Nhà thơ thuở ấy

(Tưởng nhớ Cao Bá Quát)

1.
Tôi đọc thơ Ông
thấy Người đang đi ra từ cổng làng Phú Thị
bóng người soi sông Hồng sóng đỏ
mái chéo khua ướt áo người xa

hai thế kỷ trôi lấp lánh dòng thơ
cho tôi gặp nỗi khát khao thuở trước
mơ đồng ruộng núi non giữa kinh thành đài các
nhìn sông Hương như kiếm dựng trời xanh

tiễn bạn đi, rượu uống với trăng vàng
lòng thương nước ngỏ cùng muôn năm cũ
nuôi chí lớn nào lo đêm lạnh giá
thấy sao trời run rẩy, sợ sao rơi...

2.
tôi đọc thơ Ông
gặp “chiếc gông dài” không phân người phải trái
“chiếc roi song” của một thời máu vấy
thời trắng đen thật giả chốn chợ giời

thời quyền uy vùi dập những con người
vua sính làm thơ quan ăn hối lộ
hương lý nào thương người nghèo khó
ngoại bang rập rình tàu sắt ống khói đen

thời hạn nẻ ruộng đồng thời lụt lội liên miên
đất chịu bỏ hoang vì quá cao thuế má
chiều cầm áo lấy cám rang đầu chợ
vợ qua cầu vội vã, biết chồng mong...

ngỡ trái tim rỏ máu dọc thơ Ông
khi sông nước nhìn lầu quan dinh tướng
“hơn bốn chục năm đời suy thịnh
riêng hoa sen đỏ vẫn như xưa”

3.
tôi đọc lại Ông - tôi đọc lại nhà thơ
nghe rậm rịch tiếng chân người khởi nghĩa
nghe trống trận Quốc Oai, nghe Tam Dương bốc lửa
nghe kinh thành lũ phản trắc về tâu

nghe tiếng vua phái lính đến Sơn Tây
đầu nhà thơ treo ba trăm lạng bạc
nghe tiếng rít mũi tên thuốc độc
nghe mắt người chừng mở nuối trời xanh

vẫn tiếng gươm tội ác triều đình
chém vào lẽ phải
khởi nghĩa Mỹ Lương bị dìm trong máu chảy
những câu thơ khát vọng bị truy lùng...

4.
những ngày này tôi đọc lại thơ Ông
sau cửa sổ con tàu xuyên đất nước
thơ bị đốt giờ đã in thành sách
tôi gặp Người: sen đỏ vẫn tươi nguyên!...