủ của em rất sâu. Nhưng tôi thì không thể chờ sáng mai mới đọc được, tính tôi đã định làm gì là làm tắp lự, không chậm một giây. Tôi lay vai:
Bâng khuâng nhớ nước non mình nghìn năm
Đêm đêm tiếng thậm... tiếng thìnhTách được hai tiếng “Thậm Thình” ra thành “tiếng thậm”, “tiếng thình” là tôi đã cụ thể hoá được cái từ tượng thanh này bằng hai tiếng chày giã gạo. Ngực tôi nóng ran vì hạnh phúc, vì sung sướng. Tôi cứ “ư ư ư ư” một mình rồi đọc tiếp:
Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non
Không còn dấu cũ lầu sonCái điều em gợi ra, tôi đã làm được. Phía sau Thậm Thình là khu vườn công nghiệp Việt Trì đang nhả khói lên trời cao. Tôi hơi ngượng với mình vì cái vẻ đẹp của câu thơ mang tính ước lệ và lạc hậu. Tôi nghe nói ở các nước văn minh, để bảo vệ môi trường người ta cho khói phả vào đất hay dùng công nghệ sử dụng nó như một thành phần chế tạo ra phân bón. Tôi mỉm cười một mình: Đấy là ở các nước văn minh, còn câu thơ này mình viết ở nước mình cơ mà!
Phía sau thành phố khói vờn trong mây
Trời cao. Bóng toả đường cây
Nhịp chày xưa thoảng đâu đây... Thậm Thình.
Đăng nhập bằng Facebook